کشاورزی و علوم پایه
حمید رضا فلاحی؛ علیجان سالاریان
چکیده
این پژوهش توصیفی بهصورت مصاحبه و تکمیل پرسشنامه (125 عدد) در بین کشاورزان زعفرانکار شهرستان تربتحیدریه در سال 1399-1400 انجام گرفت. هدف از اجرای این تحقیق توصیف مهمترین دلایل بالا بودن خلاء عملکرد مزارع زعفران از طریق مقایسه مهمترین عملیات زراعی مرتبط با زراعت این گیاه در بین سه گروه از کشاورزان (معمولی، ماهر و پیشرو یا خبره) و نیز ...
بیشتر
این پژوهش توصیفی بهصورت مصاحبه و تکمیل پرسشنامه (125 عدد) در بین کشاورزان زعفرانکار شهرستان تربتحیدریه در سال 1399-1400 انجام گرفت. هدف از اجرای این تحقیق توصیف مهمترین دلایل بالا بودن خلاء عملکرد مزارع زعفران از طریق مقایسه مهمترین عملیات زراعی مرتبط با زراعت این گیاه در بین سه گروه از کشاورزان (معمولی، ماهر و پیشرو یا خبره) و نیز مقایسه روشهای بکارگیری شده توسط کشاورزان با توصیههای کارشناسان علم زعفران بود. تقسیمبندی کشاورزان در هر یک از سه گروه، بر اساس عملکرد کلاله در ارتباط با سن مزرعه بود. قبل از تحقیق روایی پرسشنامه تأیید شد و پایایی آن نیز با استفاده از روش بازآزمایی تعیین گردید. نتایج نشان داد، هیچکدام از کشاورزان معمولی و ماهر تحصیلات کشاورزی نداشتند، در حالیکه 15 درصد از کشاورزان پیشرو دارای تحصیلات کشاورزی بودند. میانگین سالهای تحصیلات کشاورزان معمولی، ماهر و پیشرو به-ترتیب 1/7، 5/7 و 9/10 سال بود. بیشترین تعداد کشاورزان معمولی و ماهر (بهترتیب 2/46 و 7/35 درصد) در شهریور و بیشترین تعداد کشاورزان پیشرو (5/37 درصد) در خردادماه کشت زعفران را انجام میدهند. میانگین مصرف بنه توسط کشاورزان معمولی، ماهر و پیشرو بهترتیب 9/8، 9/8 و 5/10 تن در هکتار و میانگین مقدار توصیه شده توسط کارشناسان 4/10 تن در هکتار بود. تمامی کارشناسان زراعت زعفران روش کشت دانهتسبیحی را توصیه نمودند که بهترتیب با رویة 30، 1/43 و 4/44 کشاورزان معمولی، ماهرو پیشرو هماهنگی داشت. حداقل وزن بنه توصیه شده توسط کارشناسان کشاورزی 8 گرم بود، که از این نظر 7/18 درصد کشاورزان معمولی، 25 درصد کشاورزان ماهر و 100 درصد کشاورزان پیشرو با این توصیه هماهنگی داشتند. وجین دستی رایج-ترین روش کنترل علفهای هرز در بین کشاورزان بود و توصیة اکثر کارشناسان مبنی بر حفظ بقایای برگ زعفران بهعنوان مالچ، توسط بیشتر کشاورزان اعمال نمیشود. بیشتر کارشناسان بهرهبرداری از مزرعه به مدت 5 تا 6 سال و بیشتر کشاورزان بهرهبرداری به مدت 7 تا 8 سال را مناسب دانستند. در مجموع، پایین بودن سطح دانش عمومی و زراعی، روش کاشت کپهای، کاشت بنههای مادری با وزن کم، تاریخ کاشت نامناسب و بهرهبرداری طولانیمدت از مزرعه از جمله مهمترین موارد مدیریت ناصحیح مزارع زعفران خصوصاً توسط کشاورزان معمولی بود.
کشاورزی و علوم پایه
حمید رضا فلاحی؛ علیجان سالاریان
چکیده
این تحقیق به صورت پرسشنامهای و نیز با کمک گرفتن از نتایج آنالیز خاک (محتوای مادة آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم) مزارع زعفران شهرستان تربتحیدریه در سال 1400-1399 اجرا شد. در این پژوهش روشهای مدیریت آبیاری و تغذیهای زعفران در بین سه گروه تولیدکننده (کشاورزان پیشرو یا خبره، کشاورزان ماهر و کشاورزان معمولی) مورد بررسی قرار گرفت و با توصیههای ...
بیشتر
این تحقیق به صورت پرسشنامهای و نیز با کمک گرفتن از نتایج آنالیز خاک (محتوای مادة آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم) مزارع زعفران شهرستان تربتحیدریه در سال 1400-1399 اجرا شد. در این پژوهش روشهای مدیریت آبیاری و تغذیهای زعفران در بین سه گروه تولیدکننده (کشاورزان پیشرو یا خبره، کشاورزان ماهر و کشاورزان معمولی) مورد بررسی قرار گرفت و با توصیههای کارشناسان علم زعفران مقایسه شد. قرارگیری کشاورزان در سه طبقة مورد اشاره بر اساس عملکرد کلاله در ارتباط با سن مزرعه بود. نتایج نشان داد بیشتر کشاورزان ماهر و پیشرو از روش مدیریت تغذیه تلفیقی مصرف کود آلی با کود شیمیایی استفاده میکنند (حدود 65 درصد)، در حالیکه مصرف منفرد کود شیمیایی در بین کشاورزان معمولی بیشترین فراوانی (5/47 درصد) را داشت. میانگین مصرف کود دامی برای کشاورزان معمولی، ماهر و پیشرو بهترتیب 0/5، 3/6 و 7/10 تن در هکتار در سال (کمتر از مقدار 2/19 تن توصیه شده توسط کارشناسان) و میانگین مصرف نیتروژن بهترتیب 5/49، 5/56 و 87 کیلوگرم در هکتار در سال (در برابر 3/93 کیلوگرم توصیه شده توسط کارشناسان) بود. مصرف فسفر و خصوصاً پتاسیم در بین کشاورزان چندان متداول نبود. میانگین محتوای ماده آلی مزارع 68/0 درصد، نیتروژن 041/0 درصد، فسفر 1/16 و پتاسیم 292 قسمت در میلیون بود که بیانگر فقر خاک-های زیرکشت زعفران از نظر مادة آلی و تا حدودی نیتروژن میباشد. تعداد دفعات مصرف برگی عناصر غذایی برای مزارع کشاورزان معمولی، ماهر و پیشرو بهترتیب 23/0، 65/0 و 0/1 نوبت در هر سال و متوسط تعداد دفعات آبیاری بهترتیب 2/3، 6/3 و 6/4 نوبت در طی فصل رشد زعفران بود که کمتر از مقادیر توصیه شده توسط متخصصان میباشد (بهترتیب 55/2 و 8/5 نوبت در سال). آبیاری تابستانه (4/44 درصد از کشاورزان) و نیز روش آبیاری بارانی (8/26 درصد از کشاورزان) در بین کشاورزان پیشرو رواج بیشتری داشت. در مجموع، فقر ماده آلی و کمبود نیتروژن خاک، عدم رعایت تعداد دفعات مناسب محلولپاشی برگی و عدم استفاده روشهای آبیاری نوین از مهمترین ضعفهای مدیریتی مزارع زعفران بود.