اقتصاد و بازاریابی
میلاد امینی زاده؛ علیرضا کرباسی؛ اندیشه ریاحی؛ محمدرضا رمضانی
چکیده
امروزه کشورهای در حال توسعه به منظور دستیابی به بازارهای هدف ایمن‌تر و کاهش موانع تجاری، سعی به حضور در توافق‌نامه‌های تجاری دارند. ایران نیز در موافقت‌نامه‌های تجاری سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) و نظام جهانی ترجیحات تجاری (GSTP) حضور دارد. با وجود آن که به طور عمومی این باور وجود دارد که حضور در موافقت‌نامه‌های تجاری به طور کلی ...
بیشتر
امروزه کشورهای در حال توسعه به منظور دستیابی به بازارهای هدف ایمن‌تر و کاهش موانع تجاری، سعی به حضور در توافق‌نامه‌های تجاری دارند. ایران نیز در موافقت‌نامه‌های تجاری سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) و نظام جهانی ترجیحات تجاری (GSTP) حضور دارد. با وجود آن که به طور عمومی این باور وجود دارد که حضور در موافقت‌نامه‌های تجاری به طور کلی اثری مثبت بر جریان تجارت کشورها دارد، ولی هیچ تضمینی برای اثر مثبت آن بر تجارت همه کشورها و کالاها وجود ندارد. با توجه به اهمیت صادرات زعفران برای ایران، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا عضویت ایران در توافق‌نامه‌های تجاری موجب افزایش صادرات زعفران به کشورهای واردکننده عضو شده است؟ برای دستیابی به این هدف، از الگوی جاذبه و داده‌های صادرات زعفران در دوره زمانی 2001-2014 استفاده گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای درآمد و جمعیت واردکنندگان زعفران اثری مثبت و معنی‌دار و متغیرهای فاصله جغرافیایی و بحران اقتصادی اثری منفی و معنی‌دار بر صادرات زعفران داشته است. براساس نتایج، عضویت ایران در موافقت‌نامه‌های تجاری اثری منفی و معنی‌دار (475/3-) بر صادرات زعفران ایران داشته است. به عبارتی عضویت در موافقت‌نامه‌های تجاری نتوانسته موجب افزایش صادرات زعفران ایران به شرکای تجاری عضو در موافقت‌نامه‌ها شود. این موضوع بیانگر این است که صادرکنندگان علی‌رغم وجود ظرفیت‌های مناسب نتوانسته‌اند که از آن بهره ببرند، لذا پیشنهاد می‌شود که شرکت‌های صادراتی زعفران، از بسترهای نهادی و قانونی ایجاد شده به واسطه حضور ایران در این موافقت‌نامه‌های تجاری جهت اتخاذ سیاست‌ها و استراتژی‌های مناسب بازاریابی بلندمدت جهت افزایش صادرات زعفران ایران به شرکای تجاری عضو توافق‌نامه و توسعه سبد بازارهای صادراتی هدف بهره ببرند.
اقتصاد و بازاریابی
آرش دوراندیش؛ میلاد امینی زاده؛ اندیشه ریاحی؛ الهام مهرپرور حسینی
چکیده
زعفران یکی از مهم‌ترین محصولات صادراتی کشاورزی ایران است که در سال‌های اخیر نتوانسته جایگاه خود را در بازار جهانی حفظ و تقویت کند. دو پدیدة تحریم‌های تجاری اتحادیة اروپا علیه ایران (2014-2006) و بحران اقتصادی جهانی (2009-2007) به ترتیب به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد و جریان تجاری ایران اثرگذار بوده‌اند. با توجه به روند نامعلوم تحریم‌های ...
بیشتر
زعفران یکی از مهم‌ترین محصولات صادراتی کشاورزی ایران است که در سال‌های اخیر نتوانسته جایگاه خود را در بازار جهانی حفظ و تقویت کند. دو پدیدة تحریم‌های تجاری اتحادیة اروپا علیه ایران (2014-2006) و بحران اقتصادی جهانی (2009-2007) به ترتیب به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد و جریان تجاری ایران اثرگذار بوده‌اند. با توجه به روند نامعلوم تحریم‌های اتحادیة اروپا در خصوص لغو یا استمرار آن و احتمال بروز بحران اقتصادی جهانی جدید، هدف پژوهش پیش رو، افزون بر شناسایی مؤلفه‌های اثرگذار، ارزیابی نقش و میزان اثرگذاری این دو مؤلفه بر صادرات زعفران ایران است. بدین منظور، صادرات زعفران به شرکای تجاری در دورة 2014-2001 با استفاده از الگوی جاذبه و برآوردگر درستنمایی شبه بیشینه پوآسن مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، متغیرهای اندازة اقتصاد، درآمد کشورهای واردکننده و موافقت‌نامه‌های تجاری اثری فزاینده و معنی‌دار و متغیرهای فاصله و تفاوت اقتصادی اثری کاهنده و معنی‌دار بر صادرات زعفران داشته‌اند. نتایج گویای اثر منفی و معنی‌دار تحریم‌های تجاری اتحادیه اروپا و بحران اقتصادی جهانی بر صادرات زعفران ایران است. به عبارتی سبد شرکای تجاری ایران به گونه‌ای است که بحران اقتصادی نقشی تعیین‌کننده بر صادرات زعفران دارد. از این رو، پیشنهاد می‌شود در تدوین برنامة راهبردی بلندمدت به منظور تقویت جایگاه ایران در بازار جهانی زعفران، نقش تحریم‌های تجاری و بحران اقتصادی و اهمیت آن دیده شود و متناسب با آن سبد بهینه‌ای از شرکای تجاری انتخاب شود.
