کشاورزی و علوم پایه
محمد فرهنگی؛ احمد احمدیان؛ ایمان یوسفی جوان
چکیده
یکی از مشکلات موجود در کشت زعفران، عدم امکان کشت مجدد آن در یک مزرعه می‌باشد. مطالعه جهت شناسایی علل عدم امکان کشت مجدد زعفران ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق به منظور بررسی اثر سنین مختلف خاک مزرعه زعفران و همچنین کاربرد بنه و عصاره آن بر عملکرد و اجزای عملکرد گل و برگ زعفران، بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با سه تکرار ...
بیشتر
یکی از مشکلات موجود در کشت زعفران، عدم امکان کشت مجدد آن در یک مزرعه می‌باشد. مطالعه جهت شناسایی علل عدم امکان کشت مجدد زعفران ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق به منظور بررسی اثر سنین مختلف خاک مزرعه زعفران و همچنین کاربرد بنه و عصاره آن بر عملکرد و اجزای عملکرد گل و برگ زعفران، بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با سه تکرار در سال‌های زراعی 96-1395و 97-1396 در محیط و شرایط طبیعی واقع در شهرستان تربت‌حیدریه انجام گردید. فاکتور اول سن مزرعه در سه سطح (شامل شاهد یا خاک مزرعه بدون کشت زعفران، خاک مزرعه دوسال پس از خروج بنه و خاک مزرعه تحت کشت زعفران در سال چهارم) و فاکتور دوم کاربرد بنه و عصاره بنه زعفران در سه سطح (شامل عدم مصرف بنه به عنوان شاهد، بنه خرد شده زعفران به میزان 14 تن در هکتار و مصرف عصاره آبی بنه با غلظت 50 درصد) بود. نتایج نشان داد صفات مورد بررسی تحت تأثیر تیمارها قرار گرفتند. نتایج نشان داد کشت مجدد زعفران در مزرعه باعث کاهش معنی‌دار (0.05 ≥p) عملکرد برگ و گل زعفران به ترتیب به‌میزان بیش از 17 و 27 درصد شده‌است. همچنین کاربرد عصاره آبی و بنه خرد شده زعفران باعث کاهش بیش از 10 درصدی اجزای گل و برگ زعفران گردید. بیشترین عملکرد کلاله و برگ در تیمار شاهد (به ترتیب 88/9 و 97/240 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آنها در تیمار خاک مزرعه دو سال پس از خروج بنه و مصرف بنه خرد شده (به ترتیب 27/2 و 09/16 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. بنابراین بر اساس نتایج، بقایای بنه زعفران در مزرعه باعث کاهش معنی‌دار رشد و عملکرد برگ و اجزاء گل زعفران می‌گردد که پیشنهاد میشود به منظور کشت مجدد زعفران در یک مزرعه، بقایای زعفران کشت شده سال‌های قبل از خاک خارج شده تا اثرات خود آسیبی آن مانع رشد و عملکرد زعفران جدید نشود.
کشاورزی و علوم پایه
امین رمضانی؛ حسین آرویی؛ مجید عزیزی؛ احمد احمدیان
چکیده
به منظور یافتن و توصیه روشی جهت بهبود رشد رویشی و زایشی، همچنین عملکرد اقتصادی زعفران با استفاده از مواد آلی اصلاح کننده خاک، آزمایشی بصورت کرت‌های خرد شده شامل: سه دور آبیاری 30، 50 و 70 روزه بعنوان کرت‌های اصلی و سه عامل ورمی کمپوست، تراکوتم و بلور آب آ بصورت ساده و ترکیبی همچنین شاهد به‌عنوان کرت‌های فرعی به مدت سه سال زراعی (96- 1393) ...
بیشتر
به منظور یافتن و توصیه روشی جهت بهبود رشد رویشی و زایشی، همچنین عملکرد اقتصادی زعفران با استفاده از مواد آلی اصلاح کننده خاک، آزمایشی بصورت کرت‌های خرد شده شامل: سه دور آبیاری 30، 50 و 70 روزه بعنوان کرت‌های اصلی و سه عامل ورمی کمپوست، تراکوتم و بلور آب آ بصورت ساده و ترکیبی همچنین شاهد به‌عنوان کرت‌های فرعی به مدت سه سال زراعی (96- 1393) در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده زعفران، دانشگاه تربت حیدریه اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر تیمارها روی کلیه صفات کمی و کیفی مورد مطالعه معنی‌دار بود (p ≤ 0.01). به‌طوری‌که بیشترین تعداد متوسط برگ (43/9 برگ در کلنی) و بنه دختری (346/7 بنه دختری در متر مربع) در تیمار دور آبیاری 50 روزه بهترتیب با کاربرد ترکیب ورمی‌کمپوست با تراکوتم و بلور آب آ حاصل شد. همچنین بالاترین عملکرد متوسط رشد زایشی شامل تعدادگل (474/2 گل در مترمربع) در تیمار دور آبیاری 50 روزه با کاربرد تلفیقی سه گانه بلور آب آ، ورمی‌کمپوست و تراکوتم، عملکرد گل تر (2509/2 کیلو گرم در هکتار) و عملکرد اقتصادی کلاله خشک (24/8 کیلوگرم در هکتار) در تیمار دور آبیاری 30 روزه با کاربرد تلفیقی بلور آب آ و ورمی کمپوست در سال سوم بهدست آمد. بیشترین عملکرد مواد مؤثره شامل کروسین (13/7 درصد) در تیمار دور آبیاری 30 روزه و پیکروکروسین (6/7 درصد) در تیمار دور آبیاری 70 روزه با کاربرد تلفیقی ورمی کپوست و بلور آب آ و سافرانال (2/9 درصد) در تیمار دور آبیاری 30روزه با کاربرد ترکیبی سه گانه ورمی‌کمپوست، بلور آب آ و تراکوتم در سال سوم حاصل شد. بالاترین کارایی آب مصرفی به مقدار 0/0096 کیلوگرم (کلاله خشک) در مترمکعب در تیمار دور آبیاری 70 روزه با کاربرد ترکیبی بلور آب آ با ورمی‌کمپوست در سال سوم مشاهده شد. کمترین عملکرد در تمام صفات مورد بررسی مربوط به تیمار شاهد بود. نتیجه این‌که می‌توان ترکیبات آلی اصلاح کننده خاک را به صورت تلفیقی و با اعمال دور آبیاری 50 روزه به‌منظور افزایش بهره وری از منابع آبی موجود و بهبود عملکرد کمی وکیفی گیاه زعفران در مناطق خشک و نیمه خشک مورد استفاده قرار داد.
کشاورزی و علوم پایه
رامین اسمی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ علیرضا کوچکی؛ احمد احمدیان
چکیده
به‌منظور بررسی اثر وزن بنه مادری (شامل 7-1/4، 10- 1/7 و 13- 1/10 گرم) و سطوح مختلف کود گاوی (شامل30 (شاهد)، 60 و 90 تن در هکتار) بر خصوصیات گل و بنه‌های دختری زعفران، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (94-93 و 93-92) در شهرستان زاوه اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس در سال اول و دوم نشان داد که بین اثرات ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر وزن بنه مادری (شامل 7-1/4، 10- 1/7 و 13- 1/10 گرم) و سطوح مختلف کود گاوی (شامل30 (شاهد)، 60 و 90 تن در هکتار) بر خصوصیات گل و بنه‌های دختری زعفران، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (94-93 و 93-92) در شهرستان زاوه اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس در سال اول و دوم نشان داد که بین اثرات ساده و اثرات متقابل اکثر صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌دار وجود داشت و این اختلافات در سال دوم بیشتر بود. بیشترین و کمترین تعداد گل بترتیب در تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت (13-1/10 گرم) و 60 تن کود گاوی همراه با بنه ریز (7-1/4 گرم) مشاهده گردید. تیمار های 60 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و 60 تن کود گاوی همراه با بنه ریز بترتیب بیشترین و کمترین وزن خشک کلاله را تولید کردند. بیشترین و کمترین تعداد کل بنه دختری و عملکرد کل بنه دختری بترتیب متعلق به تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و30 تن (شاهد) کود گاوی همراه با بنه ریز بود. همچنین مقایسات میانگین اثر متقابل در سال دوم نشان داد که تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و30 تن (شاهد) کود گاوی همراه با بنه ریز بترتیب بیشترین و کمترین تعداد گل ، وزن خشک کلاله ، تعداد کل بنه دختری و عملکرد کل بنه دختری را دارا بودند. در نهایت می‌توان این‌گونه نتیجه‌گرفت که با افزایش مصرف کود گاوی (بیش از 60 تن) و استفاده از بنه‌های مادری با وزن بیش از 7 گرم می‌توان باعث بهبود صفات تعداد و عملکرد بنه دختری شده و این صفات بخصوص در سال‌های آتی باعث افزایش عملکرد کلاله زعفران می‌گردند.
کشاورزی و علوم پایه
فرشته یوسف زاده؛ عیسی جبله؛ علی اولیایی ترشیز؛ احمد احمدیان
چکیده
با توجه به صادراتی بودن گیاه زعفران (Crocus sativus L.) و برتری محصولات ارگانیک در بازار پسندی آنها، این مطالعه به منظور بررسی روش‌های غیر‌شیمیایی و مقایسه با کنه کش های شیمیایی در کنترل کنه زعفران که از آفات مهم زعفران محسوب میشود، در پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه در سال 1393 انجام شد. در این تحقیق اثر کنه‌کش‌های بروموپروپیلات و ...
بیشتر
با توجه به صادراتی بودن گیاه زعفران (Crocus sativus L.) و برتری محصولات ارگانیک در بازار پسندی آنها، این مطالعه به منظور بررسی روش‌های غیر‌شیمیایی و مقایسه با کنه کش های شیمیایی در کنترل کنه زعفران که از آفات مهم زعفران محسوب میشود، در پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه در سال 1393 انجام شد. در این تحقیق اثر کنه‌کش‌های بروموپروپیلات و پروپارژیت، اسانس های رزماری و صمغ آنغوزه بر مراحل زیستی کنه زعفران در 4 دز و 6 زمان مختلف مجاورت با کنه‌کش (3 و 6 و 12 و 24 و 48 و 72 ساعت) بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار بررسی شد. شرایط آزمایشگاهی با دوره نوری 16:8 ساعت، رطوبت 5±65 درصد و دمای 2±27 درجه سانتیگراد تعیین گردید. نتایج آنالیز واریانس داده ها نشان داد اثرات تیمارهای آزمایش بر میزان مرگ و میر تخم، لارو و کنه بالغ در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. هم چنین کنه کش بروموپروپیلات بیشترین تلفات را داشته که با افزایش زمان و غلظت میزان تلفات به طور معنی‌داری افزایش یافت. همچنین بیشترین درصد تخم تفریخ نشده مربوط به اسانس رزماری بود و درصد مرگ و میر لاروها نیز بیشتر از کنه‌های بالغ بود که با یکدیگر اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 5 درصد داشتند. در این تحقیق مشخص شد که صمغ آنغوزه بیشترین تاثیر را روی تخم این آفت داشته است و کنه کش پروپارژیت و بروموپروپیلات به ترتیب بیشترین مرگ و میر را روی لارو و کنه بالغ ایجاد کرده اند.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
زکیه شریعتمداری؛ محمود شور؛ پرویز رضوانی مقدم؛ علی تهرانی فر؛ احمد احمدیان
چکیده
به‌منظور ارزیابی ویژگی‌های بنه دختری و عملکرد زعفران (Crocus sativus L.) در پاسـخ بـه کودهـای آلـی و شیمیایی آزمایشی طی دو سال زراعی 93-1392 به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان زاوه اجرا شد. فاکتور اول شامل کودآلی در 6 سطح (کود گوسفندی (10 تن در هکتار)، کود گاوی (30 تن در هکتار)، ورمی کمپوست (6 تن در هکتار)، ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی ویژگی‌های بنه دختری و عملکرد زعفران (Crocus sativus L.) در پاسـخ بـه کودهـای آلـی و شیمیایی آزمایشی طی دو سال زراعی 93-1392 به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان زاوه اجرا شد. فاکتور اول شامل کودآلی در 6 سطح (کود گوسفندی (10 تن در هکتار)، کود گاوی (30 تن در هکتار)، ورمی کمپوست (6 تن در هکتار)، کود مرغی (5 تن در هکتار)، کمپوست زباله شهری (9 تن در هکتار) و شاهد) و فاکتور دوم کود شیمیایی در دو سطح (مصرف کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر به ترتیب 100 کیلوگرم در هکتار اوره و 80 کیلوگرم در هکتارسوپر فسفات تریپل) و عدم مصرف کود شیمیایی) بود. صفات مورد بررسی در این پژوهش صفات کمی بنه‌های دختری در سال کشت و صفات گل در سال دوم کشت بود. شاخص‌های مورد ارزیابی شامل وزن کل بنه در واحد سطح، متوسط تعداد جوانه‌ها در هر بنه، قطر بنه و تعداد بنه‌های دختری به تفکیک در گروههای وزنی، تعداد گل، وزنتر گل، وزنخشک کلاله و خامه در مترمربع و شاخص برداشت کلاله بود. مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای موردمطالعه نشان داد که بیشترین و کمترین تعدادکل بنه به ترتیب در تیمار شاهد + مصرف کودشیمیایی (228 بنه در مترمربع) و در تیمار کود مرغی + عدم مصرف کودشیمیایی (177 بنه در مترمربع) می‌باشد. بیشترین و کمترین وزنکل بنه (به ترتیب 67/1875 و 27/1623 گرم در مترمربع) و متوسط وزن بنه (به ترتیب 94/10 و 75/7 گرم در مترمربع) و متوسط قطر بنه (به ترتیب 3 و 72/2 سانتیمتر) و متوسط تعداد جوانه (به ترتیب 8 و 33/1 جوانه در هر بنه) بهترتیب در تیمار کود مرغی + عدم مصرف کود شیمیایی و تیمار شاهد + با مصرف کود شیمیایی بهدست آمد. تیمار شاهد + با مصرف کودشیمیایی بیشترین درصد بنه در گروه وزنی کمتر از 4 گرم (64/12 درصد) و 1/4 تا 8 گرم (31/10 درصد) را به خود اختصاص داد. بیشترین درصد بنه در گروه وزنی 1/8 تا 12 گرم (77/16 درصد)، درصد بنه در گروه وزنی 1/12 تا 16 گرم (10/18 درصد) و بیشتر از 1/16 گرم (38/31 درصد) در تیمار کود مرغی + بدون مصرف کودشیمیایی بهدست آمد. نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل تیمارهای موردمطالعه برویژگی‌های گل زعفران نشانداد بیشترین و کمترین تعداد گل (بهترتیب 142 و 56 گل در مترمربع)، وزنتر گل (به ترتیب 20/50 و 60/17 گرم در مترمربع)، وزن خشک خامه (بهترتیب 405/0 و 169/0 گرم در مترمربع)، وزن خشک کلاله (بهترتیب 685/0 و 080/0 گرم در مترمربع) و شاخص برداشت کلاله (به ترتیب 0082/0 و 0011/0) درنتیجه مصرف کود مرغی + عدم مصرف کود شیمیایی و تیمار شاهد + مصرف کودشیمیایی حاصل شد. نتایج نشان داد عملکرد گل زعفران در سال دوم تحت تأثیر مستقیم وزن بنه‌های دختری تولیدشده در سال اول بود. به‌طورکلی نتایج این آزمایش نشان داد کاربرد کودهای آلی در مقایسه با کود شیمیایی اثر بیشتری بر ویژگی بنه‌های دختری زعفران و عملکرد زعفران داشت.
کشاورزی و علوم پایه
سید علیرضا موسوی؛ حسن فیضی؛ احمد احمدیان؛ ابراهیم ایزدی دربندی
چکیده
به منظور بررسی اثر دگرآسیبی اندامهای زعفران بر رشد و جوانه‌زنی دو گونه علف هرز جوموشی و خاکشیر آزمایشی در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تربت حیدریه در سال 1394 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل عصاره اندامهای زعفران در سه سطح برگ، بنه و ترکیب برگ و بنه و ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر دگرآسیبی اندامهای زعفران بر رشد و جوانه‌زنی دو گونه علف هرز جوموشی و خاکشیر آزمایشی در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تربت حیدریه در سال 1394 انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل عصاره اندامهای زعفران در سه سطح برگ، بنه و ترکیب برگ و بنه و غلظتهای مختلف هر عصاره در شش سطح (صفر، 1، 5/2، 5، 10 و 20 درصد) بودند. نتایج نشان داد که عصاره زعفران دارای آثار منفی بر رشد و پارامترهای جوانه‌زنی شامل طول و وزن ریشه، ساقه و گیاهچه، سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر و تعداد بذر نرمال در هر دو گونه علف هرز بود. بیشترین سرعت جوانه‌زنی در علف هرز جوموشی (48/10) در کاربرد 5/2 درصد عصاره برگ و بنه به دست آمد. همچنین در این علف هرز بالاترین شاخص بنیه بذر با میانگین 75/21 در کاربرد 5/2 درصد عصاره برگ و کمترین آن با میانگین 75/10 در کاربرد 20 درصد عصاره برگ و بنه به دست آمد. در علف هرز خاکشیر بالاترین شاخص بنیه بذر (21) و تعداد بذر نرمال (75/15) به ترتیب در غلظت یک درصد عصاره برگ و بنه و غلظت 5/2 درصد عصاره بنه و کمترین آنها در 20 درصد عصاره برگ و بنه مشاهده شد. کاربرد عصاره برگ و بنه نسبت به عصاره برگ و بنه به‌صورت جدا به‌طور معنی‌داری باعث کاهش صفات جوانه‌زنی شد. به‌طورکلی نتایج نشان داد که استفاده از عصاره زعفران در غلظتهای 10 و 20 درصد به‌طور مؤثری سبب کاهش رشد و نمو علفهای هرز جوموشی و خاکشیر در مرحله جوانه‌زنی میشود.
اقتصاد و بازاریابی
فاطمه رستگاری پور؛ علیرضا کرباسی؛ احمد احمدیان
چکیده
هدف از این پژوهش، طراحی برنامهراهبردی پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت‌حیدریه به روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش افراد آگاه به وضعیت پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت‌حیدریه بودند. نمونه آماری این تحقیق 40 نفر، شامل ریاست و معاون دانشگاه و پژوهشکده، کارکنان سازمانهای مرتبط، اساتید و پژوهشگران با سابقه بودند که به‌طور ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، طراحی برنامهراهبردی پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت‌حیدریه به روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش افراد آگاه به وضعیت پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت‌حیدریه بودند. نمونه آماری این تحقیق 40 نفر، شامل ریاست و معاون دانشگاه و پژوهشکده، کارکنان سازمانهای مرتبط، اساتید و پژوهشگران با سابقه بودند که به‌طور هدفمند و کل شمار انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از ادبیات پیشینه، اسناد و مدارک، مصاحبه، پرسشنامه، نظرسنجی، جلسات راهبردی و فرمهای تعیین موضوعات استراتژیک استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه نهایی SWOT توسط چند تن از اساتید و کارشناسان خبره تأیید و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (0.91= ) محاسبه و تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی (برای تعیین موقعیت استراتژیک) و تحلیل SWOT استفاده شد. یافتههای پژوهش نشانداد این پژوهشکده در وضعیت کنونی دارای 7 قوت، 18 ضعف، 7 فرصت و 11 تهدید اساسی است. بر این اساس، به تدوین برنامه استراتژیک پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت‌حیدریه و موضوعات استراتژیک آن شامل بیانیه رسالت، بیانیه چشم‌انداز، ارزشهای محوری، اهداف بلندمدت، موقعیت استراتژیک، استراتژی‌ها و برنامه‌های عملیاتی پرداخته شد. همچنین، تحلیل ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی نشان داد این پژوهشکده در جایگاه راهبردی محافظه‌کارانه (WO) قرار دارد.
کشاورزی و علوم پایه
حسن فیضی؛ عبداله ملافیلابی؛ حسین صحابی؛ احمد احمدیان
چکیده
به‌منظور بررسی اثر شخم حفاظتی و آبیاری تابستانه بر رشد و عملکرد زعفران، آزمایش مزرعه‌ای طی دو سال به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه زاوه شهرستان تربت حیدریه انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل اجرای شخم (به دو صورت حفاظتی و شخم معمولی) و چهار زمان آبیاری تابستانه (15 تیرماه، 15 مردادماه، 15 تیر + 15 مردادماه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر شخم حفاظتی و آبیاری تابستانه بر رشد و عملکرد زعفران، آزمایش مزرعه‌ای طی دو سال به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه زاوه شهرستان تربت حیدریه انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل اجرای شخم (به دو صورت حفاظتی و شخم معمولی) و چهار زمان آبیاری تابستانه (15 تیرماه، 15 مردادماه، 15 تیر + 15 مردادماه و عدم آبیاری تابستانه) بودند. طبق نتایج تجزیه واریانس، زمان آبیاری اثر معنی‌داری بر تعداد و عملکرد گل زعفران در سال اول و دوم آزمایش داشت. در سال اول اجرای آزمایش، آبیاری در تیر + مردادماه بیشترین تأثیر را در افزایش تعداد گل، عملکرد گل و وزن خشک کلاله زعفران داشت (به ترتیب 25 گل در متر مربع، 1/12 و 16/0 گرم کلاله خشک در متر مربع). همچنین در سال دوم، بیشترین میزان شاخص‌های ذکرشده (4/127 گل در متر مربع، 4/61 و 97/0 گرم در متر مربع) در نتیجه اجرای آبیاری در مردادماه مشاهده گردید. در سال اول اجرای آزمایش، شخم حفاظتی در مقایسه با عدم شخم اثر معنی‌داری در افزایش عملکرد گل و وزن خشک کلاله (بهترتیب تا 3/11 و 7/11 درصد) داشت. همچنین آبیاری تابستانه و شخم حفاظتی تأثیر معنی‌داری در افزایش پیکروکروسین زعفران داشت.
