اقتصاد و بازاریابی
محمد جواد مهدی زاده راینی؛ حمید محمدی؛ مسعود دهدشتی
چکیده
زعفران از جمله محصولات صادارتی غیرنفتی است که بیش از نیمی از بازار جهانی آن به ایران تعلق دارد. در دو دهه اخیر قیمت صادارتی محصول زعفران روند نزولی داشته است. ادامه این روند از طریق کاهش صادرات میتواند پیامدهای رفاهی مهمی بر روی تولیدکنندگان، صادرکنندگان و مصرفکنندگان داشته باشد. در همین راستا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات رفاهی ...
بیشتر
زعفران از جمله محصولات صادارتی غیرنفتی است که بیش از نیمی از بازار جهانی آن به ایران تعلق دارد. در دو دهه اخیر قیمت صادارتی محصول زعفران روند نزولی داشته است. ادامه این روند از طریق کاهش صادرات میتواند پیامدهای رفاهی مهمی بر روی تولیدکنندگان، صادرکنندگان و مصرفکنندگان داشته باشد. در همین راستا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات رفاهی کاهش قیمت صادراتی زعفران در بازار جهانی بر روی گروههای یادشده صورت گرفت. ابزارهای تحلیلی مورد استفاده شامل توابع عرضه و تقاضای داخلی و عرضه صادرات میباشد که با استفاده از دادههای سری زمانی دوره 1399-1359 برآورد گردید. یافتههای مطالعه حاکی از اثر معنیدار کاهش قیمت صادراتی بر صادرات زعفران میباشد. مشخص شد که با کاهش قیمت صادراتی تولیدکنندگان و صادرکنندگان با زیان رفاهی مواجه می شوند اما رفاه مصرفکنندگان داخلی افزایش مییابد که البته این افزایش به مراتب کمتر از کاهش رفاه دو گروه دیگر است. تحلیل رفاهی نشان داد در بازار زعفران در صورتی که انحصار در بازار این محصولات بهطور کامل از میان برود رفاه کل گروههای یادشده حدود 53 درصد کاهش خواهد یافت. پیشنهاد میشود پیش از آسیب دیدن تولیدکنندگان، برای این گروه بهطور خاص برنامههای حمایتی تدارک دیده شود تا در صورت تغییر شرایط در بازار جهانی با حمایت از محصول امکان تداوم تولید فرآهم شود. تاکنون همواره قیمت صادراتی به مراتب بالاتر از قیمت داخل بوده است و صادرکنندگان توانستهاند سود کسب نمایند لذا برای حمایت از تولیدکنندگان انتقال درآمد از صادرکنندگان در قالب تشکیل صندوق حمایت از تولید می تواند بهعنوان یک راهکار سیاستی باشد. این صندوق می تواند بهعنوان وسیلهای برای کاهش نوسان درامد صادرکنندگان نیز مورد استفاده قرار گیرد.