TY - JOUR ID - 140595 TI - بررسی تناسب اراضی و تدوین جدول نیازهای رویشی خاک و زمین‌نما برای زعفران JO - زراعت و فناوری زعفران JA - JSAT LA - fa SN - 2383-1529 AU - زین الدینی, علی AU - نویدی, میرناصر AU - اسکندری, مهناز AU - سیدجلالی, سید علیرضا AU - سیدمحمدی, جواد AU - مقیمی, ابوالحسن AU - قاسم زاده گنجه ای, محمد AU - مقری فریز, علیرضا AU - پهلوان راد, محمدرضا AD - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران AD - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زرقان، ایران AD - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران AD - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند، ایران AD - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 9 IS - 4 SP - 395 EP - 408 KW - الگوی کشت KW - تناسب اراضی KW - رگرسیون KW - زعفران KW - عملکرد DO - 10.22048/jsat.2021.286314.1426 N2 - این پژوهش با هدف بررسی تأثیر خصوصیات خاک و اراضی بر عملکرد زعفران، درجه­بندی آن­ها و تهیه جدول نیازهای رویشی این گیاه برای انجام مطالعات تناسب اراضی به روش FAO انجام شد. نخست، 124 مزرعه زعفران در استان­های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، فارس، گلستان، مرکزی و کرمان انتخاب شدند. با حفر پروفیل در هر مزرعه، نمونه­های مناسب از افق­های خاک برداشت شد و پرسش­نامه­ کاربری اراضی نیز طیّ سه سال از 1396 الی 1398، تکمیل گردید. نمونه‌های خاک، مورد آزمایش قرار گرفت تا ویژگی­های فیزیکیوشیمیایی آن­ها مشخص شود. پس از آماده­سازی داده­ها، از نظر آماری تجزیه شدند. رگرسیون چند متغیره بین عملکرد به عنوان متغیر وابسته و مقدار شوری، درصد سدیم قابل تبادل، واکنش، گچ، آهک، رس، شن، سیلت، سنگریزه، پتاسیم و فسفر قابل جذب خاک به عنوان متغیرهای مستقل به روش گام به گام، بررسی گردید. با بررسی روابط رگرسیون ساده بین ویژگی­های اراضی مهم و مؤثر با عملکرد، درجه­بندی خصوصیات اراضی انجام شد. سپس جدول نیازهای رویشی تهیه شده با داده­های 21 مزرعه جدید، ارزیابی و صحت­سنجی شد. نتایج نشان داد که پتاسیم قابل جذب، شن، شوری خاک، درصد سدیم تبادلی و آهک، بیشترین و واکنش خاک و کربن آلی، کمترین دامنه تغییرات را داشتند. نتایج رگرسیونی نشان داد به ترتیب متغیرهای مستقل شوری خاک، ESP، آهک، گچ، سنگریزه و پتاسیم وفسفر قابل جذب، بر عملکرد مؤثر هستند. ضریب تبیین رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای وارد شده به مدل توانسته­اند 95 درصد از واریانس مربوط به متغیر وابسته را تعیین نمایند. بیشترین سهم در کاهش عملکرد زعفران مربوط به شوری خاک، سنگریزه، درصد سدیم تبادلیو مقدار آهک می­باشد. نتایج صحت­سنجی نشان داد که ضریب تبیین بین عملکرد با شاخص خاک جدول پیشنهادی برای زعفران حدود 92/0 می­باشد که نشان­دهنده دقت قابل­قبول جدول پیشنهادی است. UR - https://saffron.torbath.ac.ir/article_140595.html L1 - https://saffron.torbath.ac.ir/article_140595_1b54af38dd35121cd868efd96352df3d.pdf ER -