ارزیابی تاثیر پارامترهای اقلیمی بر رفتار گلدهی و عملکرد زعفران(Crocus sativus L.) در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی

صحابی, حسین; معلم بنهنگی, فاطمه

doi:10.22048/jsat.2021.283088.1423

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه تولیدات گیاهی دانشگاه تربت حیدریه و پژوهشگر پژوهشکده زعفران تربت حیدریه

² مدرس گروه تولیدات گیاهی دانشگاه تربت حیدریه و دانشجوی دکتری اگرواکولوژی دانشگاه فردوسی مشهد

https://doi.org/10.22048/jsat.2021.283088.1423

چکیده

به منظور ارزیابی روند عملکرد زعفران و مطالعه رابطه نوسانات عملکرد زعفران با پارامترهای مختلف آب و هوایی پژوهشی در شهرستان‌های مشهد، تربت حیدریه، کاشمر، بیرجند و قائن طی 20 سال(از سال 1377-1397) طراحی و اجرا شد. بررسی داده‌های هواشناسی 20 سال گذشته نشان داد که در شهرهای مورد مطالعه به طور میانگین 33 درصد از میزان بارندگی کاسته و 5/0 درجه سانتیگراد بر میانگین درجه حرارت افزوده شد. این در حالی است که نتایج حاصل از رگرسیون بین عملکرد و پارامترهای آب و هوایی نشان داد که الگوی افزایش درجه حرارت و کاهش بارندگی در تمامی شهرستان‌های مورد مطالعه تا حد قابل توجهی با روند کاهش عملکرد زعفران در طی این دوره انطباق داشت. نتایج حاصل از پژوهش همچنین نشان داد که طی 20 سال گذشته از مجموع شهرستان‌های مورد مطالعه به طور میانگین سالانه 3/112 هکتار به سطح زیر کشت زعفران افزوده شده و در عین حال به طور میانگین 08/0 کیلوگرم در هکتار از عملکرد زعفران کاسته شده است. کاهش عملکرد زعفران در خراسان رضوی و جنوبی به طور قابل توجهی تحت تاثیر شاخص‌های آب و هوایی قرار داشت. نتایج نشان داد که درجه حرارت حداکثر و میانگین درجه حرارت اصلی‌ترین متغیرهای موثر برکاهش عملکرد زعفران بودند به طوریکه در تربت حیدریه متغیر میانگین دما به تنهایی 42 درصد از تغییر پذیری میزان عملکرد را تبیین کرد و در سایر شهرستان‌های مورد مطالعه متغیر حداکثر دما بین 24 تا 56 درصد از تغییر پذیری عملکرد را پیش بینی کرد. همچنین نتایج حاصل از آنالیز سری زمانی عملکرد زعفران نشان داد که عملکرد زعفران تا سال 2025 در تمامی شهرستان‌های مورد مطالعه روندی کاهشی و منفی از خود نشان خواهد داد. مشهد با شیبی در حدود 09/0 کیلوگرم در هکتار و کاشمر با شیبی در حدود 07/0 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین روند کاهشی عملکرد تا سال 2025 را نشان دادند

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23831529.1400.9.4.3.6

موضوعات

سایر موضوعات مرتبط با زعفران

عنوان مقاله [English]

Evaluation the impact Climatic parameters on flowering behaviour and yield of Saffron (Crocus sativus L.) in Razavi and Southern Khorasan Provinces

نویسندگان [English]

hossein sahabi ¹
fatemeh moallem banhangi ²

¹ Assistant professor, Department of plant production, Saffron institute, University of Torbat Heydarieh, Torbat Heydarieh, Iran

² Lecturer, Department of Plant Production, PhD Student in Agroecology, Department of Agrotechnology, Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

In order to evaluate the trend of saffron yield and study the relationship between saffron yield fluctuations and various climatic parameters, research was designed and conducted in Mashhad, Torbat Heydariyeh, Kashmar, Birjand and Qaen during 20 years (1998-2018). According to meteorological data from the last 20 years, the average rainfall decreased by 33% and the average temperature increased by 0.5 °C . On the other hand, the regression results between yield and climatic parameters indicates that the pattern of temperature rise and decreased rainfall in all studied cities was significantly in line with saffron yield declining. In this period, the study's findings also revealed that over the last 20 years, an average of 112.3 hectares of saffron cultivation have been added to the areas under cultivation of saffron and at the same time, saffron yields have dropped by an average of 0.08 kg per hectare. Climatic indicators significantly affected decreased saffron yield in Razavi and South Khorasan. The results also revealed that the average and maximum temperature were the main variables influencing the reduction of saffron yield. For instance in Torbat-e Heydarieh, the variable of average temperature predicted 42 percent of the variability of the yield and in other cities studied, the maximum temperature variable predicted between 24 and 56% of the variability of the yield. Furthermore, the results of the time series analysis of saffron yield revealed that saffron yield will show a decreasing and negative trend by 2025 in all studied cities. Up to 2025, Mashhad and Kashmar with a slope of 0.09 and 0.07 kg/ha, had the highest and lowest decreasing trends, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

Climate change
Rain
Temperature
Time series analysis

مراجع

Bazrafshan, J., and Ebrahim Zadeh, E. 2006. The analysis of saffron spatial- positional extension in Iran with emphasis on Khorasan. Geography and Development Iranian Journal 4 (8): 61-84. (In Persian with English Summary).

Bashiri, M., and Salari, A. 2016. Using geostatistics for zoning areas suitable for saffron cultivation in the Khorasan Razavi Province Based on Climatological Parameters. Saffron Agronomy and Technology 4 (2): 155-167. (In Persian with English Summary).

Behdani, M.A., Nassiri Mahallati, M., and Koocheki, A. 2008. Evaluation of irrigation management of saffron at agroecosystem scale in dry regions of Iran. Asian Journal of Plant Sciences 7 (1): 22-25.

Burke, M., Hsiang, S.M., and Miguel, E. 2015. Global non-linear effect of temperature on economic production. Nature 527 (7577): 235-239.

Cardone, L., Castronuovo, D., Perniola, M., Cicco, N., and Candido, V. 2019. Evaluation of corm origin and climatic conditions on saffron (Crocus sativus L.) yield and quality. Journal of the Science of Food and Agriculture 99 (13): 5858-5869.

Fallahi, H.R., Aghhavani Shajari, M., Sahabi, H., Abolhasani, S., Zareie, E., Hashemi, S.S., and Kadkhodaei Barkook, R. 2018. Evaluation of saffron yield changes in response to temperature and rainfall variations in Birjand. In 5th National Conference on Saffron. p. 146-151. (In Persian with English Summary).

Feizi, H., and Tosan, M. 2017. Saffron yield variability by climatic factors in the northeast of Iran. Acta Horticulturae 1184 (15): 109-114.

Jafarzadeh, A., Khashei-Siuki, A., and Shahidi, A. 2015. Modeling of climate change effects on saffron water requirement in south Khorasan province by GIS. Journal of Saffron Research 3 (2): 163-174. (In Persian with English Summary).

Hoseyni, M., Molafilaby, A., and Nassiri Mahalati, M. 2008. Spatial and temporal patterns in saffron (Crocus sativus L.) yield of Khorasan province and their relationship with long term weather variation. Iranian Journal of Field Crops Research 6 (1): 79-88. (In Persian with English Summary).

Iizumi, T., Furuya, J., Shen, Z., Kim, W., Okada, M., Fujimori, S., and Nishimori, M. 2017. Responses of crop yield growth to global temperature and socioeconomic changes. Scientific Reports 7 (1): 1-10.

Hsiang, S., Kopp, R., Jina, A., Rising, J., Delgado, M., Mohan, S., and Houser, T. 2017. Estimating economic damage from climate change in the United States. Science 356 (6345): 1362-1369 .

Grusson, Y., Wesström, I., and Joel, A. 2021. Impact of climate change on Swedish agriculture: Growing season rain deficit and irrigation need. Agricultural Water Management 251: 106858.

Koocheki, A., and Seyyedi, S.M. 2020. Saffron “seed”, the corm. In: A. Koocheki and M. Khajeh-Hosseini (Eds.). Saffron: Science, Technology and Health. Elsevier Inc. 93-118.

Koocheki, A. R., Nassiri, M., Alizadeh, A., and Ganjali, A. 2009. Modelling the impact of climate change on flowering behaviour of Saffron (Crocus sativus L.). Iranian Journal of Field Crops Research 7 (2): 583-594. (In Persian with English Summary).

Koocheki, A., Karbasi, A., and Seyyedi, M. 2017. Some reasons for saffron yield loss over the last 30 years period (Review Article). Saffron Agronomy and Technology 5 (2): 107-122. Journal of Saffron Research (In Persian with English Summary).

Koocheki, A., Alizadeh, A., and Ganjali, A. 2010. The effect of increased temperature on flowering behavior of saffron (Crocus sativus L.). Iranian Journal of Field Crops Research 8 (2): 336-346. (In Persian with English Summary).

Leng, G., and Huang, M. 2017. Crop yield response to climate change varies with crop spatial distribution pattern. Scientific Reports 7 (1): 1-10.

Lv, Z., Li, F., and Lu, G. 2020. Adjusting sowing date and cultivar shift improve maize adaption to climate change in China. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 25 (1): 87-106.