مقاله علمی پژوهشی
فرآوری، صنایع غذایی و بیوشیمی
مریم اکبریان؛ فخری شهیدی؛ محمدجواد وریدی؛ آرش کوچکی؛ سحر روشنک
چکیده
زعفران گرانترین محصول کشاورزی جهان میباشد و ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است، آلودهشدن زعفران در مراحل مختلف فرایند تولید، علاوه بر کاهش کیفیت منجر به کاهش اعتبار در بازار جهانی و صادرات میشود. لذا انتخاب یک روش مناسب جهت غیرفعالسازی فلور میکروبی زعفران ضرورت دارد. در بین روشهای مختلفی که برای غیرفعال ...
بیشتر
زعفران گرانترین محصول کشاورزی جهان میباشد و ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است، آلودهشدن زعفران در مراحل مختلف فرایند تولید، علاوه بر کاهش کیفیت منجر به کاهش اعتبار در بازار جهانی و صادرات میشود. لذا انتخاب یک روش مناسب جهت غیرفعالسازی فلور میکروبی زعفران ضرورت دارد. در بین روشهای مختلفی که برای غیرفعال کردن میکروبها استفاده میشوند، پلاسمای سرد به علت وجود مزایای بالقوه بیشمار از قبیل طبیعت غیرسمی، هزینههای عملیاتی پایین، کاهش قابل توجه مصرف آب طی فرایندهای ضد عفونی، و امکان کاربرد آن برای محصولات غذایی متنوع، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. پلاسما حالتی از گاز یونیزه شده شامل یونها، الکترون، اشعه ماورابنفش و گونههای واکنش مانند رادیکالها، اتمها و مولکولهای بر انگیخته است که قادر به غیرفعالسازی میکروارگانیسمها میباشد. در این پژوهش پلاسمای سرد با استفاده از دو نوع گاز شامل نیتروژن و هوا تولید و اثر تابش پلاسما در مدت زمان های صفر، 3، 6، 9 و 12 دقیقه بر ویژگیهای شیمیایی و میکروبی (باکتری اشرشیاکلی، انتروکوکوس فکالیس، کپک و مخمر) زعفران بررسی گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد اثر میکروب کشی پلاسمای نیتروژن نسبت به پلاسما هوا کمتر بوده و با افزایش زمان تابش پلاسما میزان غیرفعال سازی میکروارگانیسمها افزایش یافت. حداکثر کاهش بار میکروبی در زمان 12 دقیقه در ولتاژ 18 کیلوولت مشاهده شد و جمعیت باکتری اشرشیاکلی، انتروکوکوس فکالیس، کپک و مخمر به ترتیب به میزان 2/69، 2/48، 1/95 سیکل لگاریتمی کاهش یافت. نتایج همچنین نشان داد که افزایش زمان تابش پلاسما، میزان کروسین، پیکروکروسین و سافرانال را به طور معنیدار (0/50˂p) کاهش داد. میزان کاهش کروسین، سافرانال و پیکروکروسین در زمان 12 دقیقه به ترتیب 6/01، 4/04، 5/44 درصد بود.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
سکینه خندان ده ارباب؛ محمد حسین امینی فرد؛ حمید رضا فلاحی؛ حامد کاوه
چکیده
بهمنظور بررسی اثر وزن بنه مادری و مصرف کود محرک زیستی نوافل بر رشد برگها، محتوای کلروفیل و عملکرد گل و کلاله زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396- 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. عوامل آزمایشی شامل کود زیستی نوافل (بهصورت ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر وزن بنه مادری و مصرف کود محرک زیستی نوافل بر رشد برگها، محتوای کلروفیل و عملکرد گل و کلاله زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396- 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. عوامل آزمایشی شامل کود زیستی نوافل (بهصورت مایع با نام تجاری Novafol و حاوی 28 درصد اسید آمینه، با مقادیر صفر، 2 و 4 لیتر در هکتار بهصورت غوطهوری بنه و مصرف در آب آبیاری) و وزن بنه مادری (4-1/0، 8-1/4 و12-1/8 گرم بهترتیب بهعنوان بنههای ریز، متوسط و درشت) بودند. مصرف کود زیستی نوافل بر صفات تعداد گل، عملکرد گل، عملکرد کلاله و محتوای کلروفیل a تأثیر معنیداری داشت. بیشترین تعداد گل (5/16 عدد در مترمربع)، عملکرد گلتر (63/5 گرم در مترمربع)، عملکرد کلاله خشک (108 میلیگرم در مترمربع) و غلظت کلروفیل a (09/1 میلیگرم در گرم وزنتر برگ) از تیمار کاربرد 4 لیتر در هکتار و کمترین مقادیر مربوط به صفات تعداد گل (22/14 در مترمربع)، عملکرد گل (55/4 گرم در مترمربع)، عملکرد کلاله خشک (85 میلیگرم در مترمربع) و کلروفیل a (97/0 میلیگرم در گرم وزن تر) در شاهد (عدم مصرف کود زیستی نوافل) به دست آمد، اما از حیث صفات مذکور تفاوت آماری معنیداری بین سطوح 2 و 4 لیتر در هکتار کود زیستی نوافل یافت نشد. وزن بنههای مادری نیز تمامی صفات مورد مطالعه را بطور معنیداری تحت تأثیر قرار داد. بیشترین مقدار طول کلاله (1/25 میلیمتر)، عملکرد گل (4/10 گرم در مترمربع)، طول برگ (42/31) و متوسط وزن تر و خشک برگ (به ترتیب 29/0 و 083/0 گرم در بوته) از بنههای درشت (12-1/8 گرم) و کمترین مقدار آنها از بنههای ریز (کمتر از 4 گرم) بهدست آمد. برهمکنش وزن بنه مادری و مصرف کود محرک زیستی نوافل نیز بر محتوای کلروفیل b و کلروفیل کل و نیز تعداد برگ در بوته معنیدار شد. بیشترین غلظت کلروفیل b و کلروفیل کل (به ترتیب 77/1 و 95/2 میلیگرم در گرم وزن تر برگ) و تعداد برگ (58/7 عدد در بوته) از تیمار مصرف 4 لیتر در هکتار کود محرک زیستی نوافل و بنههای درشت بدست آمد. در مجموع، استفاده از کود محرک زیستی نوافل به میزان 4 لیتر در هکتار رشد رویشی و زایشی گیاه را بهبود بخشید. کاشت بنههای مادری درشت نیز نقش مؤثری در افزایش رشد و عملکرد زعفران داشت.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
سید محمد سیدی؛ پرویز رضوانی مقدم
چکیده
زعفران (Crocus sativus L.) گیاهی ژئوفیت-تریپلوئید بوده و بر پایه رشد بنه‌ها یا اندام‌های زیرزمینی خود، تکثیر می‌یابد. با وجود اهمیت اندازه و کیفیت بنههای مادری در تولید زعفران، تاکنون برنامه‌ای جامع پیرامون استانداردسازی بنههای آن تدوین نشده است. در این ارتباط، عدم وجود مزارع استاندارد جهت تولید بنههای با کیفیت، نبود معیار مشخصی ...
بیشتر
زعفران (Crocus sativus L.) گیاهی ژئوفیت-تریپلوئید بوده و بر پایه رشد بنه‌ها یا اندام‌های زیرزمینی خود، تکثیر می‌یابد. با وجود اهمیت اندازه و کیفیت بنههای مادری در تولید زعفران، تاکنون برنامه‌ای جامع پیرامون استانداردسازی بنههای آن تدوین نشده است. در این ارتباط، عدم وجود مزارع استاندارد جهت تولید بنههای با کیفیت، نبود معیار مشخصی جهت درجهبندی بنه‌ها بر اساس اندازه یا ویژگیهای کیفی، نظارت ضعیف از سوی نهادهای ذیربط بر روند تولید و عرضه بنههای مادری مرغوب و همچنین نابسامانی در بازار عرضه و تقاضای بنههای زعفران، از مهمترین موانع در محقق نشدن چنین برنامه‌ای به شمار می‌روند. همچنین اختلاط بنههای سالم و آلوده و نیز انبارداری بنههای زعفران بدون توجه به شرایط بهینه دمایی یا بهداشت محیطی از دیگر چالش‌های چرخه تولید و فراوری این محصول میباشد. در این مقاله، ابتدا برخی موانع پیش روی برنامه استانداردسازی بنههای زعفران بررسی شده است و در ادامه، راهکارهای مؤثر جهت تولید بنههای استاندارد نظیر احداث مزارع تحت مدیریت، کنترل کیفیت ودرجه‌بندی بنههای برداشت شده و نیز انبارسازی اصولی بنههای زعفران ارائه شده است. همچنین تدوین برنامه ذکر شده بر پایه مواردی نظیر برگزاری دوره‌های آموزشی، نظارت فراگیر بر فعالیت بازار عرضه و تقاضای بنههای زعفران، حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و ارائه برنامه‌های تشویقی و بسته‌های حمایتی به تولیدکنندگان به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است.
مقاله علمی پژوهشی
زیست فناوری، ژنتیک و اصلاح نباتات
نورالدین حسین پورآزاد
چکیده
وجود ایزوفرمهای ژنی مختلف در گیاهان منجر به ایجاد ایزومرهای مختلف از متابولیتها به مانند متابولیتهای گلیکوزیله شده میگردند. در تحقیق حاضر به شناسایی و بیان هترولوگ ایزوفرم ژنی کدکننده آنزیم گلیکوزیل ترانسفراز کلاله گیاه زعفران در مرحله گرده افشانی پرداخته شد. نتایج حاصل از توالی‌یابی و آنالیزهای بیوانفورماتیکی توالی ...
بیشتر
وجود ایزوفرمهای ژنی مختلف در گیاهان منجر به ایجاد ایزومرهای مختلف از متابولیتها به مانند متابولیتهای گلیکوزیله شده میگردند. در تحقیق حاضر به شناسایی و بیان هترولوگ ایزوفرم ژنی کدکننده آنزیم گلیکوزیل ترانسفراز کلاله گیاه زعفران در مرحله گرده افشانی پرداخته شد. نتایج حاصل از توالی‌یابی و آنالیزهای بیوانفورماتیکی توالی ژنی جدا شده از ژنوم گیاه زعفران با استفاده از آغازگرهای هرزگرد نشان داد که این توالی ژنی با اندازه 1368 جفت باز متعلق به خانواده پروتئینی گلیگوزیل ترانسفرازها بوده که بصورت آپو‌پلاستی در سلول ترشح میگردد. جهت بررسی عملکرد آنزیمی، ابتدا توالی کامل ژنی ایزوله شده با تکنیک Gibson Assembly در وکتور بیانی pThio-UGT تحت پروموتر القایی آرابینوز، سابکلون شده و با روش الکتروپوراسیون در سویه باکتریایی BL21-pGro که بیانکننده پروتئینهای چاپرونی با زیرواحدهای ELو ES بود ترارریخت گردید. پروتئینهای بیانی به دنبال تخریب دیواره باکتری با روش فراصوت و سوسپانسیونسازی رسوب باکتری در محلول PBS، به روش جوشانیدن استخراج شد. نهایتاً جداسازی پروتئینهای نوترکیب با بارگذاری روی ژل 10%SDS-PAGE نشان داد که حاصل بیان هترولوگ ایزوفرم ژنی آنزیم گلیکوزیل ترانسفراز پروتئینی با وزن مولکولیkDa 69/5 میباشد. نتایج حاصل از این پروژه میتواند در تعیین استراتژیهای اصلاح نژادی برای بهبود صفات کیفی و کمی مانند رنگ و عطر در گیاه زعفران بهکار گرفته شوند.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
سید محمد جعفر اصفهانی؛ جواد خزاعی
چکیده
با توجه به اثرات سوء مصرف نهاده‌های خارجی در بخش کشاورزی و وابستگی این بخش به انرژی‌های مستقیم و غیرمستقیم، تحلیل پایداری تولیدات کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. شاخص ردپای اکولوژیک یک شاخص قوی در تحلیل پایداری است که امروزه در مجامع علمی از آن استفاده میشود. این شاخص فضای لازم برای حمایت از یک فعالیت را بوسیله میانگین ...
بیشتر
با توجه به اثرات سوء مصرف نهاده‌های خارجی در بخش کشاورزی و وابستگی این بخش به انرژی‌های مستقیم و غیرمستقیم، تحلیل پایداری تولیدات کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. شاخص ردپای اکولوژیک یک شاخص قوی در تحلیل پایداری است که امروزه در مجامع علمی از آن استفاده میشود. این شاخص فضای لازم برای حمایت از یک فعالیت را بوسیله میانگین مساحت لازم برای فراهم آوردن منابع مصرفی و جذب مواد زائد برحسب هکتار جهانی تعیین می‌کند. در این مطالعه با توجه به افزایش قابل ملاحظه تولید زعفران در سال‌های اخیر، پایداری تولید زعفران در استان خراسان جنوبی به عنوان یکی از مهمترین مراکز تولید زعفران کشور بررسی شد. اطلاعات لازم برای این پژوهش از طریق پرسشنامه و مصاحبه رودررو با 396 کشاورز در سال 1396 جمع آوری شد و با توجه به عملکرد و مصرف نهاده در سال‌های مختلف، محاسبات مربوط به پایداری برای سال‌های مختلف اول تا ششم انجام شد. برای این منظور میزان زمین بهرهور زیستی که به طور مستقیم برای تولید محصول لازم است به عنوان شاخص ردپای اکولوژیک مستقیم و میزان زمین لازم برای جذب مواد زائد حاصل از فرآیند تولید به عنوان ردپای غیر مستقیم در نظر گرفته شد. نتایج مطالعه نشان داد که میانگین شاخص ردپای اکولوژیک غیرمستقیم زعفران 20/0 هکتار جهانی بود که 07/0 به انتشارات داخل مزرعه و 13/0 به انتشارات خارج مزرعه مربوط می‌شد. بیشترین شاخص ردپا به سال اول تولید اختصاص داشت. شاخص ردپای چند کارکردی نشان داد که شاخص ردپای اکولوژیک بر حسب زمین 01/0 هکتار جهانی، برحسب درآمد 63/0 هکتار جهانی و بر حسب عملکرد 003/0 هکتار جهانی است. مقایسه نتایج این مطالعه با نتایج مطالعات دیگر محصولات بخش کشاورزی که در ایران و سایر نقاط جهان انجام شده است نشان داد که تولید زعفران در حالت نسبتاً پایدارتری نسبت به سایر محصولات کشاورزی قرار دارد.
مقاله علمی پژوهشی
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
ام البنین بذرافشان؛ زهرا گرکانی نژاد مشیزی
چکیده
کمبود منابع آب کافی، علاوه بر کاهش روند توسعه کشاورزی در حال حاضر، باعث خسارات و زیانهایی نیز در آینده خواهد شد. مطالعه حاضر، مطالعهای به منظور ارائه راهکارهای پایدار در مدیریت منابع آب با استفاده از مفهوم ردپای آب و کارایی مصرف آب زعفران در سطح ملی از طریق تجزیه و تحلیل خوشه‌ای میباشد، که با هدف شناسایی اولویت استانها ...
بیشتر
کمبود منابع آب کافی، علاوه بر کاهش روند توسعه کشاورزی در حال حاضر، باعث خسارات و زیانهایی نیز در آینده خواهد شد. مطالعه حاضر، مطالعهای به منظور ارائه راهکارهای پایدار در مدیریت منابع آب با استفاده از مفهوم ردپای آب و کارایی مصرف آب زعفران در سطح ملی از طریق تجزیه و تحلیل خوشه‌ای میباشد، که با هدف شناسایی اولویت استانها به توجه به دو شاخصه مذکور انجام شد. در این مطالعه، حجم ردپای آب سبز، آبی، خاکستری و سفید در تولید زعفران در سطح کشور با بهکارگیری چارچوب اصلی طی دوره آماری 1387 تا 1393برآورد گردید. نتایج نشان داد، سهم هریک از اجزای ردپای آب شامل آب سبز، آب آبی و آب خاکستری در محصول زعفران در ایران بهترتیب 20، 90 و 10 درصد است که متوسط ردپای آب مجازی ناشی از آن 2764 مترمکعب برکیلوگرم تخمین زده شد. محدوده تغییرات کارایی مصرف آب از 2/0 تا 62/0 متغیر است. در بررسی اولویت‌بندی بر حسب دو شاخص معرفی شده، استانها به چهار دسته تقسیم شدند که لرستان، کرمانشاه، همدان، خراسان شمالی، تهران، کرمان، آذربایجان شرقی و زنجان در دسته کمترین ردپای آب و بیشترین کارایی مصرف آب و در اولویت اول قرار می‌گیرند. استان گلستان، قزوین، مرکزی، البرز، یزد و خراسان رضوی و جنوبی در زمره استان‌های با اولویت دوم؛ استان فارس و سمنان در اولویت سوم و استان چهارمحال و بختیاری در اولویت آخر قرار دارد. براین اساس، توجه به شاخص‌هایی همچون کارایی مصرف آب و ردپای آب میتواند کمک شایانی به تصمیم‌گیران در زمینه تغییر الگوی کشت در مناطق خشک و نیمه خشک و توسعه کشت محصول فوق در کشور ارائه نماید.
مقاله علمی پژوهشی
سید احسان یثربی؛ ایمان ذباح؛ بهناز بهزادیان؛ علی ماروسی؛ رویا رضایی
چکیده
زعفران بهعنوان یک کالای تجاری مهم در کشور بهشمار می‌آید و توجه به مکانیزه کردن آن از مرحله تولید تا بسته‌بندی اهمیت زیادی دارد. در بدو ورود زعفران به فرایند کیفی سنجی در آزمایشگاه ، ارزیابی اولیه بر اساس مشخصات ظاهری زعفران توسط شخص خبره انجام میشود. لیکن بروز خطای انسانی در تشخیص کیفیت زعفران بر مبنای ویژگیهای ظاهری آن امری ...
بیشتر
زعفران بهعنوان یک کالای تجاری مهم در کشور بهشمار می‌آید و توجه به مکانیزه کردن آن از مرحله تولید تا بسته‌بندی اهمیت زیادی دارد. در بدو ورود زعفران به فرایند کیفی سنجی در آزمایشگاه ، ارزیابی اولیه بر اساس مشخصات ظاهری زعفران توسط شخص خبره انجام میشود. لیکن بروز خطای انسانی در تشخیص کیفیت زعفران بر مبنای ویژگیهای ظاهری آن امری اجتناب‌‌ناپذیر است؛ استفاده از تکنیک‌های مبتنی بر هوش مصنوعی میتواند ضمن مکانیزه کردن سیستم، در کاهش خطاهای انسانی نیز تأثیرگذار باشد. این مطالعه از نوع تشخیصی بوده و پایگاه داده آن مشتمل بر 113 نمونه زعفران با 7 ویژگی میباشد که توسط محققین این پژوهش، در مهر‌ماه 1396 از آزمایشگاه معتبر زعفران و تحت نظارت شخص خبره جمعآوری شده است. کیفی سنجی نمونه‌ها به کمک ویژگی‌ها در 4 کلاس مختلف زعفران پوشال درجه‌یک (نگین)، پوشال درجه دو (خوب)، پوشال درجه سه (معمولی) و پوشال درجه چهار (معمولی درجه‌دو) انجام شده است. بهمنظور درجهبندی زعفران، از روشهای مبتنی بر شبکه‌های عصبی مصنوعی استفاده‌شده است. پس از تحلیل و مقایسه مدلهای تولیدشده با استفاده از دو نوع شبکه عصبی پرسپترون چندلایه و شبکه عصبی بردار یادگیر، بالاترین دقت کلاس‌بندی روی نمونه‌های آموزش و آزمون به ترتیب با 75/93 و 75/75 درصد حاصل شد. دقت به‌دست‌آمده نشان‌دهنده آن است که مدل شبکه عصبی پرسپترون چندلایه میتواند بهعنوان یک تصمیم گیر در کنار شخص خبره و یا بهصورت مستقل در مراکز آزمایشگاهی زعفران مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله علمی پژوهشی
اقتصاد و بازاریابی
میلاد امینی زاده؛ علیرضا کرباسی؛ اندیشه ریاحی؛ محمدرضا رمضانی
چکیده
امروزه کشورهای در حال توسعه به منظور دستیابی به بازارهای هدف ایمن‌تر و کاهش موانع تجاری، سعی به حضور در توافق‌نامه‌های تجاری دارند. ایران نیز در موافقت‌نامه‌های تجاری سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) و نظام جهانی ترجیحات تجاری (GSTP) حضور دارد. با وجود آن که به طور عمومی این باور وجود دارد که حضور در موافقت‌نامه‌های تجاری به طور کلی ...
بیشتر
امروزه کشورهای در حال توسعه به منظور دستیابی به بازارهای هدف ایمن‌تر و کاهش موانع تجاری، سعی به حضور در توافق‌نامه‌های تجاری دارند. ایران نیز در موافقت‌نامه‌های تجاری سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) و نظام جهانی ترجیحات تجاری (GSTP) حضور دارد. با وجود آن که به طور عمومی این باور وجود دارد که حضور در موافقت‌نامه‌های تجاری به طور کلی اثری مثبت بر جریان تجارت کشورها دارد، ولی هیچ تضمینی برای اثر مثبت آن بر تجارت همه کشورها و کالاها وجود ندارد. با توجه به اهمیت صادرات زعفران برای ایران، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا عضویت ایران در توافق‌نامه‌های تجاری موجب افزایش صادرات زعفران به کشورهای واردکننده عضو شده است؟ برای دستیابی به این هدف، از الگوی جاذبه و دادههای صادرات زعفران در دوره زمانی 2001-2014 استفاده گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای درآمد و جمعیت واردکنندگان زعفران اثری مثبت و معنیدار و متغیرهای فاصله جغرافیایی و بحران اقتصادی اثری منفی و معنیدار بر صادرات زعفران داشته است. براساس نتایج، عضویت ایران در موافقت‌نامه‌های تجاری اثری منفی و معنیدار (475/3-) بر صادرات زعفران ایران داشته است. به عبارتی عضویت در موافقت‌نامه‌های تجاری نتوانسته موجب افزایش صادرات زعفران ایران به شرکای تجاری عضو در موافقت‌نامه‌ها شود. این موضوع بیانگر این است که صادرکنندگان علی‌رغم وجود ظرفیت‌های مناسب نتوانسته‌اند که از آن بهره ببرند، لذا پیشنهاد میشود که شرکت‌های صادراتی زعفران، از بسترهای نهادی و قانونی ایجاد شده به واسطه حضور ایران در این موافقت‌نامه‌های تجاری جهت اتخاذ سیاست‌ها و استراتژیهای مناسب بازاریابی بلندمدت جهت افزایش صادرات زعفران ایران به شرکای تجاری عضو توافق‌نامه و توسعه سبد بازارهای صادراتی هدف بهره ببرند.
مقاله علمی پژوهشی
فاطمه رستگاری پور؛ ملیحه شیبانی
چکیده
تغییرات آب و هوایی، یکی از جدیترین چالش های زیست محیطی است و اثرات طولانی مدت آن میتواند عواقب جدی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به همراه داشته باشد. بخش کشاورزی یکی از بخشهای آسیب پذیر نسبت به تغییرات آب و هوایی است. در همین راستا این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر به کارگیری استراتژی های سازگاری از سوی زعفرانکاران ...
بیشتر
تغییرات آب و هوایی، یکی از جدیترین چالش های زیست محیطی است و اثرات طولانی مدت آن میتواند عواقب جدی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به همراه داشته باشد. بخش کشاورزی یکی از بخشهای آسیب پذیر نسبت به تغییرات آب و هوایی است. در همین راستا این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر به کارگیری استراتژی های سازگاری از سوی زعفرانکاران تربت حیدریه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقهای متناسب و مدل لاجیت و پرسشنامه پنج بخشی پرداخته است. دادههای مورد نیاز از طریق تکمیل 380 پرسشنامه از زعفرانکاران تربت حیدریه در سال 1397 جمعآوری گردید. نتایج توصیفی مطالعه نشان داد که اکثر زعفرانکاران به افزایش دما، کاهش بارندگی و ظهور خشکسالی و سرمازدگی معتقدند. کاهش ذخیره آب، کاهش عملکرد محصول زعفران، کاهش صرفه اقتصادی، بیکاری و مهاجرت از جمله پیامدهای تغییرات اقلیم در تربتحیدریه میباشد. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده، 63 % از زعفرانکاران، حاضر به استفاده از استراتژی های سازگاری هستند. نتایج حاصل از برآورد مدل لاجیت نشان داد که متغیرهای تجربه کشاورزی، اندازه زمین، دسترسی به اعتبارات، خدمات ترویج، در معرض رسانهها و تحصیلات بر احتمال انتخاب استراتژیهای سازگاری تأثیرگذار است. درحالی که متغیرهای سطح مکانیزاسیون و شغل جانبی تأثیر معناداری بر احتمال انتخاب استراتژیهای سازگاری نداشته است، بنابراین سیاست های دولت باید اعتماد لازم را برای اعطای تسهیلات بانکی به زعفرانکاران فراهم آورد تا زعفرانکاران بتوانند توانایی و انعطاف پذیری خود را برای مدیریت منابع آب، خاک و سایر نهاده ها در پاسخ به تغییرات آب و هوا سازگار نمایند.
