مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
مهسا اقحوانی شجری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ رضا قربانی؛ علیرضا کوچکی
چکیده
به منظور ارزیابی عملکرد گل و بنه زعفران و نیز جمعیت علف‌های هرز در مزرعه زعفران تحت تأثیر برخی گیاهان پوششی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 93-1392 در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شش گونه گیاه پوششی جو، شبدر ایرانی، شنبلیله، خلر، کلزا و منداب و تیمار ...
بیشتر
به منظور ارزیابی عملکرد گل و بنه زعفران و نیز جمعیت علف‌های هرز در مزرعه زعفران تحت تأثیر برخی گیاهان پوششی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 93-1392 در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شش گونه گیاه پوششی جو، شبدر ایرانی، شنبلیله، خلر، کلزا و منداب و تیمار شاهد بود. نتایج تجزیه واریانس حاکی از اثر مثبت و معنی‌دار گیاهان پوششی بر تمامی شاخص‌های موردمطالعه بود. بیشترین تعداد گل در واحد سطح (23 عدد در متر مربع)، وزن تر گل (88/61 کیلوگرم در هکتار) و وزن خشک کلاله (990/0 کیلوگرم در هکتار) در شرایط کشت گیاه پوششی کلزا مشاهده شد و در ارتباط با وزن خشک کلاله زعفران، تیمار شاهد 41 درصد در مقایسه با کشت انواع گیاهان پوششی برتری داشت. علاوه بر این، حداکثر وزن کل بنههای دختری و وزن بنههای دختری بدون فلس در هر کلون در شرایط عدم کشت گیاه پوششی و پس از آن در شرایط کشت گیاه کلزا مشاهده شد. کشت گیاهان پوششی نیز به‌طور متوسط 17 درصد در مقایسه با تیمار شاهد در خصوص تعداد بنههای دختری در هر کلون برتری نشان داد. با این وجود کمترین مقدار تمامی خصوصیات کمی گل و بنه زعفران در شرایط کشت جو بدست آمد. نتایج بیانگر آن بود که اگرچه در بین تیمارهای گیاه پوششی، حداکثر مقدار تمامی ویژگی‌های مربوط به گل و بنه زعفران به ترتیب متعلق به خانواده شب بو، بقولات و گندمیان بود، اما کمترین تعداد علف‌های هرز به ترتیب به خانواده‌های گندمیان، شب بو، بقولات و در نهایت تیمار شاهد اختصاص یافت. بنابراین، نتایج حاکی از عدم برتری کشت گیاهان پوششی بجز گیاه پوششی کلزا در مقایسه با شاهد در خصوص بهبود شاخص‌های گل و بنه زعفران بود.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
مانی جباری؛ مهدی خیاط؛ حمید رضا فلاحی؛ علیرضا صمدزاده
چکیده
زعفران یکی از با ارزشترین گیاهان دارویی ایران است که در حوزة پراکنش خود تحت تأثیر برخی از تنشهای محیطی میباشد. بنابراین، مصرف ترکیبات هورمونی و غذایی میتواند ضمن کاهش آثار سوء تنش، موجبات افزایش رشد و عملکرد گیاه را فراهم سازد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار با هدف بررسی اثر غوطهوریِ ...
بیشتر
زعفران یکی از با ارزشترین گیاهان دارویی ایران است که در حوزة پراکنش خود تحت تأثیر برخی از تنشهای محیطی میباشد. بنابراین، مصرف ترکیبات هورمونی و غذایی میتواند ضمن کاهش آثار سوء تنش، موجبات افزایش رشد و عملکرد گیاه را فراهم سازد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار با هدف بررسی اثر غوطهوریِ بنههای مادری زعفران در سطوح مختلف اسید سالیسیلیک (5/0، 1 و 2 میلی مولار) و نیترات پتاسیم (250، 500، 1000 میلیگرم بر لیتر) به همراه تیمار شاهد (آب مقطر به عنوان سطح صفر برای هر یک از ترکیبات مورد استفاده) روی برخی صفات مرتبط با رشد رویشی و زایشیِ زعفران در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال زراعی 1394 اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل وزنتر گل، وزنتر گلبرگ، وزنتر کلاله، طول کلاله، طول برگ، وزن و قطر بنة مادری و دختری، میزان کلروفیل کل و فلورسانس کلروفیل (با هدف بررسی تأثیر تیمارهای آزمایشی بر خسارت احتمالیِ ناشی از تنش گرمای تابستانه) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان Fv، Fv/Fm،F'v/F'm (بهترتیب 117، 27/0 و 44/0)، کلروفیل کل (85/0 میکروگرم بر گرم وزنتر)، وزنترگل، وزنترگلبرگ، وزنترکلاله (به ترتیب 9/36، 1/32 و 2/4 گرم در متر مربع)، طول کلاله و طول برگ (بهترتیب 6/29 میلیمتر و 7/37 سانتیمتر) در تیمار غوطهوریِ بنه در محلول 2 میلیمولار اسید سالیسیلیک و بیشترین میزان F'm به مقدار 434 در سطح 5/0 میلیمولار اسید سالیسیلیک به دست آمد. تیمار مصرف 1000 میلیگرم بر لیتر نیترات پتاسیم نیز به ترتیب موجب افزایش 19 و 30 درصدیِ مقادیر قطر و وزن بنه دختری گردید. در مجموع، نتایج این آزمایش نشان داد که غوطهوری بنههای مادری زعفران در محلول‌های اسید سالیسیلیک و نیترات پتاسیم موجب بهبود رشد و عملکرد زعفران میشود.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
سعیده مداحی؛ مهدی پارسا؛ مرتضی گلدانی؛ محمد کافی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کود شیمایی و کودهای آلی به‌همراه مصرف میکروارگانیسم‌های مؤثر (EM) بر خصوصیات بنه‌ی زعفران، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 16 تیمار در شهر ریوش اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل 1-کود شیمایی (حاوی 12 درصد ازت از منبع اوره و نیترات، 8 درصد فسفر، 4 درصد پتاسیم و کلات‌های آهن، ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کود شیمایی و کودهای آلی به‌همراه مصرف میکروارگانیسم‌های مؤثر (EM) بر خصوصیات بنه‌ی زعفران، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 16 تیمار در شهر ریوش اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل 1-کود شیمایی (حاوی 12 درصد ازت از منبع اوره و نیترات، 8 درصد فسفر، 4 درصد پتاسیم و کلات‌های آهن، روی، منگنز و مس) 2- کود دامی 40 تن در هکتار 3- کود دامی 40 تن در هکتار+ EM 4- کود دامی 80 تن در هکتار 5- کود دامی 80 تن در هکتار+EM 6- ورمی‌کمپوست 10 تن در هکتار 7- ورمی‌کمپوست 10 تن در هکتار+EM 8- ورمی‌کمپوست 15 تن در هکتار 9- ورمی‌کمپوست 15 تن در هکتار+EM 10- ورمی‌کمپوست 20 تن در هکتار 11- ورمی‌کمپوست 20 تن در هکتار+EM 12- ورمی‌واش 13- ورمی‌واش+EM 14- کود دامی 40 تن در هکتار+ورمی‌واش 15- کود دامی 40 تن در هکتار+ ورمی‌واش+EM و 16- شاهد (عدم مصرف کود) بود.نتایج تجزیه واریانس حاکی از اثرات معنی‌دار تیمارهای کودی بر صفات مورد بررسی زعفران به استثنای تعداد کل بنههای دختری بود.بر اساس نتایج آزمایش، بیشترین افزایش در عملکرد کل بنههای دختری (715 گرم در مترمربع)، تعداد بنههای دختری بیشتر از 8 گرم (57 بنه در مترمربع)، در نتیجه‌ی کاربرد کود شیمیایی حاصل شد که این تأثیر با اثر کود دامی 40 تن در هکتار+ورمی‌واش+EM برابری کرد. بر اساس نتایج مقایسات گروهی کاربرد EM همراه با ورمی‌کمپوست و کود دامی نسبت به مصرف ورمی‌کمپوست و کود دامی به تنهایی به‌طور معنی‌داری باعث کاهش صفات مورد بررسی زعفران شد.
مقاله علمی پژوهشی
علوم و صنایع دارویی و پزشکی
علی محمدیان؛ حسن احمدوند؛ رضا کرمیان؛ رضا سیاه منصور؛ علی سپهوند؛ شهرام امیدواری
چکیده
زعفران یکی از ارزشمندترین محصولات غذایی و دارویی است که از نظر کشاورزی و اقتصادی در ایران و جهان از اهمیت بالایی برخوردار میباشد. امروزه عوامل مخرب محیطی باعث می‌شوند که بدن انسان نتواند با رادیکال‌های آزاد که طی عمل تنفس تولید می‌شوند مبارزه کند. در نتیجه سلول‌های بدن توسط رادیکال‌های آزاد تخریب شده و منجر به پیری زودرس و بیماری‌هایی ...
بیشتر
زعفران یکی از ارزشمندترین محصولات غذایی و دارویی است که از نظر کشاورزی و اقتصادی در ایران و جهان از اهمیت بالایی برخوردار میباشد. امروزه عوامل مخرب محیطی باعث می‌شوند که بدن انسان نتواند با رادیکال‌های آزاد که طی عمل تنفس تولید می‌شوند مبارزه کند. در نتیجه سلول‌های بدن توسط رادیکال‌های آزاد تخریب شده و منجر به پیری زودرس و بیماری‌هایی مانند سرطان و تصلب شرائین می‌شوند. با توجه به محدود بودن کشت زعفران به چند کشور دنیا در زمینه تعیین خواص آنتی‌اکسیدانی گلبرگ زعفران تحقیقات زیادی صورت نگرفته است. این پژوهش جهت بررسی خاصیت آنتی‌اکسیدانی ترکیبات موجود در گلبرگ‌های زعفران و تعیین مقادیر فنل‌های کل و فلاونوئیدها از مزارع کاشت زعفران استان لرستان انجام گرفت. پس از تعیین مزارع کاشت زعفران بروش سیستماتیک تصادفی از گلبرگ‌های زعفران نمونه مرکب (2 کیلوگرم گلبرگ زعفران) تهیه شد. سپس به‌منظور اندازه‌گیری و تعیین میزان خواص آنتی‌اکسیدانی، مقادیر فنل و فلاونوئیدهای کل موجود در عصاره گلبرگ زعفران بهترتیب از روش‌های به دام اندازی رادیکال‌های آزاد (روش DPPH)، روش فولین سیوکا و روش رنگ سنجی کلرید آلمینیوم استفاده گردید. نتایج مقایسات میانگین مقادیر IC50 موجود در گلبرگ زعفران مزارع مختلف با آزمون چند دامنه‌ای دانکن نشان‌داد که مقدار IC50 مزارع نورآباد و ویسیان بترتیب با مقادیر 66/1 و 4/156میکروگرم بر میلی‌لیتر دارای بیشترین وکمترین خواص آنتی‌اکسیدانی در مقایسه با سایر مزارع دارا می‌باشند. نتایج مقایسه مقادیر فنل‌ها و فلاونوئیدهای کل موجود در گلبرگ زعفران مزارع با آزمون چند دامنه‌ای دانکن نشان‌داد که مقدار فنل کل با 8/1098میلیگرم گالیک اسید بر گرم عصاره هیدروالکلی مربوط به نورآباد و فلاونوئید با مقدار39/41 میلی گرم کوئرستین بر گرم عصاره هیدروالکلی مربوط به چغلوندی بیشترین مقادیر را در مقایسه با سایر مزارع به خود اختصاص دادند. نتایج مقایسه بین مقادیر IC50 به دست آمده از گلبرگ‌های زعفران مزارع مورد بررسی و BHT آنتی‌اکسیدان سنتزی و مصنوعی با آزمون حداقل اختلاف معنی‌داری (LSD) نشان‌داد که کمترین اختلاف به دست آمده متعلق به مزارع خرم آباد و چغلوندی بترتیب با مقادیر اختلاف 40/4 و 38/5 از بین سایر مزارع میباشد.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
فریده احمدی؛ محمد حسین امینی فرد؛ مهدی خیاط؛ علیرضا صمدزاده
چکیده
به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک و تراکم کاشت بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و مواد مؤثره زعفران sativus L.) (Crocus آزمایشی در سال 1394 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش، شامل چهار سطح اسید هیومیک (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) و سه سطح تراکم کاشت (50، 75 و 100 بنه در مترمربع) ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک و تراکم کاشت بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و مواد مؤثره زعفران sativus L.) (Crocus آزمایشی در سال 1394 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش، شامل چهار سطح اسید هیومیک (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) و سه سطح تراکم کاشت (50، 75 و 100 بنه در مترمربع) با سه تکرار بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای مورد بررسی، اثر معنی‌داری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانآنتی‌اکسیدانی گلبرگ (آنتی‌اکسیدان، فنول و آنتوسیانین) و مواد مؤثره زعفران (پیکروسین، سافرانال و کروسین) داشتند. بیشترین میزان آنتی‌اکسیدان (78/69 درصد) در تیمار 5 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و تراکم 50 بنه در مترمربع مشاهده شد، اما محتوی فنول تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت. همچنین بالاترین میزان آنتوسیانین (40/46 میلیگرم در صد گرم وزن خشک) با کاربرد 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و تراکم کاشت 75 بنه در مترمربع به دست آمد. نتایج مواد مؤثره زعفران نشان داد، که بیشترین عملکرد پیکروسین (60/40 درصد) در تیمار 15 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و تراکم کاشت 75 بنه در مترمربع بدست آمد. همچنین بالاترین مقدار سافرانال (17/20 درصد) و کروسین (57/55 درصد) با کاربرد 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و کمترین آن‌ها در تیمار شاهد (70/15 درصد) و (12/43 درصد) مشاهده شد. به‌طور کلی، نتایج بیانگر تأثیر مثبت اسید هیومیک و تراکم کاشت بر فعالیت آنتی‌اکسیدان و مواد مؤثره زعفران بود.
مقاله علمی پژوهشی
زیست فناوری، ژنتیک و اصلاح نباتات
ایمان یوسفی جوان؛ فائزه قراری
چکیده
زعفران (.Crocus sativus L) گیاهی است که به منظور استفاده از گل و کلاله قرمز رنگ گل، با اهداف زیادی از جمله مصرف در صنایع غذایی، رنگ و پزشکی کشت میشود. به علت با ارزش بودن گل، شناخت ژن‌های شرکت‌کننده در مسیر گلدهی یکی از مهم‌ترین مسائل این گیاه است، که با روشن شدن این مسیر می‌توان ابتکار عمل در نظم گلدهی و تا حدودی زمان گلدهی و عوامل محیطی ...
بیشتر
زعفران (.Crocus sativus L) گیاهی است که به منظور استفاده از گل و کلاله قرمز رنگ گل، با اهداف زیادی از جمله مصرف در صنایع غذایی، رنگ و پزشکی کشت میشود. به علت با ارزش بودن گل، شناخت ژن‌های شرکت‌کننده در مسیر گلدهی یکی از مهم‌ترین مسائل این گیاه است، که با روشن شدن این مسیر می‌توان ابتکار عمل در نظم گلدهی و تا حدودی زمان گلدهی و عوامل محیطی مؤثر بر آن را در دست گرفت. برای کشف و شناخت بهتر از مکانیزم مولکولی مؤثر در آغاز گلدهی گل، به‌طور اختصاصی ژن و میزان بیان ژنPistillata-like MADS box (PIC2) مورد بررسی قرار گرفت. توالی این ژن همسانی بالایی با اعضای خانواده جعبه MADS (از عوامل رونویسی در بیان پروتئین‌های کنترل اندام‌های گل) دارند. در این پژوهش، ژن PIC2 با استفاده از منابع بیوانفورماتیک، مورد مطالعه قرار گرفت و آغازگرها جهت تکثیر این ژن طراحی شدند. در ادامه، cDNA آن توسط آنزیم رونوشت بردار معکوس ساخته‌شد و به عنوان الگو برای تکثیر ژن PIC2 در واکنش PCR مورد استفاده قرارگرفت. میزان بیان‌ژن PIC2 در کلاله گل بیشترین و در بنه زعفران کمترین مقدار را نشان‌داد. طی واکنش PCR قطعه‌ایی به طول ۹۰۰ جفت باز از cDNA و قطعه‌ای به طول ۱۳۰۰ جفت باز از DNA ژنومی تکثیر یافت. این قطعه ژنی، یک پروتئین ۲۱۰ اسیدآمینه‌ای را رمز می‌کند که دارای منطقه با توالی جعبه MADS میباشد. با تجزیه و تحلیل ساختار مولکولی پروتئین رونوشت شده و بر اساس مدل‌سازی همولوژیکی، شکل فضایی آن نشان داد که این پروتئین ساختاری منظم دارد.
مقاله علمی پژوهشی
اقتصاد و بازاریابی
مجید خسروی؛ علی شمس؛ حیدر قلی زاده؛ زهرا هوشمندان مقدم فرد
چکیده
زعفران‌کاران به خاطر دلایل متعددی دارای رفتارهای بازاریابی متفاوتی در ارتباط با شیوه فروش زعفران تولیدی خودشان هستند، ازاین‌رو تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با شیوه فروش محصول تولید شده توسط زعفران‌کاران شهرستان قائن صورت گرفت. جامعه آماری کلیه زعفران‌کاران شهرستان قائن در سال 1394 بودند (12860 نفر) که با استفاده ...
بیشتر
زعفران‌کاران به خاطر دلایل متعددی دارای رفتارهای بازاریابی متفاوتی در ارتباط با شیوه فروش زعفران تولیدی خودشان هستند، ازاین‌رو تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با شیوه فروش محصول تولید شده توسط زعفران‌کاران شهرستان قائن صورت گرفت. جامعه آماری کلیه زعفران‌کاران شهرستان قائن در سال 1394 بودند (12860 نفر) که با استفاده از فرمول نمونهگیری کوکران 230 زعفرانکار مشخص و از طریق روش نمونهگیری چندمرحلهای تصادفی مطالعه شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه ساختارمند و از طریق مصاحبه حضوری با زعفران‌کاران جمعآوری و با نرمافزار Spss20 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که زعفران‌کاران دارای رفتارهای متفاوت فروش بوده و 23/38 درصد کل زعفران تولیدی به‌صورت پوشال، 55/31 درصد به‌صورت نگین و 21/30 درصد نیز به‌صورت دسته به فروش رفته است. تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیرهای تعداد افراد خانوار، مقدار زعفران خودمصرفی، درآمد حاصل از زعفران به کل درآمد، سطح زیر کشت، تعداد کلاسهای آموزشی شرکت کرده، میزان رضایت از کمیت محصول و استفاده از برخی منابع اطلاعاتی بازاریابی با شیوه فروش زعفران‌کاران رابطه معنی‌داری وجود دارد.
