زیست فناوری، ژنتیک و اصلاح نباتات
سید محمد علوی سینی؛ جلال صبا؛ سید سیامک علوی کیا؛ محمد رضا عظیمی مقدم
چکیده
به منظور بررسی ارتباط صفات کمی و نشانگرهای ISSR (Inter Simple Sequence Repeat) آزمایشی تحت دو شرایط مزرعه و آزمایشگاه در دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش از 20 آغازگر ISSR استفاده شد و صفات زراعی (شامل تعداد گل، وزن تر کلاله، وزن تر گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک گل، طول کلاله، عملکرد زعفران، تعداد بنهدختری، وزنتر بنه، وزنخشک بنه، تعداد برگ، ...
بیشتر
به منظور بررسی ارتباط صفات کمی و نشانگرهای ISSR (Inter Simple Sequence Repeat) آزمایشی تحت دو شرایط مزرعه و آزمایشگاه در دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش از 20 آغازگر ISSR استفاده شد و صفات زراعی (شامل تعداد گل، وزن تر کلاله، وزن تر گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک گل، طول کلاله، عملکرد زعفران، تعداد بنهدختری، وزنتر بنه، وزنخشک بنه، تعداد برگ، طول برگ، عرض برگ، سطح برگ، وزن خشک برگ، زیستتوده، شاخص برداشت)، صفات فیزیولوژیک (سرعت تعرق، هدایت روزنهای، فتوسنتز) و متابولیتهای ثانویه (پیکروکروسین، سافرانال و کروسین) در طول فصل رشد اندازهگیری شدند. از آغازگرهای مورد استفاده 3 آغازگر دارای تکثیر نبودند و 17 آغازگر دارای تکثیر، چندشکلی نشان دادند. این آغازگرها در مجموع 133 باند را ایجاد نمودند که میانگین تعداد باندها در کل جایگاهها 82/7 بود. بیشترین تعداد آلل مربوط به آغازگر I-8 (15 آلل) بود. اما بیشترین مقدار هتروزیگوسیتی و محتوای اطلاعات چندشکلی درجایگاه I-7 مشاهده شد که مقدار آن 93/0 بود. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد آغازگرهای مورد مطالعه (9 آغازگر) با اکثر صفات بهجز وزن تر گل، سافرانال، کروسین، تعداد بنه دختری و سرعت تعرق ارتباط معنیداری داشتند و بیشترین ضریب تبیین مربوط به صفات عملکرد (%79)، وزن خشک برگ (%76)، تعداد گل (%73) و سطح برگ (%70) بود. آغازگر I-6 با 9 صفت کمی در ارتباط بود که بیشترین ارتباط را در میان آغازگرهای مورد مطالعه با صفات کمی داشت. این آغازگر با صفات وزن تر کلاله، وزن خشک کلاله، وزن تر و خشک بنه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشک برگ، هدایت روزنهای و فتوسنتز ارتباط دارد. آغازگر I-6، 11 مکان ژنی را در جمعیت مورد مطالعه شناسایی کرد با توجه به تعداد مکانهای ژنی شناسایی شده میتواند یکی از آغازگرهای مهم در ارتباط با صفات کمی تلقی گردد. آغازگرهای U808 و U834 بهترتیب با 5 و 4 صفت در ارتباط بودند که بعد از آغازگر I-6 بیشترین ارتباط با صفات کمی را داشتند. این دو آغازگر بطور مشترک با صفات تعدادگل، شاخص برداشت و عملکرد کلاله در ارتباط بودند. با توجه به ارتباط مشاهده شده احتمال دارد بتوان از این جایگاههای نشانگری برای گزینش اکوتیپها براساس صفات اشاره شده در جمعیتهای زعفران زراعی استفاده نمود.
پریسا شیخ الاسلامی؛ جلال صبا؛ فرید شکاری؛ محمد رضا عظیمی؛ اعظم ملکی
چکیده
گلبرگ زعفران که از لحاظ وزنی بخش قابل توجهی از گل زعفران را تشکیل میدهد سالانه در مقادیر زیاد به عنوان ضایعات دور ریخته میشود. در حالیکه این قسمت گل دارای ترکیباتی از جمله فنل، آنتوسیانین و فلاونوئید با خواص آنتیاکسیدانی هستند. به منظور ارزیابی متابولیتهای ثانویه، محتوای فنل کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی گلبرگ در 8 جمعیت زعفران، ...
بیشتر
گلبرگ زعفران که از لحاظ وزنی بخش قابل توجهی از گل زعفران را تشکیل میدهد سالانه در مقادیر زیاد به عنوان ضایعات دور ریخته میشود. در حالیکه این قسمت گل دارای ترکیباتی از جمله فنل، آنتوسیانین و فلاونوئید با خواص آنتیاکسیدانی هستند. به منظور ارزیابی متابولیتهای ثانویه، محتوای فنل کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی گلبرگ در 8 جمعیت زعفران، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دو شرایط آبیاری مرسوم و یکبار آبیاری در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان بر روی بوتههای سال سوم زعفران به اجرا درآمد. جهت اندازهگیری متابولیتهای ثانویه، محتوای فنل کل گلبرگ و تعیین خواص آنتیاکسیدانی عصاره گلبرگ زعفران به ترتیب از روشهای طیف نورسنجی فرابنفش- مرئی، فولین سیوکالتیو و DPPHاستفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب در دو شرایط آبیاری مرسوم و یکبار آبیاری نشان داد که متابولیتهای ثانویه و خواص آنتیاکسیدانی در دو شرایط آبیاری تفاوت معنیداری نداشت. در حالیکه از نظر محتوای فنل کل در شرایط یکبار آبیاری افزایش معنیدار مشاهده شد. جمعیت تربتجام بیشترین مقدار فنل کل (56/86 میلیگرم گالیک اسید بر گرم عصاره متانولی) را در شرایط یکبار آبیاری داشت. در هر دو شرایط آبیاری، جمعیتهای مورد ارزیابی مقادیر مناسبی از متابولیتهای ثانویه، فنل و آنتیاکسیدان را داشتند، که میتواند برای استفاده در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد.
کشاورزی و علوم پایه
سید محمد علوی سینی؛ جلال صبا؛ بابک عندلیبی؛ سید سیامک علوی کیا؛ محمد رضا عظیمی
چکیده
به منظور بررسی صفات مؤثر بر عملکرد اکوتیپ های زعفران زراعی، پژوهشی بهصورت کرتهای خردشده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال های زراعی 93-1392 و 94-1393 انجام شد. 18 اکوتیپ زعفران در این آزمایش مورد استفاده واقع شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر کلاله، وزن خشک ...
بیشتر
به منظور بررسی صفات مؤثر بر عملکرد اکوتیپ های زعفران زراعی، پژوهشی بهصورت کرتهای خردشده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال های زراعی 93-1392 و 94-1393 انجام شد. 18 اکوتیپ زعفران در این آزمایش مورد استفاده واقع شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر کلاله، وزن خشک گل، وزن خشک کلاله، طول کلاله و عملکرد کلاله خشک یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین اکوتیپ ها به جز در مورد صفت طول کلاله وجود داشت. ماتریس همبستگی مشخص کرد که از میان صفات مورد مطالعه تعداد گل و وزن خشک کلاله به ترتیب با ضرایب 99/0 و 70/0 همبستگی مثبت و کاملاً معنی داری با عملکرد کلاله خشک داشتند. تجزیه رگرسیون گامبهگام و علیت مشخص نمود که صفات تعداد گل، وزن خشک کلاله و وزن خشک گل مؤثرترین صفات بر عملکرد کلاله خشک در واحد سطح بودند، بنابراین از این صفات می توان برای حصول عملکرد بالاتر زعفران استفاده نمود.