کشاورزی و علوم پایه
حمید رضا شریفی؛ زهره نبی پور؛ حمید رضا توکلی کاخکی
چکیده
به منظور بررسی اثر رفتار جبرانی تراکم کاشت، وزن بنه و عمق کاشت بر خصوصیات رویشی و عملکرد کلاله زعفران (Crocus.sativus L.)، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (ایستگاه تحقیقات گناباد) در سال‌های زراعی 1399-1397 انجام شد. در این تحقیق تیمار تراکم ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر رفتار جبرانی تراکم کاشت، وزن بنه و عمق کاشت بر خصوصیات رویشی و عملکرد کلاله زعفران (Crocus.sativus L.)، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (ایستگاه تحقیقات گناباد) در سال‌های زراعی 1399-1397 انجام شد. در این تحقیق تیمار تراکم کاشت (در چهار سطح 60، 90، 120 و 150 بنه در مترمربع) در کرت اصلی و فاکتوریل عمق کاشت (در دو سطح2±15 و 2±25سانتیمتر از سطح خاک) و وزن بنه (در دو سطح 1±4و 1±8 گرم) در کرت فرعی قرار داشتند. نتایج نشان داد که افزایش تراکم از 60 به 150 بنه در مترمربع باعث افزایش معنیدار تعداد گل، وزن تر گل و وزن خشک کلاله ،تعداد بوته سبز شده، تعداد برگ در بوته، میانگین طول تک برگ و مجموع طول برگ در متر مربع شد. بر این اساس افزایش وزن بنه از 4 به 8 گرم موجب افزایش معنیدار تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک کلاله، تعداد بوته سبز شده، تعداد برگ در بوته، میانگین طول تک برگ، مجموع طول برگ در متر مربع و مجموع طول برگ در بوته در سال اول و دوم و کاهش تعداد گل، وزن تر گل و وزن خشک کلاله در سال سوم شد. نتایج همچنین نشان داد که افزایش عمق کاشت از 15 به 25 سانتیمتر سبب کاهش معنیدار تمام صفات مورد بررسی زعفران گردید. اثر متقابل دوگانه و سه گانه بر صفات مورد بررسی عمدتاً معنیدار بود. در مجموع نتایج نشان داد استفاده از بنههای مادری درشت‌تر تنها در سال‌های اولیه از اولویت نسبی برخوردار بوده و با افزایش سن مزرعه از اهمیت اثر آن کاسته میشود. بر این اساس چنین به نظر میرسد که میتوان در راهبردی متفاوت و با ترکیبی از عمق کمتر و بخصوص تراکم بیشتر نسبت به جبران اثر وزن بنه اقدام و در مجموع به عملکرد بیشتری دست یافت .
کشاورزی و علوم پایه
سرور خرم دل؛ فاطمه معلم بنهنگی؛ سید جلیل داورپناه
چکیده
مزرعه زعفران، طی شروع دوره رکود تا گلدهی بدون رشد است و افزایش درجه حرارت خاک و کاهش کارایی استفاده از زمین از جمله مشکلات اصلی تککشتی این گیاه محسوب میشوند. به منظور بررسی تأثیر انواع آرایشهای کشت مخلوط گیاه دارویی چندساله پنیرک (Malva sylvetris L.) با زعفران (Crocus sativus L.)بر رشد پیاز و عملکرد گل به منظور تخفیف اثر تغییر اقلیم و گرمایش ...
بیشتر
مزرعه زعفران، طی شروع دوره رکود تا گلدهی بدون رشد است و افزایش درجه حرارت خاک و کاهش کارایی استفاده از زمین از جمله مشکلات اصلی تککشتی این گیاه محسوب میشوند. به منظور بررسی تأثیر انواع آرایشهای کشت مخلوط گیاه دارویی چندساله پنیرک (Malva sylvetris L.) با زعفران (Crocus sativus L.)بر رشد پیاز و عملکرد گل به منظور تخفیف اثر تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، در سه سال زراعی 95-1394 و 96-1395 و 97-1396 به اجرا درآمد. تیمارها شامل فاصله ردیف 15، 30، 45 و 60 سانتیمتر زعفران از پنیرک و کشت خالص پنیرک و زعفران بودند. نتایج سال سوم نشان داد که اثر آرایشهای کشت مخلوط با پنیرک بر شاخصهای عملکرد گل و پیاز زعفران معنیدار بود. مقایسه بین تیمارهای خالص با مخلوط نشان داد که بیشترین تعداد گل، عملکرد کلاله خشک و عملکرد پیازهای دختری در کشت خالص به ترتیب برابر با 81 گل در متر مربع، 2115/0 گرم بر متر مربع و 51/26 گرم بر مترمربع مشاهده شد. در بین تیمارهای کشت مخلوط نیز بیشترین مقدار برای فاصله ردیف 30 سانتیمتر به ترتیب با 46 گل در متر مربع، 155/0 گرم بر متر مربع و 39/13 گرم بر متر مربع بدست آمد. محتوی کروسین، پیکروکروسین و سافرانال تحت تأثیر معنیدار کشت مخلوط با پنیرک قرار نگرفت. اثر کشت مخلوط با زعفران بر وزن گل تر، وزن خشک گل و تعداد شاخه جانبی پنیرک معنیدار بود. بیشترین وزن خشک گل پنیرک برای فاصله ردیف 60 سانتیمتر با 89/28 گرم بر متر مربع مشاهده شد. دامنه نسبت برابری زمین 77/1-01/1 محاسبه شد که بالاترین میزان برای فاصله ردیف 15 سانتی‌متری پنیرک از زعفران بود.
جواد طباطبائیان؛ سعید حسنیان؛ اعظم کدخدایی
چکیده
این تحقیق با هدف مطالعه تأثیر محلول پاشی کود روی و پتاسیم بر صفات کمی و کیفی زعفران در شهرستان نطنز در روستای بادرود در سال دوم زراعی 1396 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح نیترات پتاسیم (شاهد (K1)، 5 در هزار (K2) و 10 در هزار (K3) و سه سطح روی (شاهد (Z1)، 5 در هزار (Z2) و 10 در هزار (Z3)) بود. صفات ...
بیشتر
این تحقیق با هدف مطالعه تأثیر محلول پاشی کود روی و پتاسیم بر صفات کمی و کیفی زعفران در شهرستان نطنز در روستای بادرود در سال دوم زراعی 1396 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح نیترات پتاسیم (شاهد (K1)، 5 در هزار (K2) و 10 در هزار (K3) و سه سطح روی (شاهد (Z1)، 5 در هزار (Z2) و 10 در هزار (Z3)) بود. صفات مورد بررسی شامل صفات کمی وزن تر و خشک بنه دختری، وزن تر و خشک بنه مادری، عملکرد تر و خشک گل، عملکرد تر و خشک کلاله، صفات کیفی کروسین، پیکروکروسین و سافرانال بود. نتایج نشان داد سطوح کودی K2 و K3 موجب افزایش صفات کمی بویژه در سطح K3 شد. در حالی که محلولپاشی روی تنها در سطح Z2 باعث افزایش صفات کمی شد و اثر معنیداری بر صفات کیفی نداشت. کاربرد غلظت کود پتاسیم در سطح سوم (K3) همراه با سطح دوم کود روی (Z2) بیشترین اثر را در افزایش صفات کمی زعفران داشت. شاید بتوان یکی از دلایل اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﻞ را ﺑﻪ اﺛﺮات ﻣﺜﺒﺖ پتاسیم و روی ﺑﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰی ﮔﯿﺎه ﻧﺴﺒﺖ داد. اﻳﻦ اﻓــﺰاﻳﺶ در ﻣﻴﺰان ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰ و ﻣﺎده ﺳﺎزی ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻼﻟﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ و ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ وزن ﺧﺸﻚ ﻛﻼﻟﻪ میشود. در اثر محلول پاشی پتاسیم، میزان کروسین و پیکروکروسین از سطح K1 به K3 به ترتیب به میزان 18 و 13 درصد و سافرانال از سطح K1 به K2 و K3 به میزان 30 و 48 درصد افزایش معنیداری داشت. در مطالعه حاضر، همبستگی مثبت و معنیداری بین میزان کروسین، پیکروکروسین و سافرانال با خصوصیات کمی در زعفران بود. شاید بتوان گفت که صفات کیفی زعفران تحت اثر صفات کمی و اجزای عملکرد زعفران میباشد، بنابراین ﮔﻞاﻧﮕﯿﺰی و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﻞ زﻋﻔﺮان در ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ آن ﻧﯿﺰ ﻣﺆﺛﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
فاطمه پارساپور؛ پرویز رضوانی مقدم؛ سرور خرم دل
چکیده
مدل سطح-پاسخ (RSM) مجموعهای از تکنیکهای آماری مورد استفاده برای بهینهسازی نهادههای تولید میباشد. این آزمایش با هدف بررسی تأثیر سطوح کمپوست زباله شهری و بنه بر شاخصهای عملکرد گل زعفران با استفاده ازمدلسازی سطح-پاسخ در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 97-1396 اجرا شد. تیمارها شامل کمپوست زباله ...
بیشتر
مدل سطح-پاسخ (RSM) مجموعهای از تکنیکهای آماری مورد استفاده برای بهینهسازی نهادههای تولید میباشد. این آزمایش با هدف بررسی تأثیر سطوح کمپوست زباله شهری و بنه بر شاخصهای عملکرد گل زعفران با استفاده ازمدلسازی سطح-پاسخ در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 97-1396 اجرا شد. تیمارها شامل کمپوست زباله شهری با سه سطح ( 0، 10 و 20 تن در هکتار) و وزن بنه مادری با سه سطح (5، 10 و 15 تن در هکتار) بودند، که با توجه به سطوح بالا و پایین هریک از فاکتورها توسط نرم افزار Minitab. V.17 تعیین شدند. وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه، وزن تر گل، تعداد گل،تعداد بنه، وزن خشک بنه و تعداد جوانه در هر بنه به عنوان متغیرهای وابسته مورد اندازهگیری قرار گرفتند و تغییرات این متغیرها با استفاده از مدل رگرسیونی ارزیابی شد. به منظور ارزیابی کیفیت و بسندگی مدل از آزمون عدم برازش و آنالیز واریانس استفاده شد. معادله چند جمله ای درجه دوم کامل برای تعیین معنیداری مدل و اجزای مدل و ضریب تبیین (R2) برای ارزیابی کیفیت مدل برازش شده مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر جزء خطی بین کمپوست زباله شهری و مقدار بنه بر تمام صفات مورد مطالعه به جز وزن تر گل، وزن خشک بنه 4-0 گرم و تعداد جوانه در بنههای موجود در گروههای وزنیِ 4-0 و 8-4 گرم معنیدار بود. اثر درجه دو متغیر مستقل کمپوست زباله شهری و مقدار بنه در صفات تعداد گل، وزن ترگل، وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه، تعداد بنه در گروههای وزنیِ 4-0، 8-4 و >8 گرم، وزن خشک بنه 8-4 و >8 گرم و تعداد جوانه در گروه وزنیِ>8 گرم معنیدار بود. همچنین برهمکنش معنیداری بین کمپوست زباله شهری و مقدار بنه در متغیرهای تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه، تعداد بنه در گروههای وزنیِ 8-4 و >8 گرم، وزن خشک بنه در گروههای 8-4 و >8 گرم و تعداد جوانه در گروه وزنیِ>8 گرم مشاهده شد. آزمون عدم برازش در مورد هیچکدام از صفات معنیدار نشدکه این امر نشاندهنده برازش مطلوب مدل رگرسیون درجه دوکامل بود. بیشترین تعداد گل، وزن تر گل، عملکرد کلاله خشک و همچنین وزن خشک خامه مربوط به تیمار 5 تن بنه در هکتار+20 تن در هکتار کمپوست زباله شهری بدست آمد. مقدار بهینه وزن بنه، مقدار کمپوست زباله شهری و درجه مطلوبیت برای صفات مرتبط با گل به ترتیب 5 تن در هکتار، 20 تن در هکتار و 92/0 d=و برای صفات مرتبط با بنه، 12 تن در هکتار و 20 تن در هکتار و95/0 d=محاسبه گردید. براساس نتایج حاصله، کمپوست زباله شهری و وزن بنه مادری بر اکثر صفات مربوط به بنه اثر مثبت گذاشتند.
کشاورزی و علوم پایه
محمد حسین امینی فرد؛ علی افتاده فدافن؛ فرید مرادی نژاد؛ محمد علی بهدانی
چکیده
به منظور بررسی اثرات ورمیکمپوست و نیتروکسین بر صفات بنه و عملکرد گل زعفران، آزمایشی در سال 95-1394 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی، با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش، شامل ورمیکمپوست در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) و نیتروکسین در سه سطح (0، 5 و 10 لیتر در هکتار) ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات ورمیکمپوست و نیتروکسین بر صفات بنه و عملکرد گل زعفران، آزمایشی در سال 95-1394 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی، با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش، شامل ورمیکمپوست در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) و نیتروکسین در سه سطح (0، 5 و 10 لیتر در هکتار) بهصورت مصرف خاکی بودند. نتایج نشان داد، ورمیکمپوست اثر معنیداری بر صفات بنه (وزن کل بنه، متوسط وزن تر و خشک بنه دختری و قطر بنه دختری) داشت، بهطوریکه بیشترین وزن کل بنه در تیمار 15 تن در هکتار ورمیکمپوست بهدست آمد. همچنین، نتایج سال دوم آزمایش، نشاندهنده تأثیر معنیدار ورمیکمپوست بر صفات گل (تعداد و عملکرد گل ، عملکرد تر و خشک کلاله) بود، بهطوریکه بیشترین عملکرد کلاله تر و خشک (63/1 و41/0 گرم در متر مربع به ترتیب) در سطح 10 تن در هکتار ورمیکمپوست حاصل شد، و کمترین مقدار این صفات در تیمار شاهد (77/0 و21/0 گرم در متر مربع) مشاهده گردید. نیتروکسین نیز بر تعداد، عملکرد کل گل تر و عملکرد کلاله خشک تأثیرگذار بود. بهطوریکه، بیشترین میزان عملکرد کلاله خشک ( 36/0 گرم در متر مربع) در تیمار 10 لیتر نیتروکسین در هکتار و کمترین مقدار این صفت در تیمار شاهد (24/0 گرم در متر مربع) حاصل گردید. اثرات متقابل نشان داد که، سطوح مختلف ورمیکمپوست و نیتروکسین تأثیر معنیداری بر متوسط وزن کل بنه، عملکرد گل، عملکرد تر و خشک کلاله داشت. بهطورکلی، نتایج بیانگر تأثیر مثبت ورمیکمپوست و نیتروکسین بر صفات بنه و عملکرد گل زعفران بود، بهطوریکه کاربرد 5 لیتر در هکتار نیتروکسین به همراه 10 تن در هکتار ورمیکمپوست را میتوان برای این آزمایش توصیه نمود.
کشاورزی و علوم پایه
قربانعلی اسدی؛ سرور خرم دل؛ رضا قربانی؛ بهاره بیچرانلو
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیکی و آبیاری تابستانه بر خصوصیات رشد، بنه، گل و کلاله زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طیسه سال زراعی 93-1392، 94-1393 و 95-1394 انجام شد. فاکتور اولشامل کود دامی (a1)، کود شیمیایی (NPK) (a2)، تیوباسیلوس ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیکی و آبیاری تابستانه بر خصوصیات رشد، بنه، گل و کلاله زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طیسه سال زراعی 93-1392، 94-1393 و 95-1394 انجام شد. فاکتور اولشامل کود دامی (a1)، کود شیمیایی (NPK) (a2)، تیوباسیلوس (a3)، گوگرد (a4)، a4+a3و شاهد (a5) و فاکتور دوم، آبیاریتابستانه در سه سطح شامل عرف منطقه (A: بدون آبیاری تابستانه)،A+ یک نوبت آبیاری تابستانه (اول مرداد) و A+ دو نوبت آبیاری تابستانه (اول تیر+اول مرداد) بود.صفات مورد مطالعه شامل تعداد و وزن تر گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک برگ،قطر بنه، وزن بنه در چهار گروه وزنی (4-2، 8-1/4، 16-1/8و بیش از 1/16 گرم)، وزن خشک بنههای دختری، درصد بنههای دارای ریشه انقباضی، تعداد و وزن خشک جوانه‌های گل دهنده بود. تجزیه و تحلیل نتایج سال سوم نشان داد کهاثر متقابل کود و آبیاری تابستانه، بر تمام صفات مورد بررسی به جز وزن خشک کلاله، بنههای با وزن بیش از 16 گرم و وزن خشک بنههای دختری معنیدار بود (01/0p≤). بیشترین تعداد گل در متر مربع (7/282)، وزن تر گل (g/m22/103) و وزن خشک کلاله (g/m273/1)، وزن خشک برگ (g/m233/13)، وزن خشک جوانه‌ها (g/m261/4)، تعداد جوانه‌های گل دهنده در بنه (627/2)، درصد بنههای دارای ریشه انقباضی (41/58)، قطر بنه ( cm61/3) و گروههای مختلف وزنی بنه در تیمار کود دامی و A+یک نوبت آبیاری تابستانه مشاهده شد.
کشاورزی و علوم پایه
محمد حسین امینی فرد؛ فریده احمدی
چکیده
به منظور بررسی اثرات کود گاوی و اسید فولویک بر فعالیت آنتیاکسیدانی و مواد مؤثره زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1395- 1394 اجرا شد. فاکتورها شامل کود گاوی در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 تن در هکتار) و اسید فولویک در سه سطح (صفر، ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات کود گاوی و اسید فولویک بر فعالیت آنتیاکسیدانی و مواد مؤثره زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1395- 1394 اجرا شد. فاکتورها شامل کود گاوی در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 تن در هکتار) و اسید فولویک در سه سطح (صفر، 5 و 10 کیلوگرم در هکتار) با سه تکرار بودند. نتایج دوساله نشان داد که در سال اول اجرای آزمایش کود گاوی بر مواد مؤثره کلاله ( پیکروکروسین، کروسین و سافرانال) و در سال دوم بر فعالیت آنتیاکسیدانی گلبرگ (آنتوسیانین و فنول) و مواد مؤثره کلاله معنیدار شد. بیشترین مقدار سافرانال در سال اول در سطح 10 تن در هکتار کود گاوی به دست آمد. اسید فولویک نیز در دو سال آزمایش بر مواد مؤثره (کروسین و پیکروکروسین)، آنتوسیانین و فنول اثر معنیداری داشت. به طوریکه بیشترین میزان آنتوسیانین و فنول در هر دو سال در تیمار 5 کیلوگرم در هکتار اسید فولویک و کمترین مقدار آنها در سطح شاهد مشاهده گردید. اثر متقابل کود گاوی و اسید فولویک نیز در دو سال بر مواد مؤثره کلاله و در سال دوم بر آنتوسیانین و فنول اثر معنیداری گذاشت. به طور کلی نتایج نشان داد،کود گاوی و اسید فولویک تاثیر مثبتی بر فعالیت آنتیاکسیدانی و مواد مؤثره زعفران در این آزمایش داشت.
کشاورزی و علوم پایه
رامین اسمی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ علیرضا کوچکی؛ احمد احمدیان
چکیده
بهمنظور بررسی اثر وزن بنه مادری (شامل 7-1/4، 10- 1/7 و 13- 1/10 گرم) و سطوح مختلف کود گاوی (شامل30 (شاهد)، 60 و 90 تن در هکتار) بر خصوصیات گل و بنههای دختری زعفران، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (94-93 و 93-92) در شهرستان زاوه اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس در سال اول و دوم نشان داد که بین اثرات ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر وزن بنه مادری (شامل 7-1/4، 10- 1/7 و 13- 1/10 گرم) و سطوح مختلف کود گاوی (شامل30 (شاهد)، 60 و 90 تن در هکتار) بر خصوصیات گل و بنههای دختری زعفران، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (94-93 و 93-92) در شهرستان زاوه اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس در سال اول و دوم نشان داد که بین اثرات ساده و اثرات متقابل اکثر صفات مورد مطالعه اختلاف معنیدار وجود داشت و این اختلافات در سال دوم بیشتر بود. بیشترین و کمترین تعداد گل بترتیب در تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت (13-1/10 گرم) و 60 تن کود گاوی همراه با بنه ریز (7-1/4 گرم) مشاهده گردید. تیمار های 60 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و 60 تن کود گاوی همراه با بنه ریز بترتیب بیشترین و کمترین وزن خشک کلاله را تولید کردند. بیشترین و کمترین تعداد کل بنه دختری و عملکرد کل بنه دختری بترتیب متعلق به تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و30 تن (شاهد) کود گاوی همراه با بنه ریز بود. همچنین مقایسات میانگین اثر متقابل در سال دوم نشان داد که تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و30 تن (شاهد) کود گاوی همراه با بنه ریز بترتیب بیشترین و کمترین تعداد گل ، وزن خشک کلاله ، تعداد کل بنه دختری و عملکرد کل بنه دختری را دارا بودند. در نهایت میتوان این‌گونه نتیجه‌گرفت که با افزایش مصرف کود گاوی (بیش از 60 تن) و استفاده از بنههای مادری با وزن بیش از 7 گرم میتوان باعث بهبود صفات تعداد و عملکرد بنه دختری شده و این صفات بخصوص در سال‌های آتی باعث افزایش عملکرد کلاله زعفران می‌گردند.
کشاورزی و علوم پایه
حمید رضا فلاحی؛ سهراب محمودی
چکیده
برهمکنش مدیریت آبیاری و تغذیه عامل مهمی در رشد بنه و گلدهی زعفران است. در خصوص مدیریت آبیاری زعفران نیز برخی معتقدند که مصرف آب بیش از مقادیر رایج در زراعت این گیاه میتواند سودمند باشد. بر این اساس، در آزمایشی اثرات رژیم آبیاری [فواصل آبیاری دو و چهار هفته (بدون لحاظ کردن میزان بارندگی) بهترتیب معادل با مصرف 3600 (تیمار آبیاری ...
بیشتر
برهمکنش مدیریت آبیاری و تغذیه عامل مهمی در رشد بنه و گلدهی زعفران است. در خصوص مدیریت آبیاری زعفران نیز برخی معتقدند که مصرف آب بیش از مقادیر رایج در زراعت این گیاه میتواند سودمند باشد. بر این اساس، در آزمایشی اثرات رژیم آبیاری [فواصل آبیاری دو و چهار هفته (بدون لحاظ کردن میزان بارندگی) بهترتیب معادل با مصرف 3600 (تیمار آبیاری رایج در مناطق نیمهخشک) و 7200 (تیمار پُرآبیاری) مترمکعب در هکتار در طی فصل رشد] و مصرف کودهای آلی (30 تن در هکتار کود گاوی بر اساس نتایج آنالیز خاک) و شیمیایی (220، 150 و 100 کیلوگرم در هکتار به ترتیب از کودهای اوره، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم بر اساس توصیة کودی حاصل از نتایج آنالیز خاک) به همراه تیمار شاهد (عدم مصرف کود) بر برخی شاخصهای فیزیولوژیکی رشد، تولید بنه و گل در این گیاه بررسی شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر مبنای طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی سرایان وابسته به دانشگاه بیرجند اجرا شد. شاخصهای رشد رویشی در طی چرخة اول رشد گیاه از پاییز 1394 تا اواسط بهار 1395 تعیین شد و صفات مرتبط با گلدهی نیز در پاییز 1395 ارزیابی گردید. زیستتوده کل گیاه در طی اولین فصل رشد روندی افزایشی داشت و در دو ماه پایانی رشد در هر دو رژیم آبیاری در شرایط استفاده از کود آلی قبل از کاشت گیاه، بیش از سایر تیمارها بود. سرعت رشد گیاه در اوایل (90 روز اول رشد)، اواسط (روزهای 90 تا 150 رشد) و اواخر (روزهای 150 تا 180 رشد) دوره رشد زعفران به ترتیب کند (کمتر از 9/3 گرم در مترمربع زمین در روز)، سریع (9/3 تا 12 گرم در مترمربع زمین در روز) و حدواسط (حدود 5/5 گرم در مترمربع زمین در روز) بود و بیشترین مقدار آن با حدود 12 گرم در مترمربع زمین در روز، در شرایط مصرف کود آلی و 145 روز پس از اولین آبیاری پاییزه حاصل شد. نسبت وزن برگ (وزن برگ به وزن کل گیاه شامل برگ، غلاف و بنه) نیز در تمامی تیمارها از حدود دو ماه پس از اولین آبیاری پاییزه تا انتهای فصل رشد روندی کاهشی داشت و در شرایط مصرف منابع تغذیهای مقادیر نسبتاً بیشتری را نشان داد. مصرف کود آلی به میزان 15 درصد تعداد بنه و 13 درصد وزن کل بنههای دختری موجود در هر بوته را نسبت به تیمار عدم مصرف کود افزایش داد. بیشترین متوسط وزن هر بنه با 4/6 گرم در تیمار آبیاری با فواصل دو هفته و مصرف کود آلی حاصل شد. بیشترین تعداد گل (98 گل در مترمربع)، عملکرد گل (3/24 گرم در مترمربع)، عملکرد کلاله + خامه (56/0 گرم در مترمربع) و گلبرگ خشک (7/3 گرم در مترمربع) در تیمار مصرف کود گاوی در دور آبیاری چهار هفته به دست آمد. در تیمارهای بدون کود و مصرف کود آلی، بیشترین عملکرد گل و کلاله در دور آبیاری چهار هفته و در تیمار مصرف کود شیمیایی در دور آبیاری دو هفته مشاهده شد؛ بنابراین، به نظر میرسد حداقل در سال اول کاشت که تراکم گیاهی و سطح تعرقکنندة زعفران کم میباشد، مصرف 3600 مترمکعب آب در هر هکتار در طی فصل رشد همراه با مصرف کود آلی سودمند باشد.
کشاورزی و علوم پایه
محمد امامی؛ محمد آرمین؛ متین جامی معینی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر زمان محلولپاشی و نوع کود بر عملکرد و اجزای عملکرد زعفران، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در شهرستان ششتمد استان خراسان رضوی اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع کود در پنج سطح: اسید هیومیک (نیم لیتر در هکتار)، آمینواسید (نیم لیتر در هکتار)، کود کامل (2 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر زمان محلولپاشی و نوع کود بر عملکرد و اجزای عملکرد زعفران، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در شهرستان ششتمد استان خراسان رضوی اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع کود در پنج سطح: اسید هیومیک (نیم لیتر در هکتار)، آمینواسید (نیم لیتر در هکتار)، کود کامل (2 لیتر در هکتار)، مخلوط کود کامل و آمینواسید (یک لیتر در هکتار+نیم لیتر در هکتار) و یک تیمار شاهد بدون مصرف کود و همچنین زمان محلولپاشی در دو سطح (اول بهمن و اول اسفند) بودند. تعداد گل در مترمربع، طول کلاله، عملکرد گل‌تر، عملکرد کلاله+خامه و عملکرد کلاله مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین تعداد گل در مترمربع (5/68)، میانگین طول کلاله (57/2 سانتیمتر)، عملکرد گل‌تر (6/200 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد کلاله+خامه (6/3 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد کلاله (75/1 کیلوگرم در هکتار) با مصرف کود کامل+آمینواسید مشاهده شد. اثر زمان محلولپاشی بر تعداد گل در مترمربع، طول کلاله، عملکرد گل‌تر، عملکرد کلاله+خامه و عملکرد کلاله معنیدار بود. محلولپاشی در اول بهمن، باعث بهبود عملکرد و اجزای عملکرد زعفران نسبت به محلولپاشی در اول اسفند گردید. واکنش عملکرد و اجزای عملکرد به نوع کود مصرفی بر اساس زمان محلولپاشی متفاوت بود. مصرف کود کامل در اوایل بهمن در مقایسه با سایر کودها مناسب‌تر بود، در حالیکه استفاده از کود کامل+آمینواسید یا کود کامل در اول اسفند عملکرد و اجزای عملکرد گل بیشتری در مقایسه با سایر کودها داشت.
کشاورزی و علوم پایه
روشنک شهریاری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محسن جهان؛ رضا خراسانی
چکیده
این تحقیق باهدف مطالعه نقش سطوح مختلف عناصر غذایی و محلولپاشی آهن در بهبود عملکرد گل و کلاله زعفران (Crocus sativus L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال‌های زراعی 93-90 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این پژوهش تأثیر سطوح مختلف کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم (NPK) در سه سطح (0-0-0، ...
بیشتر
این تحقیق باهدف مطالعه نقش سطوح مختلف عناصر غذایی و محلولپاشی آهن در بهبود عملکرد گل و کلاله زعفران (Crocus sativus L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال‌های زراعی 93-90 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این پژوهش تأثیر سطوح مختلف کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم (NPK) در سه سطح (0-0-0، 30-15-30 و60-30-60)، ورمیکمپوست در دو سطح (صفر و 4 تن در هکتار)، اسیدهیومیک در دو سطح (صفر و 5 کیلوگرم در هکتار) و محلولپاشی آهن در دو سطح (صفر، 08/0 میکرو مول) بر خصوصیات کمی گل و کلاله شامل تعداد گل، وزنتر، وزن خشک گل، وزنتر و وزن خشک کلاله گیاه زعفران به مدت دو سال موردمطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات اصلی فاکتورهای آزمایش بر صفات کمی گل و کلاله گیاه زعفران معنیدار بود و باعث افزایش این صفات شد. بین سطوح مختلف کود شیمیایی اختلاف معنیداری مشاهده شد و بالاترین سطح (60-30-60) در مقایسه با سایر سطوح بیشترین تأثیر را بر تعداد گل (m2165) و وزن خشک کلاله (g.m-216/1) داشت. اثر متقابل کود شیمیایی با هر یک از فاکتورهای ورمیکمپوست، اسیدهیومیک و محلولپاشی آهن معنیدار بود و موجب بهبود تعداد گل در واحد سطح گردید و وزن خشک کلاله را در مقایسه با شاهد به ترتیب به میزان 3/3، 1/3 و 7/2 درصد افزایش داد. اثر متقابل 3 گانه اسیدهیومیک، ورمیکمپوست و کودشیمیایی بر وزن خشک کلاله در واحد سطح معنیدار بود بهطوریکه بالاترین سطح کود شیمیایی (NPK) (60-30-60) به همراه ورمیکمپوست و اسیدهیومیک بالاترین وزن خشک کلاله (g.m-24/1) را ایجاد کرد. اثر متقابل چهارگانه شامل سال، ورمیکمپوست، کود شیمیایی NPK و محلولپاشی آهن بر وزن خشک گل و همچنین وزنتر و خشک کلاله معنیدار بود (p≤0.05) ، بهطوریکه وزن خشک کلاله در مقایسه با شاهد بهبود یافت. صفات کمی گل و کلاله در سال دوم در مقایسه با سال اول بیشتر بود.
کشاورزی و علوم پایه
فریده احمدی؛ محمد حسین امینی فرد؛ مهدی خیاط؛ علیرضا صمدزاده
چکیده
به منظور بررسی اثرات اسید هیومیک و تراکم کاشت بر صفات رویشی و زایشی زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1395- 1394 اجرا شد. فاکتورها شامل اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) و تراکم کاشت در سه سطح (50، 75 و 100 بنه در مترمربع) با سه تکرار ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات اسید هیومیک و تراکم کاشت بر صفات رویشی و زایشی زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1395- 1394 اجرا شد. فاکتورها شامل اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) و تراکم کاشت در سه سطح (50، 75 و 100 بنه در مترمربع) با سه تکرار بودند. نتایج نشان داد که اسید هیومیک اثر معنیداری بر صفات بنه (وزن کل بنه و وزن تر و خشک بنه دختری) داشت، به طوریکه بیشترین وزن کل بنه (09/23 گرم در بوته) در نتیجه اعمال تیمار 5 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک به دست آمد. همچنین، نتایج سال دوم آزمایش، نشان دهنده تاثیر معنیدار اسید هیومیک بر صفات گل (تعداد و عملکرد کل گل تر و عملکرد کلاله تر و خشک) بود، به طوریکه بیشترین عملکرد کلاله تر و خشک (35/1 و23/0 گرم در مترمربع به ترتیب) در سطح 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک حاصل شد، و کمترین مقدار این صفات در تیمار شاهد مشاهده گردید. تراکم کاشت نیز بر تعداد و عملکرد کل گل تر و عملکرد کلاله تر و خشک تاثیرگذار بود، به طوریکه بیشترین میزان این صفات در تراکم 100 بنه در مترمربع حاصل شد. اثرات متقابل نشان داد، که سطوح مختلف اسید هیومیک و تراکم کاشت تاثیر معنیداری بر متوسط طول و عملکرد کلاله تر در سال دوم داشت. بر اساس نتایج، میتوان 5 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و تراکم 75 بنه در مترمربع را در افزایش ویژگیهای عملکردی و رشدی زعفران در این آزمایش موثر دانست.
کشاورزی و علوم پایه
سعیده علیزاده سالطه
چکیده
بهمنظور بررسی امکان و شرایط بهینه کشت زعفران در منطقه تبریز، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شاملآ استفاده از دو اکوتیپ کاشمر و مرند در 4 سطح وزن بنه مادری (3 تا 5، 1/5 تا 7، 1/7 تا 9 و بیش از 9 گرم) و در دو روش کشت کپه‌ای و ردیفی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی امکان و شرایط بهینه کشت زعفران در منطقه تبریز، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شاملآ استفاده از دو اکوتیپ کاشمر و مرند در 4 سطح وزن بنه مادری (3 تا 5، 1/5 تا 7، 1/7 تا 9 و بیش از 9 گرم) و در دو روش کشت کپه‌ای و ردیفی بودند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که شاخصهای عملکرد بنه زعفران به‌طور معنیداری تحت تأثیر وزن بنه مادری و روش کشت قرار گرفتند، اما تأثیر دو اکوتیپ مورد کاشت معنیدار نبود. استفاده از بنههای مادری با وزن بیش از 9 گرم بیشترین تعداد کل بنه دختری در واحد سطح (65/342 بنه در مترمربع) و بیشترین عملکرد بنههای دختری (9/892 گرم در مترمربع) و همچنین بیشترین عملکرد گل را نشان داد. بررسی شاخصهای گلدهی زعفران در سال 91 نشان داد که با افزایش وزن بنههای کشت شده، عملکرد گل نیز افزایش یافت. به‌نظر میرسد تولید بنههای با وزن بیشتر و به دنبال آن افزایش عملکرد گل، نیازمند استفاده از بنههای مادری درشت در زمان کشت میباشد. همچنین بیشترین عملکرد کلاله، در روش کشت ردیفی نسبت به کشت کپه‌ای مشاهده گردید. نتایج حاصل از تأثیر دو روش کشت بر تعداد و وزن بنههای دختری تولید شده، حاکی از برتری کشت ردیفی نسبت به کشت کپه‌ای بود. در مجموع، استفاده از بنههای مادری با وزن هفت گرم به بالا و نیز کاشت بنه‌ها با روش ردیفی تأثیر مثبتی بر رشد و عملکرد زعفران نشان داد.
کشاورزی و علوم پایه
سید محمد علوی سینی؛ جلال صبا؛ بابک عندلیبی؛ سید سیامک علوی کیا؛ محمد رضا عظیمی
چکیده
به منظور بررسی صفات مؤثر بر عملکرد اکوتیپ های زعفران زراعی، پژوهشی بهصورت کرت‌های خردشده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال های زراعی 93-1392 و 94-1393 انجام شد. 18 اکوتیپ زعفران در این آزمایش مورد استفاده واقع شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر کلاله، وزن خشک ...
بیشتر
به منظور بررسی صفات مؤثر بر عملکرد اکوتیپ های زعفران زراعی، پژوهشی بهصورت کرت‌های خردشده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال های زراعی 93-1392 و 94-1393 انجام شد. 18 اکوتیپ زعفران در این آزمایش مورد استفاده واقع شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر کلاله، وزن خشک گل، وزن خشک کلاله، طول کلاله و عملکرد کلاله خشک یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین اکوتیپ ها به جز در مورد صفت طول کلاله وجود داشت. ماتریس همبستگی مشخص کرد که از میان صفات مورد مطالعه تعداد گل و وزن خشک کلاله به ترتیب با ضرایب 99/0 و 70/0 همبستگی مثبت و کاملاً معنی داری با عملکرد کلاله خشک داشتند. تجزیه رگرسیون گامبهگام و علیت مشخص نمود که صفات تعداد گل، وزن خشک کلاله و وزن خشک گل مؤثرترین صفات بر عملکرد کلاله خشک در واحد سطح بودند، بنابراین از این صفات می توان برای حصول عملکرد بالاتر زعفران استفاده نمود.
کشاورزی و علوم پایه
فاطمه حسن زاده اول؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محمد بنایان اول؛ رضا خراسانی
چکیده
بهمنظور مقایسه وزن‌های مختلف بنه مادری کشت شده و تعیین سطوح مناسب کود گاوی بر عملکرد گیاه زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی طی 2 سال زراعی 1391-1390 و 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 سطح وزن بنه مادری (شامل گروههای وزنی 3 – 1/1، 5 – 1/3، 7 – 1/5 و 9- 1/7 گرم) ...
بیشتر
بهمنظور مقایسه وزن‌های مختلف بنه مادری کشت شده و تعیین سطوح مناسب کود گاوی بر عملکرد گیاه زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی طی 2 سال زراعی 1391-1390 و 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 سطح وزن بنه مادری (شامل گروههای وزنی 3 – 1/1، 5 – 1/3، 7 – 1/5 و 9- 1/7 گرم) و 4 سطح کود گاوی (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) و در 3 تکرار اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس شاخصهای عملکرد بنه زعفران نشان داد که این شاخص‌ها به‌طور معنیداری تحت تاثیر وزن بنه مادری و کود گاوی قرار گرفت. همچنین اثر متقابل وزن بنه مادری در سطوح مختلف کود گاوی نیز بر شاخصهای ذکر شده معنیدار بود. در بین تیمارهای آزمایش، استفاده از بنه مادری با گروه وزنی 9-1/7 گرم با میزان مصرف 60 تن در هکتار کود گاوی، بیشترین تعداد کل بنه در واحد سطح (510 بنه در متر مربع) و بیشترین عملکرد بنه (1044 گرم در متر مربع) را نشان داد. به‌نظر میرسد بنههای با وزن بیشتر در سال اول کشت، تعداد بنههای بیشتری (در هر 4 گروه وزنی) تولید کرده اما بنههای با وزن کمتر توانایی تولید بنههای با وزن بیشتر از وزن بنه مادری، بیشتری دارند. شاخصهای عملکرد گل زعفران در سال اول نشان داد که با افزایش وزن بنههای کشت شده، عملکرد گل در سال اول کشت افزایش یافت. نتایج تجزیه واریانس تعداد گل و عملکرد تر و خشک گل و کلاله زعفران در سال دوم حاکی از پاسخ معنیدار این شاخص‌ها در واکنش به وزن بنه مادری، کود گاوی و اثر متقابل وزن بنه مادری در سطوح مختلف مصرف کود گاوی بود، بهطوریکه با افزایش وزن بنه مادری و افزایش سطوح مصرف کود گاوی مقادیر این شاخص‌ها افزایش یافت. به نظر میرسد تولید بنههای با وزن بیشتر در سال اول کشت زعفران و بهدنبال آن افزایش عملکرد گل، نیازمند بنههای مادری درشت و مصرف کود گاوی در سطوح بیشتر باشد.
