کشاورزی و علوم پایه
بصیر عطاردی؛ حمیدرضا ذبیحی؛ مهدی زنگی آبادی
چکیده
تغذیه متعادل شرط اصلی افزایش کمّی و کیفی محصولات کشاورزی از جمله زعفران می‌باشد. مصرف بهینه کود و رعایت تعادل و تناسب بین عناصر غذایی اهمیت زیادی داشته که لازمه دست‌‌یابی به آن، ارزیابی صحیح تعیین نیاز گیاه می‌باشد. تجزیه گیاهی یکی از مناسب-ترین روش‌های ازریابی وضعیت تغذیه‌ای محصولات کشاورزی محسوب می‌‌شود. با توجه به اینکه برگ ...
بیشتر
تغذیه متعادل شرط اصلی افزایش کمّی و کیفی محصولات کشاورزی از جمله زعفران می‌باشد. مصرف بهینه کود و رعایت تعادل و تناسب بین عناصر غذایی اهمیت زیادی داشته که لازمه دست‌‌یابی به آن، ارزیابی صحیح تعیین نیاز گیاه می‌باشد. تجزیه گیاهی یکی از مناسب-ترین روش‌های ازریابی وضعیت تغذیه‌ای محصولات کشاورزی محسوب می‌‌شود. با توجه به اینکه برگ اصلی‌ترین و مهم‌ترین محل متابولیسم گیاه می‌باشد تجزیه عناصر غذائی موجود در برگ و تفسیر نتایج آن بر اساس روش‌های استاندارد، می‌تواند اطلاعات کاملی از وضعیت تغذیه گیاه فراهم آورده، به منظور تعیین ترتیب نیاز عناصر غذائی و اولویت کوددهی مزارع مورد استفاده قرار گیرد. در پژوهش حاضر، به منظور بررسی وضعیت تغذیه‌ای زعفران در استان خراسان جنوبی، در هفته اول بهمن ماه نمونه‌های برگ از 23 مزرعه جمع‌آوری و غلظت عناصر پرمصرف (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و کم‌مصرف (آهن، روی، مس و منگنز) در آنها اندازهگیری شد. با استفاده از غلظت عناصر غذایی در برگ مزارع با عملکرد نسبی بالا، غلظت استاندارد (مرجع) برای عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم به ترتیب 94/2، 25/0 و 22/1 درصد و برای عناصر آهن، منگنز، روی و مس به ترتیب 17/215، 21/27، 30/21 و27/7 میلی‌گرم بر کیلوگرم به دست آمد. بعد از به دست آوردن غلظت مرجع، مقدار DOP محاسبه گردید و بر اساس آن ترتیب نیاز عناصر غذائی تعیین گردید. محاسبات مربوط به شاخص انحراف از درصد بهینه نشان داد که قدر مطلق DOP برای تمام عناصر غذائی مورد مطالعه بیشتر از صفر بوده، به عبارتی مشکل عدم تعادل تغذیه‌ای در تمامی مزارع وجود داشت. در بیش از 95 درصد موارد، عدم تعادل تغذیه‌ای ناشی از کمبود عناصر غذائی و در موارد معدودی، به بیش‌بود عناصر مرتبط بود. براساس شاخص‌های انحراف از درصد بهینه، در بین عناصر پرمصرف، پتاسیم در 70 درصد مزارع مورد بررسی و در بین عناصرکم‌مصرف، عنصر منگنز در 60 درصد، و آهن در 30 درصد از مزارع، دارای منفی‌ترین میزان شاخص (بیشترین میزان کمبود) بود. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان توصیه کرد که در مزارع زعفران استان خراسان جنوبی، مصرف کودهای حاوی پتاسیم، آهن و منگنز باید در اولویت مصرف قرار گیرد.
کشاورزی و علوم پایه
روح‌الله سعیدی ابواسحقی؛ حشمت امیدی؛ امیر بستانی
چکیده
یکی از آثار سوء تنش رطوبتی بر گیاهان زراعی، کاهش جذب عناصر غذایی توسط ریشه و کاهش رشد و عملکرد است. لذا به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و معدنی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و عملکرد زعفران (Crocus sativus L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، این آزمایش به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار اجرا شد. آبیاری به ...
بیشتر
یکی از آثار سوء تنش رطوبتی بر گیاهان زراعی، کاهش جذب عناصر غذایی توسط ریشه و کاهش رشد و عملکرد است. لذا به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و معدنی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و عملکرد زعفران (Crocus sativus L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، این آزمایش به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار اجرا شد. آبیاری به عنوان کرت اصلی در سه سطح (تامین 100%، 66% و 33% ظرفیت مزرعه) و تغذیه به عنوان کرت فرعی در شش سطح (شاهد (بدون مصرف کود)، مصرف 100% کود معدنی توصیه شده، مصرف 100% کود آلی توصیه شده، مصرف 25% کود معدنی + 75% کود آلی توصیه شده، مصرف 50% کود معدنی + 50% کود آلی توصیه شده و مصرف 75% کود معدنی + 25% کود آلی توصیه شده) به کار برده شدند. نتایج نشان داد اثر اصلی آبیاری و تغذیه بر تمامی صفات مورد مطالعه معنیدار بود. همچنین اثر متقابل آبیاری و تغذیه بر تمامی صفات بجز قطر بنه دختری معنیدار بود. مقایسه میانگین مرکب اثر متقابل آبیاری و تغذیه نشان داد در هر یک از سطوح آبیاری بیشترین عملکرد بنه‌های دختری در تیمار مصرف 25% کود معدنی + 75% کود آلی و کمترین آن در تیمار شاهد به دست آمد و با افزایش شدت تنش رطوبتی تاثیر این تیمار در افزایش عملکرد بنه‌های دختری بیشتر شد؛ به طوری که در سطح اول آبیاری این افزایش نسبت به شاهد 7%، در سطح دوم 14% و در سطح سوم 33% بود. همچنین در هر یک از سطوح آبیاری بیشترین عملکرد کلاله و خامه در تیمار مصرف 25% کود معدنی + 75% کود آلی و کمترین آن در تیمار شاهد به دست آمد. با افزایش شدت تنش رطوبتی تاثیر این تیمار در افزایش عملکرد کلاله و خامه نسبت به تیمار شاهد بیشتر شد؛ به طوری که در سطح اول آبیاری این تیمار توانست نسبت به تیمار شاهد، 64%، در سطح دوم 77% و در سطح سوم 103% عملکرد را افزایش دهد. این نتیجه بیانگر تاثیر معنیدار کودهای مورد استفاده در افزایش تحمل گیاه به خشکی و حفظ پتانسیل تولید در این شرایط است.
کشاورزی و علوم پایه
علی اصغر ارمک؛ حسن فیضی؛ مسعود علی پناه
چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر منابع مختلف کودهای هیومیکی، زیستی و نانو در سطوح مصرف کود نیتروژن بر عملکرد گل زعفران (Crocus sativus L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربت‌حیدریه واقع در زاوه در سالزراعی 94-1393 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح مصرف کود نیتروژن (صفر، ۲۵ و ۵۰ کیلوگرم در هکتار از منبع اوره) به‌عنوان عامل اصلی و مصرف منابع ...
بیشتر
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر منابع مختلف کودهای هیومیکی، زیستی و نانو در سطوح مصرف کود نیتروژن بر عملکرد گل زعفران (Crocus sativus L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربت‌حیدریه واقع در زاوه در سالزراعی 94-1393 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح مصرف کود نیتروژن (صفر، ۲۵ و ۵۰ کیلوگرم در هکتار از منبع اوره) به‌عنوان عامل اصلی و مصرف منابع کودی مختلف شامل بیومیک (نانو)، سوپرهیومیک، ترکیب سوپرهیومیک و بیومیک، هیومیفول (نوعی کود هیومیکی)، نیتروکارا (نوعی کود زیستی) و عدم مصرف کود به‌عنوان عامل فرعی به‌صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار بودند. صفات مورد ارزیابی شامل تعداد گل در هر کرت، وزن خشک گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه، وزن خشک گلبرگ با کاسبرگ بودند. آنالیز دادههای حاصل از آزمایش نشان داد که اثر سال و اثر منابع کودی بر تمامی صفات اندازهگیری شده در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند. اثر سطوح مصرف کود نیتروژن بر تمامی صفات اندازهگیری شده به‌جز تعداد گل، وزن خشک خامه، میانگین وزن خشک خامه و میانگین وزن خشک کلاله، در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. اثر منابع کودی بر تمامی صفات اندازهگیری شده در سطح یک درصد معنیدار بود، بهطوریکه وزن خشک گلبرگ و کاسبرگ در تیمار کودی بیومیک (7/34 گرم بر مترمربع) به میزان ۵/78 درصد نسبت به تیمار کود شاهد (۵/19 گرم بر مترمربع) بیشترین افزایش را داشت. تیمار کودی ترکیبی سوپرهیومیک + بیومیک در صفت وزن خشک کلاله (5/2 گرم بر مترمربع) بیشترین عملکرد را نسبت به تیمار شاهد (4/1 گرم بر مترمربع) داشت. تیمار کودی سوپرهیومیک وزن خشک کلاله را ۹/49 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. به نظر می‌رسد استفاده از کودهای هیومیک، زیستی و نانو تأثیر خوبی بر عملکرد زعفران داشته است.
کشاورزی و علوم پایه
زهره قلی زاده؛ محمد حسین امینی فرد؛ محمد حسن سیاری زهان
چکیده
مدیریت تغذیه و اندازه بنه مادری، از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر رشد و عملکرد زعفران به شمار می‌روند. به منظور بررسی اثر کمپوست زباله شهری و وزن بنه مادری بر شاخص‌های عملکرد گل و ویژگی‌های رشدی بنه زعفران، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند، در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با ...
بیشتر
مدیریت تغذیه و اندازه بنه مادری، از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر رشد و عملکرد زعفران به شمار می‌روند. به منظور بررسی اثر کمپوست زباله شهری و وزن بنه مادری بر شاخص‌های عملکرد گل و ویژگی‌های رشدی بنه زعفران، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند، در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 سطح کمپوست زباله شهری (0، 5، 10 و 20 تن در هکتار) و 3 سطح وزن بنه مادری (شامل گروه‌های وزنی 4-1/0، 8-1/4 و 12-1/8 گرم) و در 3 تکرار اجرا گردید. صفاتی نظیر تعداد و عملکرد گل تر، طول و وزن کلاله، وزن بنه، تعداد بنه دختری و تعداد جوانه در بنه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کمپوست زباله شهری بر وزن بنه همراه با فلس، تعداد بنه دختری و عملکرد گل تر و کلاله تأثیر معنی‌داری داشت، بطوریکه بالاترین وزن بنه همراه بافلس و تعداد بنه دختری (به ترتیب، 33/21 گرم در بنه و 11/2 عدد) از تیمار 10 تن در هکتار و پایین‌ترین آنها (47/16 گرم در بنه و 66/1 عدد) در شاهد به دست آمد. وزن بنه‌های مادری نیز، عملکرد گل وکلاله، وزن بنه و قطر بنه دختری را تحت تأثیر معنی دار خود قرار داد، بطوریکه بالاترین وزن تازه و خشک کلاله (به ترتیب، 31/0 و 11/0 گرم در متر مربع) از بنه‌های 12-1/8 گرم و کمترین آنها (06/0 و 03/0 گرم در متر مربع) از بنه‌های 4-1/0 گرم بدست آمد. همچنین، اثر بر‌همکنش وزن بنه و کمپوست زباله شهری بر عملکرد گل و کلاله زعفران معنیدار گردید، بطوریکه بیشترین عملکرد گل و کلاله تر (به ترتیب 36/9 و 41/0 گرم در متر مربع) از تیمار 10 تن در هکتار کمپوست و بنه‌های 12-1/8 گرم بدست آمد. بر اساس نتایج این تحقیق، استفاده از کمپوست زباله شهری (10 تن در هکتار) و بنه‌های مادری درشت (12-1/8 گرم) به عنوان مؤثرترین تیمارها در این آزمایش، میتوانند نقش مؤثری در افزایش رشد بنه و عملکرد گل زعفران داشته باشند.
کشاورزی و علوم پایه
حمیدرضا ذبیحی؛ حسن فیضی
چکیده
به‌منظور بررسی عکس‌العمل زعفران به مقدار و زمان مصرف دو نوع کود پتاسه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه فاکتور اجرا گردید. فاکتور اول، مقدار پتاسیم (صفر، 75/20، 5/41، 25/65، 83 و 75/103 کیلوگرم پتاسیم خالص در هکتار)، فاکتور دوم زمان مصرف (مصرف سالیانه کود و مصرف تجمعی کل کود موردنیاز چهار ساله در سال اول) در کرت‌های ...
بیشتر
به‌منظور بررسی عکس‌العمل زعفران به مقدار و زمان مصرف دو نوع کود پتاسه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه فاکتور اجرا گردید. فاکتور اول، مقدار پتاسیم (صفر، 75/20، 5/41، 25/65، 83 و 75/103 کیلوگرم پتاسیم خالص در هکتار)، فاکتور دوم زمان مصرف (مصرف سالیانه کود و مصرف تجمعی کل کود موردنیاز چهار ساله در سال اول) در کرت‌های مصرف تجمعی بود. تمامی کود موردنیاز در طی چهار سال در همان سال اول به خاک اضافه گردید که بر این اساس این کرت‌ها به ترتیب مقادیر0، 83، 166، 249، 332 و 415 کیلوگرم پتاسیم خالص در هکتار دریافت داشتند. فاکتور سوم، نوع کود در دو سطح (سولفات پتاسیم (SOP) و کلرور پتاسیم (MOP)) بود. این آزمایش در سه تکرار و به‌مدت 4 سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زعفران گناباد انجام گرفت. از آنجایی‌که گل‌دهی زعفران در سال اول کشت مربوط به اثر تیمارهای کودی نبود. مورد آنالیز آماری قرار نگرفت و نتایج مربوط به گل‌دهی سه سال بعد مورد تجزیه‌وتحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر خالص مقدار پتاسیم بر عملکردکلاله خشک زعفران در سطح 5 درصد معنیدار بود و بیشترین کلاله خشک از تیمار مصرف 75/25 کیلوگرم پتاسیم خالص در هکتار به دست آمد. اثر خالص زمان مصرف کود پتاسیم بر عملکرد کلاله خشک زعفران معنیدار بود؛ بهطوریکه عملکرد کلاله خشک زعفران در تیمار مصرف هر ساله پتاسیم نسبت به تیمار مصرف تجمعی پتاسیم کل دوره، در سال اول افزایش معنی‌داری در سطح 5 درصد نشان داد. اثر خالص منبع کود پتاسیم بر عملکرد کلاله خشک زعفران نیز در سطح 5 درصد معنیدار بود؛ به طوری‌که مصرف پتاسیم به شکل سولفات پتاسیم باعث افزایش معنیدار عملکرد کلاله خشک نسبت به تیمار استفاده از کلرید پتاسیم شد.
کشاورزی و علوم پایه
سیده فاطمه فانی یزدی؛ ناصر مهدوی شهری؛ خدیجه نژاد شاهرخ‌آبادی؛ سید امین فانی یزدی؛ سعید جاهدی پور
چکیده
زعفران (Crocus sativusL.)، گیاه بومی کشور ایران و خصوصاً منطقه خراسان هست و دارای جایگاه خاصی در الگوی تغذیه مردم می‌باشد. با توجه به مطالعات متعدد اثرات زعفران و ازآنجاکه در زمینه‌ی اثرات آن بر روند تکوین مگس سرکه به‌عنوان یک مدل جانوری مطالعات خاصی صورت نگرفته، در این مطالعه اثرات عصاره آبی زعفران بر درصد تبدیل لارو به شفیره و شفیره به ...
بیشتر
زعفران (Crocus sativusL.)، گیاه بومی کشور ایران و خصوصاً منطقه خراسان هست و دارای جایگاه خاصی در الگوی تغذیه مردم می‌باشد. با توجه به مطالعات متعدد اثرات زعفران و ازآنجاکه در زمینه‌ی اثرات آن بر روند تکوین مگس سرکه به‌عنوان یک مدل جانوری مطالعات خاصی صورت نگرفته، در این مطالعه اثرات عصاره آبی زعفران بر درصد تبدیل لارو به شفیره و شفیره به بالغ در مگس سرکه در حین تکوین، مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 5 جفت مگس سرکه وحشی بالغ سه‌روزه جهت جفت‌گیری و تخم‌گذاری به هر یک از ظروف کشت حاوی غلظت‌های متفاوت عصاره آبی زعفران منتقل و پس از هشت ساعت خارج گردیدند. درصد تبدیل لارو به شفیره و شفیره به بالغ در کلیه غلظت‌ها موردبررسی قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل‌های آماری با نرم‌افزار SAS و میانگین داده‌ها با آزمون Tukeyبا حداقل سطح معنی‌داری (p<0.05) مقایسه شدند. در غلظت‌های پایین‌تر زعفران، افزایش معنیدار میزان تبدیل لارو به شفیره در مقایسه با گروه کنترل، مشاهده شد. اما حضور غلظت‌های بالای زعفران در محیط کشت، منجر به کاهش معنیدار درصد تبدیل لارو به شفیره و شفیره به بالغ گردید. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده اثرات زعفران بر روند تکوین مگس سرکه تا حدی وابسته به دوز عمل می‌کند. به این معنا که زعفران در غلظت‌های پایین اثرات مثبتی بر درصد تبدیل لارو به شفیره و شفیره به بالغ داشته ولی افزایش غلظت‌های مصرفی می‌تواند منجر به بروز تأثیر منفی بر این روند گردد.
