کشاورزی و علوم پایه
سید محمد علوی سینی؛ احمد احمدپور جلگه؛ محمد بهروزه؛ مجید سلطانی
چکیده
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و وزن بنه بر ویژگیهای گل، کلاله و بنههای دختری زعفران آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه اسفندقه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان در سال زراعی 97-96 انجام شد. تیمارهای آزمایش از فاکتوریل سه تاریخ کاشت (خرداد، مرداد و شهریور) و چهار ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و وزن بنه بر ویژگیهای گل، کلاله و بنههای دختری زعفران آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه اسفندقه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان در سال زراعی 97-96 انجام شد. تیمارهای آزمایش از فاکتوریل سه تاریخ کاشت (خرداد، مرداد و شهریور) و چهار وزن بنه (8-6، 10-8، 12-10 و بیشتر از 12 گرم) بدست آمد. صفات مرتبط با گل، کلاله و بنه در طول فصل رشد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد اثر تاریخ کاشت بر تمامی صفات بجزء صفت وزن خشک تک کلاله معنیدار میباشد. همچنین اثر وزن بنه و اثر برهمکنش تاریخ کاشت در وزن بنه بر تمامی صفات معنیدار بود. بهطوریکه بیشترین تعداد گل و عملکرد کلاله در تاریخ کاشت خرداد ماه و وزن بنه بیشتر از 12 گرم بدست آمد. بنابراین برای دستیابی به عملکرد بالا در سال اول، تاریخ کاشت خرداد و استفاده از بنههای بالای 12 گرم توصیه میگردد. بررسی ویژگیهای بنههای دختری در سال اول آزمایش نشان داد که تمامی صفات مورد مطالعه تحت تأثیر تاریخ کشت قرار گرفته ولی اثر وزن بنه بر صفات تعداد بنه دختری بالای 6 گرم، متوسط وزن بنههای دختری بیشتر و کمتر از 6 گرم معنیدار نیست. با توجه به نتایج صفات مرتبط با بنههای دختری میتوان پیشبینی کرد که در سال بعد اختلافی از لحاظ عملکرد و اجزای آن میان سطوح مختلف بنه مادری وجود ندارد. نتایج در سال دوم نشان داد عملکرد و اجزای عملکرد تنها تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار گرفته و وزن بنه اثر یکسانی بر آنها دارد. تاریخ کاشت 15 خرداد در سال دوم بعنوان برترین تاریخ کاشت بود. با توجه به نتایج بدست آمده و قیمت پایین بنه زعفران در خرداد ماه، در مناطق کوهپایهای جنوب کرمان، کشت زعفران بایستی در 15 خرداد انجام شود. از آنجاییکه در سال اول آزمایش عملکرد چندانی حتی از بنههای مادری درشتتر بدست نمیآید و با توجه به اینکه بنههای مادری با وزنهای مختلف در سال دوم نقش یکسانی در تعیین عملکرد کلاله دارند جهت کاهش هزینههای تولید، بنههای 8-6 گرم برای کشت توصیه میگردد.
کشاورزی و علوم پایه
محمود غلامی؛ محمد کافی؛ حمید رضا خزایی؛ حسین ابرقوئی
چکیده
به منظور بهبود عملکرد زعفران و تغییر الگوی کاشت در مناطق خشک، آزمایشی بصورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار طی سال‌های زراعی 1395-1392 در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در روستای چرخاب از توابع استان یزد به اجرا درآمد. سطوح فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری تا 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی) به عنوان کرت‌های اصلی و 7 تیمار ...
بیشتر
به منظور بهبود عملکرد زعفران و تغییر الگوی کاشت در مناطق خشک، آزمایشی بصورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار طی سال‌های زراعی 1395-1392 در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در روستای چرخاب از توابع استان یزد به اجرا درآمد. سطوح فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری تا 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی) به عنوان کرت‌های اصلی و 7 تیمار مختلف مدیریت کودی شامل شاهد، 10 تن در هکتار کود دامی یا ورمی‌کمپوست به صورت توزیع روی سطح خاک، 5 و 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست به صورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت، 10 لیتر در هکتار هیومستر سفرون در یک نوبت و در دو نوبت پس از گلدهی، به عنوان کرت‌های فرعی بود. نتایج نشان داد که کاهش آبیاری از 75% به 50% نیاز آبی موجب کاهش معنیدار وزن خشک برگ، وزن بزرگترین بنه، وزن کل بنه و تعداد بنه مؤثر در بوته شد. اختلاف عملکرد بین تیمارهای آبیاری هر ساله بیشتر شد. بهطوریکه در سال اول آزمایش، تیمارها از نظر تعداد گل اختلاف معنیداری نداشتند اما در سال سوم آزمایش تعداد گل در تیمار 100% نیاز آبی با میانگین 76/100 گل در هر کرت بصورت معنیداری بیش از دو تیمار دیگر بود. همچنین با کاهش آبیاری از 100% به 75% نیاز آبی، تعداد کل بنه بیش‌از 40% کاهش یافت، اما وزن کل بنه کمتر از 30% کاهش یافت. بین تیمارهای مدیریت کودی، مصرف ورمی‌کمپوست به مقدار 10 تن در هکتار بهصورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت (10RV) و مصرف کود هیومستر سفرون به مقدار 10 لیتر در هکتار طی دو نوبت در طول فصل رشد (CH) به صورت معنیداری مطلوبتر بود. بطوریکه بیشترین تعداد گل در سال‌های دوم و سوم آزمایش در تیمار 10RV به ترتیب 78/71 و 22/98 عدد در هر کرت بدست آمد اما سود خالص حاصل از تیمار CH حدود 5/13 برابر بیش از بهترین تیمار این آزمایش (10RV) بود. درمجموع، روند تغییرات صفات طی سه سال آزمایش نشان داد که مزیت مصرف هیومستر سفرون نسبت به سایر تیمارها بیشتر است. لکن توصیه می‌شود در تحقیقات آتی مقادیر بیشتر این کود مورد بررسی قرار گیرد.
کشاورزی و علوم پایه
مرجان سادات حسینی فرد؛ مجید قربانی جاوید؛ ایرج اله دادی؛ الیاس سلطانی
چکیده
زعفران یکی از مهمترین محصولات کشاورزی و دارویی ایران است که نقش مهمی در صادرات غیرنفتی دارد. با وجود اینکه ایران بیشترین سطح زیر کشت را دارا میباشد ولی میزان عملکرد آن در مقایسه با تولید جهانی اندک است. این پژوهش به‌منظور بررسی عملکرد گل و خصوصیات کمّی بنههای دختری زعفران تحت تأثیر پرایمینگ تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی و دو ...
بیشتر
زعفران یکی از مهمترین محصولات کشاورزی و دارویی ایران است که نقش مهمی در صادرات غیرنفتی دارد. با وجود اینکه ایران بیشترین سطح زیر کشت را دارا میباشد ولی میزان عملکرد آن در مقایسه با تولید جهانی اندک است. این پژوهش به‌منظور بررسی عملکرد گل و خصوصیات کمّی بنههای دختری زعفران تحت تأثیر پرایمینگ تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی و دو اندازه مختلف بنه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار، تحت شرایط گلدانی در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران اجرا شد. بنههای بزرگ (10-8 گرم) و کوچک (5-3 گرم) مادری زعفران با اسیدجیبرلیک (GA3)، سایتوکینین (BA) و اکسین (IBA) با غلظت ppm250 به صورت مجزا و قبل از کاشت پرایمینگ هورمونی شدند. صفاتی از قبیل زمان شروع گلدهی، تعداد و عملکرد گل، وزن‌تر گل، وزن‌تر و خشک کلاله، تعداد و وزن بنههای دختری حاصل از بنههای مادری اندازهگیری شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد بنه بزرگ با وزن 8 الی 10 گرم در مقایسه با بنه کوچک در تمام صفات به‌جز شروع گلدهی در سطح احتمال 1% تفاوت معنیدار دارد. کاربرد هورمون سایتوکینین در مقایسه با شاهد برای تمام صفات به‌جز آغاز گلدهی و وزن بنههای دختری در سطح احتمال 1% تفاوت معنیدار نشان داد. کاربرد هورمون جیبرلین نیز گلدهی را تسریع نمود و در کورم مادری بزرگ وزن بنههای دختری را 56% نسبت به شاهد افزایش داد و با شاهد در سطح احتمال 1% اختلاف معنیدار داشت. اکسین (IBA) در صفت تعداد گل با شاهد اختلاف معنیدار نداشت و برای سایر صفات نیز باوجود اینکه از شاهد بهتر بود، با دو تیمار BA و GA3 دارای اختلاف معنیدار بود. بطورکلی نتایج نشان داد که کاربرد بنه مادری بزرگ به‌همراه پرایمینگ هورمونی آنها با استفاده از BA و GA3 عملکرد گل و بنه زعفران را در سال اول بهبود خواهد بخشید.
کشاورزی و علوم پایه
محمود غلامی؛ محمد کافی؛ حمیدرضا خزاعی
چکیده
به‌منظور بررسی رابطه منبع و مخزن بین برگ و بنه زعفران، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال‌های 1392و 1393 در یک مزرعه آزمایشی واقع در شهرستان اشکذر یزد به اجرا درآمد. در این آزمایش سطوح آبیاری شامل 100%، 75% و 50% نیاز آبی و تیمار مدیریت کودی شامل شاهد، 10 تن در هکتار کود دامی یا ورمی‌کمپوست بهصورت توزیع روی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی رابطه منبع و مخزن بین برگ و بنه زعفران، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال‌های 1392و 1393 در یک مزرعه آزمایشی واقع در شهرستان اشکذر یزد به اجرا درآمد. در این آزمایش سطوح آبیاری شامل 100%، 75% و 50% نیاز آبی و تیمار مدیریت کودی شامل شاهد، 10 تن در هکتار کود دامی یا ورمی‌کمپوست بهصورت توزیع روی سطح خاک، 5 و 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بهصورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت، 10 لیتر در هکتار هیومستر سفرون در یک نوبت و در دو نوبت پس از گلدهی بودند. ضریب همبستگی پیرسون بین دادههای حاصل از طول برگ با وزن بزرگترین بنه بهدست آمده در پایان سال اول محاسبه و منحنی تغییرات این ضرایب برحسب زمان رسم گردید. نتایج نشان داد که تا حدود 40 روز پس از سبز شدن، ضریب همبستگی کاهش و پس از آن افزایش مییابد. ضریب همبستگی از حدود 80 روز پس از سبز شدن، به حداکثر مقدار رسید و تا پایان دوره رشد تقریباً ثابت ماند. همچنین بیشترین عملکرد بنه با مصرف 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بهصورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت بهدست آمد. از بین تیمارهای آبیاری نیز بهترین نتایج در آبیاری کامل (عدم اعمال تنش آبی) حاصل شد.
کشاورزی و علوم پایه
محمدعلی بهدانی؛ غلامرضا زمانی؛ حمید رضا فلاحی؛ محمدحسن سیاری زهان؛ علیرضا صمدزاده
چکیده
در زراعت زعفران، تولید و استفاده از بنههای مادریِ دارای وزن مناسب یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر میزان گلدهی گیاه میباشد. در همین راستا این تحقیق با هدف بررسی تأثیر نظامهای مختلف کمنهاده، متوسط نهاده و پرنهادة ارگانیک و رایج بر رشد بنههای دختری زعفران در طی یک دورة رشد یکسالة گیاه از مهرماه 1394 تا اردیبهشت ماه ...
بیشتر
در زراعت زعفران، تولید و استفاده از بنههای مادریِ دارای وزن مناسب یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر میزان گلدهی گیاه میباشد. در همین راستا این تحقیق با هدف بررسی تأثیر نظامهای مختلف کمنهاده، متوسط نهاده و پرنهادة ارگانیک و رایج بر رشد بنههای دختری زعفران در طی یک دورة رشد یکسالة گیاه از مهرماه 1394 تا اردیبهشت ماه سال 1395 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. به منظور انطباق تیمارهای آزمایشی با قوانین کشاورزی ارگانیک، طول دورة گذاری معادل با 24 ماه قبل از کاشت در این پژوهش در نظر گرفته شد و در طی آن از مصرف نهادههای ممنوعه پرهیز شد. بر اساس نتایج تجزیة واریانس اثر تیمارهای آزمایشی بر اکثر صفات مربوط به رشد بنههای دختری معنیدار بود. مقایسة میانگین تیمارها نشان داد که میزان تفاوتها در درون هر نظام کاشت بسیار ناچیز، ولی مقدار تفاوت بین دو نظام کاشت رایج و ارگانیک قابل توجه بود. وزن کل بنههای موجود در هر کلون و تعداد جوانههای گلدهنده به ازای هر بنه در نظامهای کاشت ارگانیک به‌طور متوسط حدود 40 درصد بیشتر از نظامهای کاشت رایج بود. مقادیر متوسط وزن تکبنه نیز برای سیستمهای ارگانیک و رایج به ترتیب 75/4 و 54/2 گرم تعیین شد. در نظام کاشت ارگانیک درصد بنههای دختری با وزن کمتر از 5 گرم کمتر از نظام کاشت رایج بود (70 درصد در مقابل 84 درصد)، در حالیکه در نظام کاشت مذکور درصد بنههای دختری دارای وزن 5 تا 10 گرم (5/14 در مقابل 13 درصد) و بیش از 10 گرم (16 در مقابل 3 درصد) بیشتر از سیستم کاشت رایج بود. متوسط تعداد جوانة گل دهنده در هر بنه همبستگی معنیداری با وزن کل بنههای موجود در هر کلون (**58/0)، میانگین وزن تک بنه (**64/0) و نیز تعداد بنههای ریز (**57/0-) و درشت (**61/0) موجود در هر کلون نشان داد. بر اساس ضرایب همبستگی، میانگین وزن تک بنه نیز ارتباطی قوی با تعداد بنة موجود در هر کلون (**55/0-)، وزن بنههای موجود در هر کلون (**73/0) و نیز تعداد بنههای ریز (**89/0-) و درشت (**81/0) موجود در هر کلون داشت. در مجموع، استفاده از مدیریت ارگانیک در مقایسه با نظام زراعی رایج تأثیر مطلوبی بر بهبود صفات رشدی بنههای دختری زعفران به خصوص میانگین وزن بنه و تعداد جوانههای دارای پتانسیل گلدهی اعمال نمود.
کشاورزی و علوم پایه
حمید رضا توکلی کاخکی؛ علی مختاریان؛ محمد حسین بیناباجی؛ حسن حمیدی؛ رامین اسمی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تراکم و وزن بنه مادری بر ویژگیهای زراعی و رفتار بنههای دختری زعفران آزمایشی طی سال‌های 93-1389 بهصورت اسپلیت پلات در زمان در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی به اجرا درآمد. عامل‌های مورد بررسی در آزمایش شامل سه سطح تراکم بنه (40،،80 ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تراکم و وزن بنه مادری بر ویژگیهای زراعی و رفتار بنههای دختری زعفران آزمایشی طی سال‌های 93-1389 بهصورت اسپلیت پلات در زمان در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی به اجرا درآمد. عامل‌های مورد بررسی در آزمایش شامل سه سطح تراکم بنه (40،،80 و 160 بنه در مترمربع) و چهار سطح وزن اولیه بنههای مادری شامل (3 ≥، 6-3، 9-6 و 12-9 گرم) بودند که بهصورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و عامل زمان در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر تراکم، وزن بنه مادری و سال بر وزن بنههای دختری، معنیدار بود. اما اثر متقابل تراکم × وزن بنه مادری و همچنین اثر متقابل تراکم × وزن بنه مادری × سال برای اکثر صفات اندازهگیری شده معنیدار نبود. نتایج مقایسه میانگین اثر تراکم × وزن بنه مادی بر تعداد بنههای دختری نشان داد که در بین تیمارهای مورد آزمایش استفاده از بنههای مادری 12-9 گرم با تراکم 160 بنه در مترمربع بیشترین تولید تعداد کل بنههای دختری (771 در مترمربع) در واحد سطح را به همراه داشت. بنههای مادری با وزن بالاتر، تعداد بنههای دختری بیشتری در گروه‌های وزنی مختلف تولید نموده‌اند. همچنین نتایج نشان داد که بنههای مادری در گروه‌های وزنی کمتر قادر به تولید بنههای دختری با وزن بیشتر از وزن بنه مادری اولیه بودند. با افزایش تراکم و وزن بنه مادری تعداد گل، وزن گل و عملکرد کلاله خشک به‌طور معنیداری افزایش یافت، بهطوریکه بیشترین وزن خشک کلاله زعفران در واحد سطح (65/0 گرم بر مترمربع) از بنههای مادری با وزن 12-9 گرم به دست آمد.
کشاورزی و علوم پایه
حمیدرضا عثمانی رودی؛ علی معصومی؛ حسن حمیدی؛ سید علیرضا رضوی
چکیده
زمان اولین آبیاری در زعفران (Crocus sativus L.)، عاملی بحرانی است که بر کمیت و کیفیت آن تأثیرگذار میباشد. استفاده از کودهای آلی نیز به عنوان ابزاری جهت نیل به بهبود عملکرد زعفران بسیار موثر میباشد. بدین منظور، آزمایشی تحت عنوان مطالعه تأثیر تاریخ اولین آبیاری و تیمارهای کود آلی بر عملکرد و برخی خصوصیات رویشی زعفران در شرایط اقلیمی خواف، ...
بیشتر
زمان اولین آبیاری در زعفران (Crocus sativus L.)، عاملی بحرانی است که بر کمیت و کیفیت آن تأثیرگذار میباشد. استفاده از کودهای آلی نیز به عنوان ابزاری جهت نیل به بهبود عملکرد زعفران بسیار موثر میباشد. بدین منظور، آزمایشی تحت عنوان مطالعه تأثیر تاریخ اولین آبیاری و تیمارهای کود آلی بر عملکرد و برخی خصوصیات رویشی زعفران در شرایط اقلیمی خواف، به صورت کرت‌های خردشده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی وابسته به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان خواف در سال زراعی 92-1391 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تاریخ اولین آبیاری (15 مهر، 30 مهر و 15 آبان ماه) و پنج سطح کود (شاهد، 5 لیتر در هکتار هیومیک اسید، 40 لیتر در هکتار هیومیک اسید، 5 تن در هکتار کود دامی و 40 تن در هکتار کود دامی) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل عملکرد و تعداد گل، وزن تر کل بنه، متوسط وزن هر بنه، تعداد کل بنه، تعداد بنه سبک‌تر از 4، 6-4، 8-6 و بیشتر از 8 گرم و طول برگ بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ اولین آبیاری بر کلیه صفات مورد مطالعه به استثنای وزن تر کل بنه و متوسط وزن هر بنه زعفران اثر معنیداری در سطح یک درصد داشت. اثر تیمارهای مختلف کود آلی نیز بر کلیه صفات مورد بررسی به استثنای تعداد بنه کمتر از 4 گرم معنیدار بود. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد (613/92 کیلوگرم در هکتار) و تعداد گل (80/25) و تعداد بنه با وزن 6-4 گرم (93/40) با اولین آبیاری در 30 مهرماه حاصل شد. درحالی‌که بیشترین وزن تر کل بنه (58/563 گرم در مترمربع)، متوسط وزن هر بنه (58/6 گرم)، تعداد کل بنه در مترمربع (13/85)، تعداد بنه با وزن 6 تا 8 گرم (87/22) و سنگین‌تر از 8 گرم (00/8) در شرایط اولین آبیاری در تاریخ 15 آبان ماه به دست آمد. تاریخ اولین آبیاری 15 مهرماه از نظر تعداد بنه کمتر از 4 گرم و طول برگ نسبت به سایر تاریخ‌های اولین آبیاری برتری نشان داد. علاوه بر این نتایج حاکی از برتری تیمار کودی 40 تن در هکتار کود دامی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه بود. به طوری که عملکرد گل و وزن تر کل بنه در این تیمار نسبت به شاهد (بدون کود) به ترتیب 78/15 و 44/37 درصد افزایش یافت.
