کشاورزی و علوم پایه
حسن مسافری ضیاالدینی؛ امین علیزاده؛ پرویز رضوانی مقدم
چکیده
به منظور مطالعه عملکرد کمی گل و بنه زعفران در پاسخ به مدارهای مختلف و حجمهای مختلف آب آبیاری و برآورد کارائی مصرف آب آزمایشی در سال های زراعی 1397-1395 در شهر باخرز، به صورت کرتهای نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. دور آبیاری بهعنوان عامل افقی (فاکتور A) در چهار مدار (15 a1= ، 30 =a2 ، 45 a3= و 90 a4= روز) و حجم آب آبیاری ...
بیشتر
به منظور مطالعه عملکرد کمی گل و بنه زعفران در پاسخ به مدارهای مختلف و حجمهای مختلف آب آبیاری و برآورد کارائی مصرف آب آزمایشی در سال های زراعی 1397-1395 در شهر باخرز، به صورت کرتهای نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. دور آبیاری بهعنوان عامل افقی (فاکتور A) در چهار مدار (15 a1= ، 30 =a2 ، 45 a3= و 90 a4= روز) و حجم آب آبیاری بعنوان عامل عمودی (فاکتور B) در چهار حجم (250=b1 ، 500=b2، 1000=b3 و 1250=b4 متر مکعب درهکتار) انتخاب شد. نتایج نشان داد، که بیشترین عملکرد گل و بنه زعفران در تیمارa2b3 (حجم کل آب 6000 مترمکعب در هکتار) بدست آمد. بیشترین کاهش عملکرد بنه در تیمار a4b1 (حجم کل آب 750 مترمکعب در هکتار) با کاهش 1/72 درصدی نسبت به a1b2 (حجم کل آب 5500 مترمکعب در هکتار) و کمترین عملکرد وزن تر گل در تیمار a4b1 (حجم کل آب 750 مترمکعب در هکتار) با کاهش 5/76 درصدی نسبت به a1b2 (حجم کل آب 5500 مترمکعب در هکتار) و کمترین عملکرد وزن بنه در تیمار با حجم a4b1 (حجم کل آب 750 مترمکعب در هکتار) با کاهش 6/70 درصدی نسبت به حجم a2b3 (حجم کل آب 6000 مترمکعب در هکتار) بهدست آمد. همچنین نتایج بدست آمده از مقایسه کارایی مصرف آب زعفران تحتتأثیر اثر متقابل حجم و مدار مختلف آبیاری نشان داد که بیشترین کاهش کارایی مصرف آب بر مبنای وزن بنه در تیمار a1b4 (حجم کل آب 13750 متر مکعب در هکتار) با کاهش 4/85 درصدی نسبت بهa3b1 (حجم کل آب 1000 مترمکعب در هکتار) و بیشترین کاهش کارایی مصرف آب بر مبنای وزن گل در تیمار a1b4 (حجم کل آب 13750متر مکعب در هکتار) با کاهش 4/82 درصدی نسبت به a2b1 (حجم کل آب 1500 مترمکعب در هکتار) بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده استفاده از حجم آبیاری 250 تا 500 متر مکعب در هکتار در مدار 30 روز (1500 تا 3000 مترمکعب در هکتار) برای حداکثر بهره وری آب در زراعت زعفران توصیه میشود.
فاطمه پارساپور؛ پرویز رضوانی مقدم؛ سرور خرم دل
چکیده
مدل سطح-پاسخ (RSM) مجموعهای از تکنیکهای آماری مورد استفاده برای بهینهسازی نهادههای تولید میباشد. این آزمایش با هدف بررسی تأثیر سطوح کمپوست زباله شهری و بنه بر شاخصهای عملکرد گل زعفران با استفاده ازمدلسازی سطح-پاسخ در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 97-1396 اجرا شد. تیمارها شامل کمپوست زباله ...
بیشتر
مدل سطح-پاسخ (RSM) مجموعهای از تکنیکهای آماری مورد استفاده برای بهینهسازی نهادههای تولید میباشد. این آزمایش با هدف بررسی تأثیر سطوح کمپوست زباله شهری و بنه بر شاخصهای عملکرد گل زعفران با استفاده ازمدلسازی سطح-پاسخ در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 97-1396 اجرا شد. تیمارها شامل کمپوست زباله شهری با سه سطح ( 0، 10 و 20 تن در هکتار) و وزن بنه مادری با سه سطح (5، 10 و 15 تن در هکتار) بودند، که با توجه به سطوح بالا و پایین هریک از فاکتورها توسط نرم افزار Minitab. V.17 تعیین شدند. وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه، وزن تر گل، تعداد گل،تعداد بنه، وزن خشک بنه و تعداد جوانه در هر بنه به عنوان متغیرهای وابسته مورد اندازهگیری قرار گرفتند و تغییرات این متغیرها با استفاده از مدل رگرسیونی ارزیابی شد. به منظور ارزیابی کیفیت و بسندگی مدل از آزمون عدم برازش و آنالیز واریانس استفاده شد. معادله چند جمله ای درجه دوم کامل برای تعیین معنیداری مدل و اجزای مدل و ضریب تبیین (R2) برای ارزیابی کیفیت مدل برازش شده مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر جزء خطی بین کمپوست زباله شهری و مقدار بنه بر تمام صفات مورد مطالعه به جز وزن تر گل، وزن خشک بنه 4-0 گرم و تعداد جوانه در بنههای موجود در گروههای وزنیِ 4-0 و 8-4 گرم معنیدار بود. اثر درجه دو متغیر مستقل کمپوست زباله شهری و مقدار بنه در صفات تعداد گل، وزن ترگل، وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه، تعداد بنه در گروههای وزنیِ 4-0، 8-4 و >8 گرم، وزن خشک بنه 8-4 و >8 گرم و تعداد جوانه در گروه وزنیِ>8 گرم معنیدار بود. همچنین برهمکنش معنیداری بین کمپوست زباله شهری و مقدار بنه در متغیرهای تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه، تعداد بنه در گروههای وزنیِ 8-4 و >8 گرم، وزن خشک بنه در گروههای 8-4 و >8 گرم و تعداد جوانه در گروه وزنیِ>8 گرم مشاهده شد. آزمون عدم برازش در مورد هیچکدام از صفات معنیدار نشدکه این امر نشاندهنده برازش مطلوب مدل رگرسیون درجه دوکامل بود. بیشترین تعداد گل، وزن تر گل، عملکرد کلاله خشک و همچنین وزن خشک خامه مربوط به تیمار 5 تن بنه در هکتار+20 تن در هکتار کمپوست زباله شهری بدست آمد. مقدار بهینه وزن بنه، مقدار کمپوست زباله شهری و درجه مطلوبیت برای صفات مرتبط با گل به ترتیب 5 تن در هکتار، 20 تن در هکتار و 92/0 d=و برای صفات مرتبط با بنه، 12 تن در هکتار و 20 تن در هکتار و95/0 d=محاسبه گردید. براساس نتایج حاصله، کمپوست زباله شهری و وزن بنه مادری بر اکثر صفات مربوط به بنه اثر مثبت گذاشتند.
حسن فیضی؛ علی حسینی؛ حسین صحابی؛ رامین نظریان
چکیده
به منظور مطالعه واکنش عملکرد گل و بنه زعفران به نوع مصرف منابع مختلف کودی آزمایشی در طی دو سال زراعی 1396-1395 و 1397-1396 در منطقه شادمهر تربت حیدریه به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل : 1-بذرمالی (آغشته کردن) بنهها با کود نانو بیولوژیک (با نام تجاری بیومیک از شرکت بیوزر)؛ 2-بذرمالی+ یک مرحله مصرف ...
بیشتر
به منظور مطالعه واکنش عملکرد گل و بنه زعفران به نوع مصرف منابع مختلف کودی آزمایشی در طی دو سال زراعی 1396-1395 و 1397-1396 در منطقه شادمهر تربت حیدریه به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل : 1-بذرمالی (آغشته کردن) بنهها با کود نانو بیولوژیک (با نام تجاری بیومیک از شرکت بیوزر)؛ 2-بذرمالی+ یک مرحله مصرف کود نانو بیولوژیک در آب آبیاری؛ 3-بذرمالی+ یک مرحله محلولپاشی کود نانو بیولوژیک ؛ 4-بذرمالی+ آبیاری+ محلولپاشی کود نانو بیولوژیک؛ 5-یک مرحله مصرف کود نانو بیولوژیک با آبیاری؛ 6-یک مرحله محلولپاشی کود نانو بیولوژیک؛ 7-مصرف کود شیمیایی (اوره، فسفات آمونیوم و سولفات پتاسیم)؛ 8-مصرف کود گاوی پوسیده؛ 9-کود گاوی + کود شیمیایی و 10- شاهد بودند. صفات مورد مطالعه زعفران شامل عملکرد خشک بنه، عملکرد تر گل، عملکرد تر و خشک کلاله و تعداد گل بود. براساس نتایج مزرعه سال سوم بیشترین عملکرد کلاله خشک (با 14کیلوگرم در هکتار) و تعداد گل در تیمار بذرمالی+ آبیاری+ محلولپاشی کود نانو بیولوژیک (با 176 درصد افزایش نسبت به شاهد) و بیشترین عملکرد بنه در تیمار بذرمالی کود نانوبیولوژیک (با 41 درصد افزایش نسبت به شاهد) به دست آمد. بررسی روش های مختلف کاربرد کود نانوبیولوژیک نشان داد که روش بذرمالی بنه ها بیشترین تاثیر را بر افزایش عملکرد بنه های زعفران و کاربرد همزمان روش بذرمالی بنه ها با محلول پاشی با آبیاری بیشترین تاثیر مثبت را بر خصوصیات گل زعفران داشت.
کشاورزی و علوم پایه
رضا اصغری؛ محمد رضا داداشی؛ سید علیرضا رضوی؛ حسن فیضی؛ سعید بختیاری
چکیده
به منظور مطالعه اثرات تنش شوری آب آبیاری و مقادیر مختلف کود گاوی بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در منطقه جلگه رخ تربت حیدریه (در مزرعهای که دومین سال کشت آن بود) در سال 1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح شوری آب آبیاری به عنوان عامل اصلی (1 (تیمار شاهد)، 4، 7 و 10 دسی زیمنس بر متر) و مقادیر کود گاوی ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثرات تنش شوری آب آبیاری و مقادیر مختلف کود گاوی بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در منطقه جلگه رخ تربت حیدریه (در مزرعهای که دومین سال کشت آن بود) در سال 1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح شوری آب آبیاری به عنوان عامل اصلی (1 (تیمار شاهد)، 4، 7 و 10 دسی زیمنس بر متر) و مقادیر کود گاوی (عامل فرعی) در چهار سطح شامل شاهد (بدون کود)،20، 40 و 60 تن در هکتار بودند که به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل تعداد و وزن تر گل، وزن خشک کلاله، میزان کلروفیل برگ، محتوی پرولین برگ، قطر، وزن تر و خشک بنه بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات مقادیر مختلف کود گاوی و سطوح تنش شوری بر کلیه صفات مورد مطالعه در سطح یک درصد معنیدار بود. بیشترین تعداد گل، عملکرد گل و وزن خشک کلاله در تیمار شوری شاهد (یک دسی زیمنس بر متر) و مصرف 60 تن در هکتار کود گاوی بدست آمد. با افزایش سطوح شوری تا 7 دسی زیمنس بر متر، میزان کلروفیل a، b و کل افزایش و پس از آن به شدت کاهش یافت به طوریکه این میزان کاهش در تیمار شوری 10 دسی زیمنس بر متر نسبت به شاهد به ترتیب 6/6، 9/16 و 12 درصد بود. نتایج حاکی از افزایش معنیدار پرولین (2/14 درصد) در سطوح شوری 10 دسی زیمنس بر متر نسبت به شاهد بود. علاوه بر این قطر، وزن تر و خشک بنه نیز با افزایش سطوح شوری کاهش یافت به طوریکه میزان کاهش در تیمار شوری 10 دسی زیمنس بر متر نسبت به شاهد به ترتیب 5/13، 5/32 و 6/32 درصد بود. به طور کلی نتایج نشان داد که استفاده از کود گاوی باعث کاهش اثرات مخرب تنش شوری بر عملکرد گل و بنه زعفران میشود.
کشاورزی و علوم پایه
علیرضا کوچکی؛ قربانعلی اسدی؛ میلاد باقری شیروان؛ بهاره بیچرانلو
چکیده
با توجه به تغییر اقلیم و مساعد شدن شرایط اقلیمی استان خراسان شمالی برای کاشت زعفران و از طرفی اهمیت تراکم مناسب کاشت بنه و مدیریت عناصر غذایی در تولید این محصول، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان شیروان در سالهای زراعی 1393-1392، 1394-1393 و 1395-1394 اجرا گردید. تراکم کاشت (50، 100 و 150 بنه در ...
بیشتر
با توجه به تغییر اقلیم و مساعد شدن شرایط اقلیمی استان خراسان شمالی برای کاشت زعفران و از طرفی اهمیت تراکم مناسب کاشت بنه و مدیریت عناصر غذایی در تولید این محصول، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان شیروان در سالهای زراعی 1393-1392، 1394-1393 و 1395-1394 اجرا گردید. تراکم کاشت (50، 100 و 150 بنه در مترمربع) در کرتهای اصلی و مدیریت کودی [عدم مصرف کود (شاهد)، کود شیمیایی اوره، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم به مقادیر 100، 100، 50 (C1) ، 200، 200، 100 (C2) و 300، 300، 150 (C3) کیلوگرم در هکتار و کود گاوی به مقادیر 3066، 6132 و 9198 کیلوگرم در هکتار (به ترتیب معادل با 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار کود اوره)] بهعنوان کرتهای فرعی بود. بر اساس نتایج آزمایش، در طی سه سال بهرهبرداری از مزرعه افزایش تراکم کاشت بنه و همچنین مصرف کود دامی باعث بهبود گلدهی و بهبود رشد بنههای دختری زعفران گردید. بالاترین سطح تراکم در مقایسه با تراکم حداقل، تعداد و وزنتر گل، وزن خشک کلاله، تعداد و وزنتر بنه را به ترتیب 35، 61، 29، 180 و 122 درصد افزایش داد. بالاترین سطح مصرف کود دامی نیز در مقایسه با تیمار شاهد، تعداد و وزنتر گل، وزن خشک کلاله و وزنتر بنه را بهترتیب 32، 51، 38 و 51 درصد بهبود بخشید. از این رو، بالاترین عملکرد گل و بنه زعفران به واسطه کاشت بنه با تراکم 150 بنه در مترمربع به همراه مصرف 9198 کیلوگرم در هکتار کود دامی حاصل شد. در مجموع، به نظر میرسد تولید زعفران با استفاده از کود آلی در مقایسه با کود شیمیایی مطلوبیت بیشتری دارد و کاشت پرتراکم بنه نیز میتواند بهعنوان راهکاری برای بهبود عملکرد زعفران در سالهای ابتدایی پس از کاشت مورد توجه قرار گیرد.
کشاورزی و علوم پایه
حسن ریوندی؛ حمید مروی؛ متین جامی معینی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر روش مصرف ریزجانداران مؤثر بر ویژگیهای رشدی زعفران در حضور کودهای شیمیایی و آلی، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در شهرستان ششتمد خراسان رضوی انجام شد. آزمایش بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی آزمایش شامل روش مصرف ریزجانداران مؤثر (EM) در سه سطح عدم مصرف، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر روش مصرف ریزجانداران مؤثر بر ویژگیهای رشدی زعفران در حضور کودهای شیمیایی و آلی، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در شهرستان ششتمد خراسان رضوی انجام شد. آزمایش بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی آزمایش شامل روش مصرف ریزجانداران مؤثر (EM) در سه سطح عدم مصرف، مصرف خاکی EM و محلولپاشی EM و فاکتور فرعی شامل مصرف کودهای آلی و شیمیایی در چهار سطح عدم مصرف، مصرف خاکی اسید هیومیک، مصرف خاکی کود 20, 20, 20+TE و مصرف خاکی اسید هیومیک + مصرف خاکی 20, 20, 20+TE بودند. نتایج نشان داد که مصرف خاکی و محلولپاشی EM ارتفاع بوته را تحت تأثیر قرار نداد، اما باعث افزایش معنیدار تعداد بنه، عملکرد بنه، وزن خشک اندام هوایی و تعداد جوانه در هر بنه در مقایسه با شرایط عدم مصرف EM گردید. متوسط وزن بنه در واکنش به مصرف خاکی و محلولپاشی EM کاهش یافت. بیشترین تعداد بنه (33/220 در مترمربع)، عملکرد بنه (33/1023 گرم در مترمربع) و وزن خشک اندام هوایی (02/43 گرم در مترمربع) در تیمار مصرف خاکی EM، بیشترین تعداد جوانه در بنه (68/8) در تیمار محلولپاشی EM و بیشترین متوسط وزن بنه (10/5 گرم) در شرایط عدم مصرف EM به دست آمد. استفاده از کود 20, 20, 20+TE و همچنین مصرف تلفیقی اسید هیومیک و کود 20, 20, 20+TE باعث افزایش تعداد بنه، عملکرد بنه، وزن خشک اندام هوایی و تعداد جوانه در بنه در مقایسه با شرایط عدم مصرف کود و همچنین مصرف خاکی اسید هیومیک گردید. بیشترین متوسط وزن بنه در تیمار مصرف خاکی اسید هیومیک بهدست آمد. مصرف خاکی و محلولپاشی EM باعث بهبود واکنش ویژگیهای رشدی زعفران به مصرف کودهای آلی و شیمیایی گردید. با توجه به نتایج، مصرف خاکی EM و کود 20, 20, 20+TE جهت تولید حداکثر عملکرد بنه در زعفران قابل توصیه میباشد.