دانشگاه تربت حیدریهزراعت و فناوری زعفران2383-15292420150101The effects of mother corm size and type of fertilizer on nitrogen use efficiency in saffronنقش اندازه بنه مادری و نوع کود بر کارایی مصرف نیتروژن در زعفران زراعی243254861810.22048/jsat.2015.8618FAعلیرضا کوچکیاستاد، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهدمهدی جمشید عینیکارشناس ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهدسید محمد سیدیدانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهدJournal Article20141120Mother corm size and nutrient management are the most important factors in relation to nitrogen uptake of saffron (Crocus sativus L.). In order to investigate the effects of mother corms size and type of fertilizer on uptake and use efficiency of nitrogen in Saffron, a field experiment was conducted as factorial layout based on a randomized complete block design with three replications at Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran, during the years 2013 and 2014. The mother corm size (4 g and lower (small), 4.1–8 g (medium), 8.1-12 g (relatively large) and over 12 g (large)) and fertilizer sources (cow manure 25 t ha-1, chemical fertilizer (N+P) and control) were the first and second experimental factors, respectively. In both years, the larger mother corms (8.1-12 g and more) significantly resulted in greater nitrogen content (g m-2) of replacement corms and whole plant of saffron. In addition, uptake and use efficiency of nitrogen were significantly increased with increasing mother corms size. In the first and the second years, nitrogen use efficiency in manure treatment was significantly higher than that of chemical fertilizer (by 21 and 61%, respectively).اندازه بنه مادری و مدیریت تغذیه، از مهمترین عوامل مؤثر بر میزان جذب نیتروژن در زعفران (<em>Crocus sativus</em> L.) میباشد. بهمنظور بررسی نقش کودهای دامی، شیمیایی و اندازه بنه مادری بر کارایی جذب و مصرف نیتروژن در زعفران، آزمایشی در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. در این مطالعه، اندازه بنه مادری در چهار سطح (4 گرم و کمتر از آن (کوچک)، 1/4 تا 8 گرم (متوسط)، 1/8 تا 12 گرم (نسبتاً بزرگ) و بیش از 12 گرم (بزرگ)) و منابع مختلف کود در سه سطح (کود دامی، کود شیمیایی (نیتروژن + فسفر) و شاهد (عدم مصرف کود)) به ترتیب عامل اول و دوم آزمایش در نظر گرفته شدند. بر اساس نتایج بهدستآمده، در هر دو سال اجرای، با افزایش اندازه بنه مادری جهت کاشت (از سطح کوچک به بزرگ)، میزان نیتروژن (بر حسب گرم در مترمربع) در بنههای دختری و کل بوته زعفران بهطور معنیداری افزایش یافت. علاوه بر این، استفاده از بنههای مادری بزرگتر جهت کاشت بهطور معنیداری منجر به افزایش کارایی جذب و مصرف نیتروژن در زعفران شد. همچنین در سال اول و دوم اجرای آزمایش، کارایی مصرف نیتروژن در نتیجه مصرف کود دامی به ترتیب به میزان 21 و 61 درصد بیش از کود شیمیایی بود.https://saffron.torbath.ac.ir/article_8618_8990259609f10821f04a772f443b74ab.pdfدانشگاه تربت حیدریهزراعت و فناوری زعفران2383-15292420150101Effect of Summer Irrigation and Conservation Tillage on Flower Yield and Qualitative Characteristics of Saffron (Crocus sativus L.)اثر شخم حفاظتی و آبیاری تابستانه بر عملکرد گل و شاخصهای کیفی زعفران (.<i>Crocus sativus</i> L)255263861910.22048/jsat.2015.8619FAحسن فیضیاستادیار گروه تولیدات گیاهی و پژوهشکده زعفران، دانشگاه تربت حیدریه.0000-0003-2497-8604عبداله ملافیلابیعضو هیات علمی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی، مشهدحسین صحابیعضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه.0000-0001-8201-3152احمد احمدیانپژوهشکده زعفران، دانشگاه تربت حیدریهJournal Article20140915In order to investigate the effects of summer irrigation and conservation tillage on flower characteristics and corms behavior of Saffron (<em>Crocus sativus</em> L.), a field experiment was conducted during 2009- 2010, at Faculty of Agriculture, University of Torbat-e-Heydarieh, Iran. A factorial trial based on complete randomized block design with four replications was used. The experimental treatments were all combination of summer irrigations (July, August, July + August and no irrigation) and conservation tillage (application and non- application). Based on analysis of variance, in the first and second years, summer irrigation had significant effects on number and flower yield of saffron. In the first year, the highest number of flower, flower and stigma yield of saffron significantly observed by irrigation on July + August (25 flowers per m<sup>2</sup>, 12.1 and 0.16 g.m<sup>-2</sup>, respectively,). In the second year, irrigation in August had highest significant effects on mentioned characteristics of saffron (127.4 flowers per m<sup>2</sup>, 61.4 and 0.87 g.m<sup>-2</sup>, respectively). In the first year, flower and stigma yields of saffron significantly increased by conservation tillage (by 11.3 and 11.7%), as compared to control (no conservation tillage). In addition, summer irrigation and conservation tillage significantly increased picrocrocin content.بهمنظور بررسی اثر شخم حفاظتی و آبیاری تابستانه بر رشد و عملکرد زعفران، آزمایش مزرعهای طی دو سال به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه زاوه شهرستان تربت حیدریه انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل اجرای شخم (به دو صورت حفاظتی و شخم معمولی) و چهار زمان آبیاری تابستانه (15 تیرماه، 15 مردادماه، 15 تیر + 15 مردادماه و عدم آبیاری تابستانه) بودند. طبق نتایج تجزیه واریانس، زمان آبیاری اثر معنیداری بر تعداد و عملکرد گل زعفران در سال اول و دوم آزمایش داشت. در سال اول اجرای آزمایش، آبیاری در تیر + مردادماه بیشترین تأثیر را در افزایش تعداد گل، عملکرد گل و وزن خشک کلاله زعفران داشت (به ترتیب 25 گل در متر مربع، 1/12 و 16/0 گرم کلاله خشک در متر مربع). همچنین در سال دوم، بیشترین میزان شاخصهای ذکرشده (4/127 گل در متر مربع، 4/61 و 97/0 گرم در متر مربع) در نتیجه اجرای آبیاری در مردادماه مشاهده گردید. در سال اول اجرای آزمایش، شخم حفاظتی در مقایسه با عدم شخم اثر معنیداری در افزایش عملکرد گل و وزن خشک کلاله (بهترتیب تا 3/11 و 7/11 درصد) داشت. همچنین آبیاری تابستانه و شخم حفاظتی تأثیر معنیداری در افزایش پیکروکروسین زعفران داشت.https://saffron.torbath.ac.ir/article_8619_f4cff4bd2e5b09c13199c04789ed3ca0.pdfدانشگاه تربت حیدریهزراعت و فناوری زعفران2383-15292420150101Effects of planting date and corm size on flower yield and physiological traits of saffron (Crocus sativus L.) under Varamin plain climatic conditionsتأثیر تاریخ کاشت و اندازه بنه بر عملکرد گل و صفات فیزیولوژیک زعفران (Crocus sativus L.) در شرایط آب و هوایی دشت ورامین265276862010.22048/jsat.2015.8620FAفاطمه قبادیدانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، پردیس ابوریحان- دانشگاه تهرانمجید قربانی جاویداستادیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران0000-0002-1273-2079علی سروشزادهدانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرسJournal Article20141122In order to evaluate the effect of different planting dates and the corm size on yield and some physiological characteristics of saffron, an experiment was conducted as factorial in a randomized complete block design with three replications at the Research Farm of College of Abouraihan, University of Tehran, is located in Varamin dry plain during growing season 2013-2014. Four planting dates, 10 June, 7 and 27 September and 12 October and two corm sizes 5-9 g and 10-14 g were considered as treatments. Evaluated physiological traits include such as proline and protein content in leaves and yield traits, include number of flowers and dry weight of stigma were measured and were examined in a square meter and starting date of flowering were recorded. The results of this research showed that cultivation of large saffron corms (10-14 g) on planting date of 10 June, had Maximum yield, by production 62.7 number of flower and 0.299 gram dry weight of stigma in a square meter. Leaf proline concentration of small saffron corms (5-9 g) on planting date of 12 October and leaf protein concentration of small saffron corms (5-9 g) on planting date of 10 June, were higher than the other planting dates. Increasing proline concentration increased plant resistance under drought and cold in corms planting on 12 October, particularly small corms. In general, these results indicate that flower yield in first year is more influenced by corm size and planting of large corms (10-14 g) on 10 June will have a suitable production.بهمنظور بررسی اثر تاریخهای مختلف کاشت و اندازه بنه مادری بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی زعفران، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران واقع در دشت خشک ورامین در سال زراعی 93-1392 به اجرا درآمد. چهار تاریخ کاشت 20 خرداد، 16 شهریور، 5 مهر و 20 مهر و دو وزن بنه مادری شامل 9-5 گرم و 14-10 گرم بهعنوان تیمار مدنظر قرار گرفتند. صفات فیزیولوژی مورد ارزیابی شامل محتوای غلظت پرولین و پروتئین برگ و صفات عملکرد گل شامل تعداد گل و وزن خشک کلاله در مترمربع اندازهگیری شدند و تاریخ آغاز گلدهی در هر تیمار یادداشتبرداری گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که کاشت بنههای درشت با وزن 14-10 گرم در تاریخ کشت 20 خردادماه بیشترین عملکرد را با تولید 7/62 عدد گل در مترمربع و 299/0 گرم کلاله خشک در مترمربع داشت. میزان غلظت پرولین برگ در بنههای ریز (9-5 گرم) در تاریخ کاشت 20 مهرماه و میزان غلظت پروتئین برگ در بنههای ریز (9-5 گرم) در تاریخ کشت 20 خردادماه بیشتر از سایر تاریخها بود. افزایش میزان غلظت پرولین موجب افزایش مقاومت گیاه نسبت به شرایط خشکی و همچنین سرما در بنههای کشتشده در تاریخ 20 مهر، بهخصوص بنههای کوچک شد. بهطورکلی، نتایج این تحقیق بیانگر آن است که عملکرد در سال اول بیشتر متأثر از اندازه بنه میباشد و کشت بنههای درشت (14-10 گرم) در تاریخ 20 خرداد در دشت ورامین، عملکرد مناسبی در سال اول در پی خواهد داشت.https://saffron.torbath.ac.ir/article_8620_128762a7701822d3392fb975ccf91dcd.pdfدانشگاه تربت حیدریهزراعت و فناوری زعفران2383-15292420150101Analysis of Effects and Factors Influencing on Increasing the Cropping Pattern of Saffron in the City of Nishapur; Case study: Ishaq Abad districtواکاوی آثار و عوامل مؤثر بر گسترش الگوی کشت زعفران در شهرستان نیشابور مطالعه موردی: دهستان اسحقآباد277288862110.22048/jsat.2015.8621FAمجید حمزه ئیدانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد.خدیجه بوزرجمهریدانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهدJournal Article20140429Selected appropriate cropping patterns, especially high-value crops such as saffron, shows that the pattern of cultivation of these crops can facilitate the achievement of the objectives of rural development programs. In recent years, saffron cultivation considerably has been increased in parts of the city of Nishapur like Isaac Abad district which altered the pattern of crop cultivation from onion to saffron cultivation. The purpose of this study was to identify factors that influence the development pattern of saffron, and the economic and social consequences of the mentioned districts. This study was conducted based on library information and field collected data. A random sampling method was used. The sample size was calculated using Cochran equation, the number of calculated samples were 220 Isaac Abad district saffron grower. Data was analyzed by Pierson Correlation methods. The results showed that geographical factor and attractions in the consumer market were the most important factors in the spread pattern of saffron cultivation in the region. In order to maintain the local potential is also planning to expand the crop pattern deserves more attention to geographical factors.انتخاب الگوی کشت مناسب بهویژه کشت محصولات دارای ارزش بالا نظیر زعفران، نشان میدهد که الگوی کشت این محصولات میتواند دستیابی به اهداف برنامههای توسعه روستایی را تسهیل کند. در سالهای اخیر، کشت محصول زعفران در بخشهایی از شهرستان نیشابور همچون دهستان اسحقآباد، رشد قابلتوجهی داشته، بهنحویکه باعث تغییر الگوی کشت از پیاز به زعفران شده است. هدف این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر بر گسترش الگوی کشت زعفران و آثار و نتایج اقتصادی و اجتماعی آن در دهستان مذکور است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و از منابع کتابخانهای و میدانی نیز برای جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران مشتمل بر 220 زعفران کار دهستان اسحاقآباد در سال 1392 محاسبه و به روش تصادفی ساده انتخاب و نتایج نیز با ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که عوامل جغرافیایی و جاذبههای بازار مصرف، مهمترین فاکتورهای گسترش الگوی کشت زعفران در منطقه بوده است. بهمنظور حفظ این پتانسیل بومی و نیز برنامهریزی برای گسترش الگوی کشت این محصول، شایسته است به عوامل جغرافیایی توجه بیشتری شود.https://saffron.torbath.ac.ir/article_8621_5e60d9017e776b4cf4d506d939a9323c.pdfدانشگاه تربت حیدریهزراعت و فناوری زعفران2383-15292420150101Effect of corm planting density, organic and chemical fertilizers on formation and phosphorus uptake of saffron (Crocus sativus L.) replacement corms during phonological stagesاثر تراکم کاشت و منابع کودهای آلی و شیمیایی بر جذب فسفر توسط بنههای دختری زعفران طی دوره رشد گیاه289301862210.22048/jsat.2015.8622FAحسن فیضیاستادیار گروه تولیدات گیاهی و پژوهشکده زعفران، دانشگاه تربت حیدریه.0000-0003-2497-8604سید محمد سیدیمدرس دانشکده کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه و دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهدحسین صحابیعضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه.0000-0001-8201-3152Journal Article20140727Saffron (<em>Crocus</em> <em>sativus</em> L.) propagates by replacement corms producing from the mother corm after flowering during each season. In order to investigate the effect of corm planting density, organic and chemical fertilizers on formation and phosphorus uptake of saffron replacement corms during phonological stages, a field experiment was conducted as factorial layout based on randomized complete block design with three replications, at Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran, during 2013 and 2014 growing seasons. The experimental treatments were all combination of different levels of planting density (25, 50, 75 and 100 corms per m<sup>2</sup>) and fertilizer sources (manure 25 t. ha<sup>-1</sup>, chemical fertilizer (N 150 kg ha<sup>-1</sup> + P 75 kg ha<sup>-1</sup>) and control). Due to different sampling dates of replacement corms during phonological stages (21 November, 21 December, 20 January, 20 April and 21 May, respectively), the experimental data were analyzed as factorial - split in time based on a randomized complete block design. Based on results, the highest number of replacement corms lower than 4 g (5.8 corms per plant) were observed in fifth sampling stage and then decreased. In all levels of planting density (25 to 100 corms per m<sup>2</sup>), the effects of manure on increasing the number, weight and phosphorus content of replacement corms in range of 4.1 to 8 and 8.1 to 12 g per plant were significantly higher than chemical fertilizer. In fifth sampling stage, by applying the manure, the weight and phosphorus content of replacement corms in range of 8.1 to 12 g per plant were significantly increased (approximately twice), as compared to chemical fertilizer. It seems the decrease in saffron yield as result to decreasing the corm planting density can be slightly offset by increasing the percentage of larger corms formation per plant.جهت بررسی اثر تراکم کاشت و منابع کودهای آلی و شیمیایی بر روند تشکیل بنههای دختری زعفران و جذب فسفر توسط آنها، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. منابع مختلف کودی شامل تیمار شاهد (عدم مصرف کود)، کود شیمیایی (150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن + 75 کیلوگرم در هکتار فسفر) و کود گاوی (25 تن در هکتار) بهعنوان عامل اول و تراکمهای (25، 50، 75 و 100 بنه در مترمربع) بهعنوان عامل دوم آزمایش بودند. همچنین پنج نمونهبرداری از بنههای زعفران در طی فصل رشد (30 آبان، 30 آذر، 30 دی، 31 فروردین و 31 اردیبهشت) انجام شد. طبق نتایج آزمایش، بیشترین تعداد بنههای دختری کمتر از 4 گرم در بوته (8/5 بنه در بوته) در زمان نمونهبرداری چهارم مشاهده گردید و پس از آن تعداد این بنهها در بوته کاهش یافت. در هر یک از سطوح تراکم، کاربرد کود دامی در مقایسه با کود شیمیایی نقش بیشتری در افزایش معنیدار تعداد، وزن بنههای دختری و میزان جذب فسفر در آنها (1/4 تا 8 و 1/8 تا 12 گرمی در بوته) داشت. همچنین در زمان نمونهبرداری پنجم، کاربرد کود دامی نسبت به کود شیمیایی منجر به افزایش معنیدار تعداد بنههای بیش از 8 گرم در بوته و نیز میزان فسفر در بنههای بیش از 8 گرم در بوته (تا حدود دو برابر) شد. بهنظر میرسد کاهش تراکم کاشت بنهها میتواند از طریق افزایش درصد تشکیل بنههای درشتتر بهازای هر بوته، تا حدودی کاهش عملکرد زعفران در واحد سطح را جبران کند.https://saffron.torbath.ac.ir/article_8622_deb2fe8ff9fae185201318d6279da5e6.pdfدانشگاه تربت حیدریهزراعت و فناوری زعفران2383-15292420150101Effect of Stevia (Stevia rebaudiana) as a Substitute for Sugar on Physicochemical, Rheological and Sensory Properties of Dietary Saffron Syrupبررسی اثر جایگزینی قند گیاه استویا (Stevia rebaudiana) با ساکارز بر روی خصوصیات فیزیکوشیمیایی، رئولوژیکی و حسی شربت رژیمی زعفران303310862310.22048/jsat.2015.8623FAندا هاشمیدانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار ، گروه صنایع غذایی ، سبزوار ، ایرانحدیثه ربیعیدانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار ، گروه صنایع غذایی ، سبزوار ، ایران.حمید توکلی پوراستادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، گروه صنایع غذایی ، سبزوار ، ایران.سمانه گازرانیدانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار ، گروه صنایع غذایی ، سبزوار ، ایران.Journal Article20141021In recent years production and usage of functional food and drinks is one of the public and scientist’s interest. Since carbohydrates have been recognizedas the major calorie source in many food baskets, most attention has been focused on substitution of sucrose with non-caloric sweeteners. Although both natural and synthetic sweeteners have been used in the formulation of food stuffs, deep concern is raised regarding safety aspects of synthetic ones. Stevia is a natural suitable sweetener that is currently being used as a substitute for sugar in many dietary and functional foods and drinks. In the present study the effect of using stevia sugar as a replacement for sucrose in the preparation of saffron beverages was investigated. Accordingly, saffron syrup was prepared with 5 treatments in which100%, 75%, 50%, 25% and 0% of stevia sugar replaced sucrose. Then, the physicochemical, rheological and sensory properties of saffron functional syrup were investigated. The results indicated that by increasing stevia brix level, density and viscosity increased but the syrups’ pH decreases. The best treatment was the sample containing 25% steviaand 75% sucrose that compared to other samples regarding sensory characteristics had a higher acceptance by consumer and regarding physicochemical and rheological characteristics more similar to the control sample.امروزه تولید و استفاده از مواد غذایی و نوشیدنی های رژیمی و فراسودمند رو به فزونی گذاشته است.با توجه به اینکه کربوهیدراتها یکی از مهمترین منابع افزایش دهنده کالری می باشند، بسیاری از توجهات در صنعت غذا به کاهش استفاده از این منبع مهم و جایگزینی آن با شیرین کننده های بدون کالری یا کم کالری معطوف گردیده است. با توجه به اینکه، شیرین کننده های طبیعی و سنتزی بسیاری برای جایگزینی ساکارز در مواد غذایی استفاده می شود، اثرات شیرین کننده های مصنوعی و جایگزین بر روی ویژگیهای محصول نهایی قابل توجه می باشد.استویا یک شیرین کننده گیاهی مناسب است که در بسیاری از مواد غذایی رژیمی به عنوان جایگزین شکر مورد استفاده قرار می گیرد. در تحقیق پیش رو اثر مصرف قند استویا در جایگزینی با ساکارز در تهیه نوشیدنی زعفرانی به عنوان یک نوشیدنی فراسودمند بررسی شده است. بر این اساس در تهیه شربت زعفرانی 5 تیمار 100%، 75%، 50%، 25%، 0% از قند استویا جایگزین ساکارزگردید. سپس خصوصیات فیزیکوشیمیایی، رئولوژیکی و حسی آن بررسی شد. بر اساس نتایج حاصله، با افزایش استویا میزان بریکس، دانسیته، ویسکوزیته و pH شربتها کاهش یافت وهمچنین از نظر حسی نیزبا افزایش قند استویا امتیاز کمتری کسب گردید. بهترین تیمار در بین تمامی تیمارها، نمونه حاوی 25% استویا و 75% ساکارز می باشد که در مقایسه با دیگر نمونه ها از نظر خصوصیات حسی از پذیرش بالاتری برخوردار بود واز لحاظ خصوصیات فیزیکوشیمیایی مشابهت بیشتری با نمونه شاهد داشت.https://saffron.torbath.ac.ir/article_8623_41a93712afc4a94f19dc08a158d530f4.pdfدانشگاه تربت حیدریهزراعت و فناوری زعفران2383-15292420150101Evaluation of the effects of soil texture on yield and growth of saffron (Crocus sativus L.)ارزیابی اثرات بافت خاک بر رشد و عملکرد زعفران (.<i>Crocus sativus</i> L)311322862410.22048/jsat.2015.8624FAمهسا اقحوانی شجریدانشجوی دکتری اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.پرویز رضوانی مقدماستاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.0000-0002-3827-3878علیرضا کوچکیاستاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.حمیدرضا فلاحیاستادیار گروه پژوهشی زعفران، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند.رضا طاهرپور کلانتریکارشناس ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی سرایان، دانشگاه بیرجند.Journal Article20140929This experiment was conducted to study the effect of soil texture on flower and corm yield of saffron. This experiment was carried out based on Randomized Complete Block Design with four treatments and four replications in box at Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran, in 2011. Treatments included of: 1- 100% field soil + cow manure, 2- 70% field soil + 30% sand, 3- 70% field soil + 30% sand + cow manure and 4- 70% sand + 30% field soil + cow manure. Results showed that the effect of soil texture was significant on all flower and corm properties. The highest flower and stigma fresh weight per box (1.59 and 0.10 g, respectively) and petal dry weight (0.12 g) were observed in 70% sand + 30% field soil + cow manure. The highest corm number in 2-3 cm diameter per box was obtained in 70% field soil + 30% sand + cow manure (3.75 numbers). Treatment of 70% sand + 30% field soil + cow manure produced the highest corm number in 3-6 g (1.75 numbers) and 6-9 g (1.25 numbers) per box, but the lowest values of most studied indices were obtained in 100% field soil + cow manure. Generally, our results indicated that light soil texture has more advantages than heavy soil texture in saffron cultivation. Therefore, soil modification through lighter soil application can improve saffron flower and corm yield.بهمنظور مطالعه اثرات بافت خاک بر عملکرد گل و بنه زعفران، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار در جعبه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- 100% خاک مزرعه + کود گاوی، 2-70% خاک مزرعه + 30% ماسهبادی، 3- 70% خاک مزرعه + 30% ماسهبادی + کود گاوی و 4- 70% ماسهبادی + 30% خاک مزرعه + کود گاوی. نتایج آزمایش بیانگر اثر معنیدار بافت خاک بر تمامی صفات مربوط به عملکرد گل و بنه زعفران بود. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین وزنتر گل، وزن خشک کلاله (به ترتیب 59/1 و 10/0 گرم در هر جعبه کاشت) و وزن خشک گلبرگ (12/0 گرم در هر جعبه کاشت) در تیمار 70% ماسه + 30% خاک + کود گاوی به دست آمد. بیشترین تعداد بنه با قطر 3-2 سانتیمتر، در تیمار 70% خاک + 30% ماسه + کود گاوی (75/3 عدد در هر جعبه کاشت) و بیشترین تعداد بنه با وزن 6-3 (75/1 عدد در هر جعبه کاشت) و 9-6 گرم (25/1 عدد در هر جعبه کاشت)، در تیمار 70% ماسه + 30% خاک + کود گاوی به دست آمد. افزون بر این، کمترین مقادیر اکثر صفات مورد مطالعه در تیمار 100% خاک مزرعه + کود گاوی مشاهده شد. بهطورکلی، کاشت زعفران در خاک دارای بافت سبک موجب بهبود رشد بنه و افزایش عملکرد گل و کلاله شد. بنابراین، به نظر میرسد میتوان با کاشت زعفران در زمینهای دارای بافت مناسب و یا از طریق اصلاح خاک و سبکتر کردن بافت خاک مزرعه، عملکرد گل و بنه گیاه زعفران را افزایش داد.https://saffron.torbath.ac.ir/article_8624_2fc63fcee237900ba3eb3655d7b55b99.pdf