نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

• سید حسین محمدزاده ¹
• علیرضا کرباسی ²
• حسین محمدی ³

¹ فارغ التحصیل دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

² استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و استاد مدعو دانشگاه تربت‌حیدریه

³ دانشیار گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تجارب چندساله اخیر ایران نشان می‌دهد که تکیه اقتصاد به درآمد حاصل از فروش نفت خام، بی‌ثباتی درآمد صادراتی را به‌دنبال دارد.زعفران یکی از اقلام مهم صادراتی بخش کشاورزی و گیاهان دارویی است که در سال‌های اخیر علی‌رغم افزایش سطح زیرکشت و تولید ، صادرات هم‌پای آن رشد نداشته است. استان خراسان‌رضوی یکی از استان‌های پیش‌رو در تولید و تجارت این محصول به‌حساب می‌آید. این مطالعه بر آن است تا ضمن ارائه شاخص چندبعدی توسعه صادرات به بررسی عامل های مؤثر بر این شاخص در مورد محصول زعفران در خراسان رضوی و کشورهای طرف تجارت آن در دوره زمانی 2020- 2011 بپردازد. آمار و اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسشنامه از 24 شرکت صادرکننده فعال در این حوزه در استان خراسان رضوی و 14 شرکت صادرکننده در کشورهای آلمان، ایتالیا، هند و چین جمع آوری گردید. به منظور بررسی شبکه تجارت خارجی زعفران و عوامل مؤثر بر شاخص توسعه صادرات از الگوی پانل سه بعدی استفاده گردید. اندازه گیری شاخص توسعه صادرات با استفاده از زیرشاخص های عملکرد صادرات، مدیریت صادرات و راهبرد صادراتی انجام گردید. نتایج نشان داد که سابقه فعالیتی شرکت، اندازه شرکت، استراتژی های بازاریابی، استانداردهای صادراتی، هزینه های تحقیق و توسعه، شاخص سیاست حمایتی دولت، دیپلماسی خارجی دولت، ارزش تولیدات داخلی، توسعه برند و آمیخته های بازاریابی از عوامل اثر گذار بر شاخص توسعه صادرات گیاهان دارویی می باشد.

کلیدواژه‌ها

• توسعه صادرات
• زعفران
• خراسان رضوی

موضوعات

• اقتصاد و بازاریابی

عنوان مقاله [English]

Saffron export development index and factors affecting on it Case study: Khorasan Razavi

نویسندگان [English]

• Seyedhossein Mohammadzadeh ¹
• Alireza Karbasi ²
• Hossein Mohammadi ³

¹ Ph.D. graduate of Agricultural Economics, Ferdowsi University of Mashhad

² Prof of Agricultural Economic, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran, and Visiting Professor of Agricultural Economic, University of Torbat Heydarieh, Torbat Heydarieh, Iran

³ Associate professor of Agricultural Economics

چکیده [English]

Iran's recent years of experience show that the economy's dependence on crude oil sales results in instability of export income. Saffron is one of the important export items of the agricultural and medicinal plants sector, which in recent years has despite the increase in the area under cultivation and production, the export has not grown in line with it. Khorasan Razavi province is one of the leading provinces in the production and trade of this product. This study aims to present the multidimensional index of export development and examine the factors affecting this index regarding the saffron product in Khorasan Razavi and its trading countries in the period of 2011-2020. The necessary statistics and information were collected from 24 exporting companies active in this field in Razavi Khorasan province and 14 exporting companies in Germany, Italy, India and China by completing a questionnaire. In order to investigate the foreign trade network of saffron and the factors affecting the export development index, a three-dimensional panel model was used. The export development index was measured using the sub-indices of export performance, export management and export strategy. The results showed that the company's history, company size, marketing strategies, export standards, research and development costs, government support policy index, and government foreign diplomacy, value of domestic products, brand development and marketing mixes are among the factors affecting the development index. It is the export of medicinal plants.

کلیدواژه‌ها [English]

• export development
• saffron
• Khorasan Razavi