نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه بیرجند
2 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند
3 استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند
چکیده
شهرستان تربتحیدریه واقع در استان خراسان رضوی بهعنوان بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان مطرح میباشد. با توجه به تأثیر عوامل محیطی گوناگون بر رشد و عملکرد محصول زعفران، فرآیند سنجش تناسب اراضی برای کشت آن مستلزم استفاده از اطلاعات جامع و متنوع مکانی و توصیفی است. در این تحقیق ابتدا شرایط کشت زعفران مورد مطالعه دقیق قرارگرفت و نواحی مستعد کشت زعفران با استفاده از نقشههای سطوح ارتفاعی، شیب، خصوصیات خاک و آب و برخی فاکتورهای اقلیمی تأثیرگذار در کشت زعفران از جمله آستانههای دمایی مؤثر، بارندگی و ساعات آفتابی شناسایی شدند. بدین منظور از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) استفاده شد و به کمک محیط نرمافزاری Arc GIS مدلسازی و تحلیل فضایی اطلاعات صورت گرفت و بر اساس آن اراضی شهرستان تربتحیدریه از نظر قابلیت کشت زعفران ارزیابی و پهنهبندی شد. با دقت در نقشه نهایی، حدود 43 درصد از مساحت منطقه که عمدتاً در نواحی مرکزی شهرستان تربت حیدریه قرار دارند، از بالاترین قابلیت برای کشت زعفران برخوردار میباشند. جهت ارزیابی نتایج بهدستآمده و اطمینان از صحت اطلاعات نقشههای نهایی، عملکرد گیاه و کیفیت محصول با اطلاعات بهدستآمده از نقشه نهایی مقایسه شد و صحت نتایج بهدستآمده تأییدگردید که نشاندهنده کارآیی روش تحلیل سلسله مراتبی فازی در سنجش قابلیت اراضی برای کشت زعفران میباشد.
تازه های تحقیق
شکل 4- مکانهای مناسب کشت زعفران در مرحله رشد زایشی
Figure 4- Suitable places for saffron planting in generative phase.
شکل 5- مکانهای مناسب کشت زعفران در مرحله رشد رویشی
Figure 5- Suitable places for saffron planting in vegetative phase.
شکل 6- مکانهای مناسب کشت زعفران در مرحله رکود
Figure 6- Suitable places for saffron planting in dormant phase.
شکل 7- مکانهای مناسب کشت زعفران از نظر اقلیم
Figure 7- Suitable places for saffron planting regarding climatic.
شکل 8- مکانهای مناسب کشت زعفران از نظر کیفیت خاک
Figure 8- Suitable places for saffron planting regarding soil quality.
شکل 9- مکانهای مناسب کشت زعفران از نظر کیفیت آب
Figure 9- Suitable places for saffron planting regarding water quality.
شکل 10-مکانهای مناسب کشت زعفران از نظر توپوگرافی
Figure 10- Suitable places for saffron planting regarding topography
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Determining Suitable Places for Saffron Planting Using Fuzzy Hierarchical Analysis Process in the City of Torbat Heydarieh
نویسندگان [English]
- Mahdieh Rashid Sorkhabadi 1
- Ali Shahidi 2
- Abbas Khashei Siuki 3
1 Master student of Irrigation & Drainage, Faculty of Agriculture, University of Birjand.
2 Associate Professor, , Department of Irrigation (Water Engineering), Faculty of Agriculture, University of Birjand.
3 Assistant Professor, Department of Irrigation (Water Engineering), Faculty of Agriculture, University of Birjand.
چکیده [English]
The city of Torbat Heydarieh located in the central Khorasan is the largest producer of saffron in the world. According to the influence of various environmental factors on the growth and yield of saffron, the process of assessing land ratio for its cultivation requires the use of various detailed spatial and descriptive pieces of information. In this study, first the conditions of cultivating saffron have been studied in detail and suitable regions for planting saffron have been identified using maps of elevation, slope, soil characteristics, water and some climatic factors influencing the cultivation of saffron including effective threshold temperature, rainfall and sunshine hours. For this purpose, Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) method was applied and modeling and spatial analysis were carried out using Arc GIS software environment based on the lands of the city of Torbat Heydarieh which were evaluated for their suitability for cultivation of saffron. It is worth noting that the final map showed that 43 percent of the central parts of Torbat Heydarieh have the highest potential for saffron cultivation. To evaluate the results and ensure the accuracy of the final map data, plant functions and crop qualities were compared with obtained data from final maps and the accuracy of the results was confirmed that shows the effectiveness of Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) method in assessing the potential of lands for saffron cultivation.
کلیدواژهها [English]
- Earth facts
- FAHP
- GIS
- Zoning