سایر موضوعات مرتبط با زعفران
حسین صحابی؛ فاطمه معلم بنهنگی
چکیده
به منظور ارزیابی روند عملکرد زعفران و مطالعه رابطه نوسانات عملکرد زعفران با پارامترهای مختلف آب و هوایی پژوهشی در شهرستان‌های مشهد، تربت حیدریه، کاشمر، بیرجند و قائن طی 20 سال(از سال 1377-1397) طراحی و اجرا شد. بررسی داده‌های هواشناسی 20 سال گذشته نشان داد که در شهرهای مورد مطالعه به طور میانگین 33 درصد از میزان بارندگی کاسته و 5/0 درجه سانتیگراد ...
بیشتر
به منظور ارزیابی روند عملکرد زعفران و مطالعه رابطه نوسانات عملکرد زعفران با پارامترهای مختلف آب و هوایی پژوهشی در شهرستان‌های مشهد، تربت حیدریه، کاشمر، بیرجند و قائن طی 20 سال(از سال 1377-1397) طراحی و اجرا شد. بررسی داده‌های هواشناسی 20 سال گذشته نشان داد که در شهرهای مورد مطالعه به طور میانگین 33 درصد از میزان بارندگی کاسته و 5/0 درجه سانتیگراد بر میانگین درجه حرارت افزوده شد. این در حالی است که نتایج حاصل از رگرسیون بین عملکرد و پارامترهای آب و هوایی نشان داد که الگوی افزایش درجه حرارت و کاهش بارندگی در تمامی شهرستان‌های مورد مطالعه تا حد قابل توجهی با روند کاهش عملکرد زعفران در طی این دوره انطباق داشت. نتایج حاصل از پژوهش همچنین نشان داد که طی 20 سال گذشته از مجموع شهرستان‌های مورد مطالعه به طور میانگین سالانه 3/112 هکتار به سطح زیر کشت زعفران افزوده شده و در عین حال به طور میانگین 08/0 کیلوگرم در هکتار از عملکرد زعفران کاسته شده است. کاهش عملکرد زعفران در خراسان رضوی و جنوبی به طور قابل توجهی تحت تاثیر شاخص‌های آب و هوایی قرار داشت. نتایج نشان داد که درجه حرارت حداکثر و میانگین درجه حرارت اصلی‌ترین متغیرهای موثر برکاهش عملکرد زعفران بودند به طوریکه در تربت حیدریه متغیر میانگین دما به تنهایی 42 درصد از تغییر پذیری میزان عملکرد را تبیین کرد و در سایر شهرستان‌های مورد مطالعه متغیر حداکثر دما بین 24 تا 56 درصد از تغییر پذیری عملکرد را پیش بینی کرد. همچنین نتایج حاصل از آنالیز سری زمانی عملکرد زعفران نشان داد که عملکرد زعفران تا سال 2025 در تمامی شهرستان‌های مورد مطالعه روندی کاهشی و منفی از خود نشان خواهد داد. مشهد با شیبی در حدود 09/0 کیلوگرم در هکتار و کاشمر با شیبی در حدود 07/0 کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین روند کاهشی عملکرد تا سال 2025 را نشان دادند
کشاورزی و علوم پایه
معین توسن؛ امین علیزاده؛ حسین انصاری؛ پرویز رضوانی مقدم
چکیده
در بین محصولات کشاورزی، زعفران (Crocus sativus L.) ازجمله ارزشمند‌ترین محصولاتی است که با توجه به ویژگی‌های خاص خود، امکان گسترش تولید و صادرات آن وجود دارد. در بیشتر مناطق کشور به علت نیاز آبی کم این محصول و سازگاری مناسب آن با شرایط محیطی، امکان کشت این گیاه وجود دارد. لذا در سال های اخیر سطح زیر کشت زعفران به خصوص در استان خراسان رضوی ...
بیشتر
در بین محصولات کشاورزی، زعفران (Crocus sativus L.) ازجمله ارزشمند‌ترین محصولاتی است که با توجه به ویژگی‌های خاص خود، امکان گسترش تولید و صادرات آن وجود دارد. در بیشتر مناطق کشور به علت نیاز آبی کم این محصول و سازگاری مناسب آن با شرایط محیطی، امکان کشت این گیاه وجود دارد. لذا در سال های اخیر سطح زیر کشت زعفران به خصوص در استان خراسان رضوی افزایش‌یافته است. در پژوهش حاضر آﻣﺎر و اﻃﻼﻋﺎت ماهیانه درجه حرارت حداقل، درجه حرارت متوسط، درجه حرارت حداکثر و نیز اختلاف درجه حرارت شبانه‌روز در شهرستان های دارای کشت زعفران در استان خراسان رضوی در یک دوره 20 ساله به همراه ﻋﻤﻠﻜﺮد زﻋﻔـﺮان در این دوره، جمع آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS معادلات رگرسیون برآورد گردید. سپس با استفاده از معادلات به‌دست‌آمده و نرم‌افزار ArcGIS به پهنه‌بندی مناطق مستعد کشت زعفران پرداخته شد. نتایج نشان داد عملکرد زعفران به‌شدت تحت تأثیر درجه حرارت بوده، اما این تأثیر بسته به اقلیم هر منطقه متفاوت است. همچنین بررسی نقشـه‌های پهنه‌بندی ایجادشده بر اساس معادلات رگرسیونی ایجاد شده نشان داد که مناطق جنوبی استان ازجمله بخش هایی از شهرستان گناباد دارای بهترین موقعیت از لحاظ پارامترهای مورد بررسی برای کشت زعفران بوده (عملکرد 4/88-4/21 کیلوگرم در هکتار) و این عملکرد از جنوب به سمت نواحی شمالی استان روندی کاهشی داشت؛ به طوریکه شهرستان های مرکزی استان مانند تربت حیدریه، کاشمر و خواف دارای عملکرد متوسط (4/21-3/53 کیلوگرم در هکتار) و شهرستان های شمالی مانند قوچان دارای عملکرد نسبتاً ضعیف (3/53-2/85 کیلوگرم در هکتار) و تقریباً معادل نصف مناطق جنوبی استان بود. همچنین مطابقت این نقشه ها با نقشه پهنه بندی عملکرد واقعی زعفران همبستگی بالای عملکرد زعفران با عوامل اقلیمی، به خصوص پارامترهای دمایی را نشان داد.
