کشاورزی و علوم پایه
حمید رضا شریفی؛ زهره نبی پور؛ حمید رضا توکلی کاخکی
چکیده
به منظور بررسی اثر رفتار جبرانی تراکم کاشت، وزن بنه و عمق کاشت بر خصوصیات رویشی و عملکرد کلاله زعفران (Crocus.sativus L.)، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (ایستگاه تحقیقات گناباد) در سال‌های زراعی 1399-1397 انجام شد. در این تحقیق تیمار تراکم ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر رفتار جبرانی تراکم کاشت، وزن بنه و عمق کاشت بر خصوصیات رویشی و عملکرد کلاله زعفران (Crocus.sativus L.)، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (ایستگاه تحقیقات گناباد) در سال‌های زراعی 1399-1397 انجام شد. در این تحقیق تیمار تراکم کاشت (در چهار سطح 60، 90، 120 و 150 بنه در مترمربع) در کرت اصلی و فاکتوریل عمق کاشت (در دو سطح2±15 و 2±25سانتی‌متر از سطح خاک) و وزن بنه (در دو سطح 1±4و 1±8 گرم) در کرت فرعی قرار داشتند. نتایج نشان داد که افزایش تراکم از 60 به 150 بنه در مترمربع باعث افزایش معنیدار تعداد گل، وزن تر گل و وزن خشک کلاله ،تعداد بوته سبز شده، تعداد برگ در بوته، میانگین طول تک برگ و مجموع طول برگ در متر مربع شد. بر این اساس افزایش وزن بنه از 4 به 8 گرم موجب افزایش معنیدار تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک کلاله، تعداد بوته سبز شده، تعداد برگ در بوته، میانگین طول تک برگ، مجموع طول برگ در متر مربع و مجموع طول برگ در بوته در سال اول و دوم و کاهش تعداد گل، وزن تر گل و وزن خشک کلاله در سال سوم شد. نتایج همچنین نشان داد که افزایش عمق کاشت از 15 به 25 سانتی‌متر سبب کاهش معنیدار تمام صفات مورد بررسی زعفران گردید. اثر متقابل دوگانه و سه گانه بر صفات مورد بررسی عمدتاً معنیدار بود. در مجموع نتایج نشان داد استفاده از بنههای مادری درشتتر تنها در سال‌های اولیه از اولویت نسبی برخوردار بوده و با افزایش سن مزرعه از اهمیت اثر آن کاسته می‌شود. بر این اساس چنین به نظر می‌رسد که میتوان در راهبردی متفاوت و با ترکیبی از عمق کمتر و بخصوص تراکم بیشتر نسبت به جبران اثر وزن بنه اقدام و در مجموع به عملکرد بیشتری دست یافت .
کشاورزی و علوم پایه
سید محمد علوی سینی؛ احمد احمدپور جلگه؛ محمد بهروزه؛ مجید سلطانی
چکیده
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و وزن بنه بر ویژگیهای گل، کلاله و بنههای دختری زعفران آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه اسفندقه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان در سال زراعی 97-96 انجام شد. تیمارهای آزمایش از فاکتوریل سه تاریخ کاشت (خرداد، مرداد و شهریور) و چهار ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و وزن بنه بر ویژگیهای گل، کلاله و بنههای دختری زعفران آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه اسفندقه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان در سال زراعی 97-96 انجام شد. تیمارهای آزمایش از فاکتوریل سه تاریخ کاشت (خرداد، مرداد و شهریور) و چهار وزن بنه (8-6، 10-8، 12-10 و بیشتر از 12 گرم) بدست آمد. صفات مرتبط با گل، کلاله و بنه در طول فصل رشد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد اثر تاریخ کاشت بر تمامی صفات بجزء صفت وزن خشک تک کلاله معنیدار میباشد. همچنین اثر وزن بنه و اثر برهمکنش تاریخ کاشت در وزن بنه بر تمامی صفات معنیدار بود. بهطوریکه بیشترین تعداد گل و عملکرد کلاله در تاریخ کاشت خرداد ماه و وزن بنه بیشتر از 12 گرم بدست آمد. بنابراین برای دستیابی به عملکرد بالا در سال اول، تاریخ کاشت خرداد و استفاده از بنههای بالای 12 گرم توصیه میگردد. بررسی ویژگیهای بنههای دختری در سال اول آزمایش نشان داد که تمامی صفات مورد مطالعه تحت تأثیر تاریخ کشت قرار گرفته ولی اثر وزن بنه بر صفات تعداد بنه دختری بالای 6 گرم، متوسط وزن بنههای دختری بیشتر و کمتر از 6 گرم معنیدار نیست. با توجه به نتایج صفات مرتبط با بنههای دختری میتوان پیشبینی کرد که در سال بعد اختلافی از لحاظ عملکرد و اجزای آن میان سطوح مختلف بنه مادری وجود ندارد. نتایج در سال دوم نشان داد عملکرد و اجزای عملکرد تنها تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار گرفته و وزن بنه اثر یکسانی بر آنها دارد. تاریخ کاشت 15 خرداد در سال دوم بعنوان برترین تاریخ کاشت بود. با توجه به نتایج بدست آمده و قیمت پایین بنه زعفران در خرداد ماه، در مناطق کوهپایهای جنوب کرمان، کشت زعفران بایستی در 15 خرداد انجام شود. از آنجاییکه در سال اول آزمایش عملکرد چندانی حتی از بنههای مادری درشتتر بدست نمیآید و با توجه به اینکه بنههای مادری با وزنهای مختلف در سال دوم نقش یکسانی در تعیین عملکرد کلاله دارند جهت کاهش هزینههای تولید، بنههای 8-6 گرم برای کشت توصیه میگردد.
کشاورزی و علوم پایه
محمدرضا هریوندی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ سرور خرم دل؛ علی اکبر مویدی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر زمان پخش و مقادیر کاربرد کاه و کلش گندم بر عملکرد گل و بنه گیاه دارویی زعفران آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهایکامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گناباد وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (بخش زعفران و گیاهان دارویی) در دو ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر زمان پخش و مقادیر کاربرد کاه و کلش گندم بر عملکرد گل و بنه گیاه دارویی زعفران آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهایکامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گناباد وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (بخش زعفران و گیاهان دارویی) در دو سال زراعی 95-94 و 96-95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل مقدار کاربرد کلش گندم (2، 4، 6 و 8 تن در هکتار) و زمان کاربرد کلش گندم (اول خردادماه، 15تیرماه و اول شهریورماه به‌صورت پخش سطحی) بودند. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تأثیر معنیدار زمان پخش مالچ کلش گندم، مقادیر کاربرد مالچ و نیز اثر متقابل آنها بر تمامی شاخصهای گلدهی زعفران در سطح یک درصد بود. پخش مالچ کلش در اول خردادماه در مقایسه با اول شهریورماه بیشترین تأثیر را در افزایش تعداد گل، عملکرد گل و عملکرد کلاله خشک زعفران (بهترتیب تا 7/41 ، 9/16و 50 درصد) داشت. همچنین تمامی شاخصهای موردمطالعه بنههای دختری زعفران به‌طور معنیداری تحت تأثیر زمان پخش مالچ کلش، سطوح کلش و نیز اثرات متقابل آنها در سطح یک درصد قرار گرفت. در بین تیمارهای موردبررسی، بیشترین افزایش در عملکرد بنههای بیش از 8 گرم (7/687گرم) و عملکرد کل بنههای دختری زعفران(4/1382گرم ) در نتیجه کاربرد 8 تن مالچ کلش در خردادماه مشاهده شدکه نسبت به تیمار مصرف 2 تن در هکتار بقایا در همان تاریخ بهترتیب افزایش2/62 و 7/77درصدی را نشان می‌دهد.
کشاورزی و علوم پایه
قربانعلی اسدی؛ سرور خرم دل؛ رضا قربانی؛ بهاره بیچرانلو
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیکی و آبیاری تابستانه بر خصوصیات رشد، بنه، گل و کلاله زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طیسه سال زراعی 93-1392، 94-1393 و 95-1394 انجام شد. فاکتور اولشامل کود دامی (a1)، کود شیمیایی (NPK) (a2)، تیوباسیلوس ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیکی و آبیاری تابستانه بر خصوصیات رشد، بنه، گل و کلاله زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طیسه سال زراعی 93-1392، 94-1393 و 95-1394 انجام شد. فاکتور اولشامل کود دامی (a1)، کود شیمیایی (NPK) (a2)، تیوباسیلوس (a3)، گوگرد (a4)، a4+a3و شاهد (a5) و فاکتور دوم، آبیاریتابستانه در سه سطح شامل عرف منطقه (A: بدون آبیاری تابستانه)،A+ یک نوبت آبیاری تابستانه (اول مرداد) و A+ دو نوبت آبیاری تابستانه (اول تیر+اول مرداد) بود.صفات مورد مطالعه شامل تعداد و وزن تر گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک برگ،قطر بنه، وزن بنه در چهار گروه وزنی (4-2، 8-1/4، 16-1/8و بیش از 1/16 گرم)، وزن خشک بنههای دختری، درصد بنههای دارای ریشه انقباضی، تعداد و وزن خشک جوانه‌های گل دهنده بود. تجزیه و تحلیل نتایج سال سوم نشان داد کهاثر متقابل کود و آبیاری تابستانه، بر تمام صفات مورد بررسی به جز وزن خشک کلاله، بنههای با وزن بیش از 16 گرم و وزن خشک بنههای دختری معنیدار بود (01/0p≤). بیشترین تعداد گل در متر مربع (7/282)، وزن تر گل (g/m22/103) و وزن خشک کلاله (g/m273/1)، وزن خشک برگ (g/m233/13)، وزن خشک جوانه‌ها (g/m261/4)، تعداد جوانه‌های گل دهنده در بنه (627/2)، درصد بنههای دارای ریشه انقباضی (41/58)، قطر بنه ( cm61/3) و گروه‌های مختلف وزنی بنه در تیمار کود دامی و A+یک نوبت آبیاری تابستانه مشاهده شد.
کشاورزی و علوم پایه
رامین اسمی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ علیرضا کوچکی؛ احمد احمدیان
چکیده
به‌منظور بررسی اثر وزن بنه مادری (شامل 7-1/4، 10- 1/7 و 13- 1/10 گرم) و سطوح مختلف کود گاوی (شامل30 (شاهد)، 60 و 90 تن در هکتار) بر خصوصیات گل و بنههای دختری زعفران، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (94-93 و 93-92) در شهرستان زاوه اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس در سال اول و دوم نشان داد که بین اثرات ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر وزن بنه مادری (شامل 7-1/4، 10- 1/7 و 13- 1/10 گرم) و سطوح مختلف کود گاوی (شامل30 (شاهد)، 60 و 90 تن در هکتار) بر خصوصیات گل و بنههای دختری زعفران، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی (94-93 و 93-92) در شهرستان زاوه اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس در سال اول و دوم نشان داد که بین اثرات ساده و اثرات متقابل اکثر صفات مورد مطالعه اختلاف معنیدار وجود داشت و این اختلافات در سال دوم بیشتر بود. بیشترین و کمترین تعداد گل بترتیب در تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت (13-1/10 گرم) و 60 تن کود گاوی همراه با بنه ریز (7-1/4 گرم) مشاهده گردید. تیمار های 60 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و 60 تن کود گاوی همراه با بنه ریز بترتیب بیشترین و کمترین وزن خشک کلاله را تولید کردند. بیشترین و کمترین تعداد کل بنه دختری و عملکرد کل بنه دختری بترتیب متعلق به تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و30 تن (شاهد) کود گاوی همراه با بنه ریز بود. همچنین مقایسات میانگین اثر متقابل در سال دوم نشان داد که تیمارهای 90 تن کود گاوی همراه با بنه درشت و30 تن (شاهد) کود گاوی همراه با بنه ریز بترتیب بیشترین و کمترین تعداد گل ، وزن خشک کلاله ، تعداد کل بنه دختری و عملکرد کل بنه دختری را دارا بودند. در نهایت میتوان این‌گونه نتیجه‌گرفت که با افزایش مصرف کود گاوی (بیش از 60 تن) و استفاده از بنههای مادری با وزن بیش از 7 گرم میتوان باعث بهبود صفات تعداد و عملکرد بنه دختری شده و این صفات بخصوص در سال‌های آتی باعث افزایش عملکرد کلاله زعفران می‌گردند.
کشاورزی و علوم پایه
مهسا اقحوانی شجری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ رضا قربانی؛ علیرضا کوچکی
چکیده
به منظور ارزیابی عملکرد گل و بنه زعفران و نیز جمعیت علف‌های هرز در مزرعه زعفران تحت تأثیر برخی گیاهان پوششی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 93-1392 در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شش گونه گیاه پوششی جو، شبدر ایرانی، شنبلیله، خلر، کلزا و منداب و تیمار ...
بیشتر
به منظور ارزیابی عملکرد گل و بنه زعفران و نیز جمعیت علف‌های هرز در مزرعه زعفران تحت تأثیر برخی گیاهان پوششی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 93-1392 در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل شش گونه گیاه پوششی جو، شبدر ایرانی، شنبلیله، خلر، کلزا و منداب و تیمار شاهد بود. نتایج تجزیه واریانس حاکی از اثر مثبت و معنیدار گیاهان پوششی بر تمامی شاخصهای موردمطالعه بود. بیشترین تعداد گل در واحد سطح (23 عدد در متر مربع)، وزن تر گل (88/61 کیلوگرم در هکتار) و وزن خشک کلاله (990/0 کیلوگرم در هکتار) در شرایط کشت گیاه پوششی کلزا مشاهده شد و در ارتباط با وزن خشک کلاله زعفران، تیمار شاهد 41 درصد در مقایسه با کشت انواع گیاهان پوششی برتری داشت. علاوه بر این، حداکثر وزن کل بنههای دختری و وزن بنههای دختری بدون فلس در هر کلون در شرایط عدم کشت گیاه پوششی و پس از آن در شرایط کشت گیاه کلزا مشاهده شد. کشت گیاهان پوششی نیز به‌طور متوسط 17 درصد در مقایسه با تیمار شاهد در خصوص تعداد بنههای دختری در هر کلون برتری نشان داد. با این وجود کمترین مقدار تمامی خصوصیات کمی گل و بنه زعفران در شرایط کشت جو بدست آمد. نتایج بیانگر آن بود که اگرچه در بین تیمارهای گیاه پوششی، حداکثر مقدار تمامی ویژگیهای مربوط به گل و بنه زعفران به ترتیب متعلق به خانواده شب بو، بقولات و گندمیان بود، اما کمترین تعداد علف‌های هرز به ترتیب به خانواده‌های گندمیان، شب بو، بقولات و در نهایت تیمار شاهد اختصاص یافت. بنابراین، نتایج حاکی از عدم برتری کشت گیاهان پوششی بجز گیاه پوششی کلزا در مقایسه با شاهد در خصوص بهبود شاخصهای گل و بنه زعفران بود.
کشاورزی و علوم پایه
سید محمد علوی سینی؛ جلال صبا؛ بابک عندلیبی؛ سید سیامک علوی کیا؛ محمد رضا عظیمی
چکیده
به منظور بررسی صفات مؤثر بر عملکرد اکوتیپ های زعفران زراعی، پژوهشی به‌صورت کرت‌های خردشده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال های زراعی 93-1392 و 94-1393 انجام شد. 18 اکوتیپ زعفران در این آزمایش مورد استفاده واقع شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر کلاله، وزن خشک ...
بیشتر
به منظور بررسی صفات مؤثر بر عملکرد اکوتیپ های زعفران زراعی، پژوهشی به‌صورت کرت‌های خردشده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان در سال های زراعی 93-1392 و 94-1393 انجام شد. 18 اکوتیپ زعفران در این آزمایش مورد استفاده واقع شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر کلاله، وزن خشک گل، وزن خشک کلاله، طول کلاله و عملکرد کلاله خشک یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین اکوتیپ ها به جز در مورد صفت طول کلاله وجود داشت. ماتریس همبستگی مشخص کرد که از میان صفات مورد مطالعه تعداد گل و وزن خشک کلاله به ترتیب با ضرایب 99/0 و 70/0 همبستگی مثبت و کاملاً معنی داری با عملکرد کلاله خشک داشتند. تجزیه رگرسیون گامبهگام و علیت مشخص نمود که صفات تعداد گل، وزن خشک کلاله و وزن خشک گل مؤثرترین صفات بر عملکرد کلاله خشک در واحد سطح بودند، بنابراین از این صفات می توان برای حصول عملکرد بالاتر زعفران استفاده نمود.
کشاورزی و علوم پایه
حمیدرضا عثمانی رودی؛ علی معصومی؛ حسن حمیدی؛ سید علیرضا رضوی
چکیده
زمان اولین آبیاری در زعفران (Crocus sativus L.)، عاملی بحرانی است که بر کمیت و کیفیت آن تأثیرگذار میباشد. استفاده از کودهای آلی نیز به عنوان ابزاری جهت نیل به بهبود عملکرد زعفران بسیار موثر میباشد. بدین منظور، آزمایشی تحت عنوان مطالعه تأثیر تاریخ اولین آبیاری و تیمارهای کود آلی بر عملکرد و برخی خصوصیات رویشی زعفران در شرایط اقلیمی خواف، ...
بیشتر
زمان اولین آبیاری در زعفران (Crocus sativus L.)، عاملی بحرانی است که بر کمیت و کیفیت آن تأثیرگذار میباشد. استفاده از کودهای آلی نیز به عنوان ابزاری جهت نیل به بهبود عملکرد زعفران بسیار موثر میباشد. بدین منظور، آزمایشی تحت عنوان مطالعه تأثیر تاریخ اولین آبیاری و تیمارهای کود آلی بر عملکرد و برخی خصوصیات رویشی زعفران در شرایط اقلیمی خواف، به صورت کرت‌های خردشده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی وابسته به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان خواف در سال زراعی 92-1391 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تاریخ اولین آبیاری (15 مهر، 30 مهر و 15 آبان ماه) و پنج سطح کود (شاهد، 5 لیتر در هکتار هیومیک اسید، 40 لیتر در هکتار هیومیک اسید، 5 تن در هکتار کود دامی و 40 تن در هکتار کود دامی) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل عملکرد و تعداد گل، وزن تر کل بنه، متوسط وزن هر بنه، تعداد کل بنه، تعداد بنه سبک‌تر از 4، 6-4، 8-6 و بیشتر از 8 گرم و طول برگ بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ اولین آبیاری بر کلیه صفات مورد مطالعه به استثنای وزن تر کل بنه و متوسط وزن هر بنه زعفران اثر معنیداری در سطح یک درصد داشت. اثر تیمارهای مختلف کود آلی نیز بر کلیه صفات مورد بررسی به استثنای تعداد بنه کمتر از 4 گرم معنیدار بود. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد (613/92 کیلوگرم در هکتار) و تعداد گل (80/25) و تعداد بنه با وزن 6-4 گرم (93/40) با اولین آبیاری در 30 مهرماه حاصل شد. درحالی‌که بیشترین وزن تر کل بنه (58/563 گرم در مترمربع)، متوسط وزن هر بنه (58/6 گرم)، تعداد کل بنه در مترمربع (13/85)، تعداد بنه با وزن 6 تا 8 گرم (87/22) و سنگین‌تر از 8 گرم (00/8) در شرایط اولین آبیاری در تاریخ 15 آبان ماه به دست آمد. تاریخ اولین آبیاری 15 مهرماه از نظر تعداد بنه کمتر از 4 گرم و طول برگ نسبت به سایر تاریخ‌های اولین آبیاری برتری نشان داد. علاوه بر این نتایج حاکی از برتری تیمار کودی 40 تن در هکتار کود دامی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه بود. به طوری که عملکرد گل و وزن تر کل بنه در این تیمار نسبت به شاهد (بدون کود) به ترتیب 78/15 و 44/37 درصد افزایش یافت.
