اقتصاد و بازاریابی
امیرحسین توحیدی؛ محمد قربانی؛ علیرضا کرباسی؛ احمدرضا اصغرپور ماسوله؛ بهروز حسنی-مهموئی
چکیده
امروزه با توجه به شدت رقابت و تغییرات مداوم در شرایط محیطی، شناسایی نیازها و خواسته های مصرف کنندگان برای کسب مزیت رقابتی در بازارهای داخلی و بین المللی امری ضروری می باشد. زعفران یکی از محصولات کشاورزی مهم و ارزشمند ایران به شمار می رود و برای رشد بازار آن لازم است که به ترجیحات مصرف کنندگان این محصول توجه شود. لذا، هدف اصلی این مطالعه ...
بیشتر
امروزه با توجه به شدت رقابت و تغییرات مداوم در شرایط محیطی، شناسایی نیازها و خواسته های مصرف کنندگان برای کسب مزیت رقابتی در بازارهای داخلی و بین المللی امری ضروری می باشد. زعفران یکی از محصولات کشاورزی مهم و ارزشمند ایران به شمار می رود و برای رشد بازار آن لازم است که به ترجیحات مصرف کنندگان این محصول توجه شود. لذا، هدف اصلی این مطالعه رتبه بندی و بررسی اثر ویژگی های زعفران بر مطلوبیت مصرف کنندگان این محصول در شهر مشهد می باشد. در این مطالعه، برای ویژگی های نام تجاری، نوع بسته بندی و وزن به ترتیب 3، 3 و 8 سطح در نظر گرفته شده است و در سال 1398، اطلاعات مربوط به 400 پاسخ دهنده با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای (با انتساب متناسب) از 13 منطقه مشهد جمع آوری گردید. نتایج مطالعه با استفاده از تحلیل متقارن نشان داد که وزن زعفران عرضه شده به بازار و نوع بسته بندی ویژگی های مهم تأثیرگذار بر ترجیحات خرید مصرف کنندگان می باشند. در تحلیلی جزئی تر و با در نظر گرفتن سطوح ویژگی ها، نتایج مطالعه مؤید آن است که بیشترین مقادیر مطلوبیت مربوط به زعفران پاکتی با وزن 608/4 گرم می باشد. با توجه به نتایج مطالعه، به شرکت های زعفران توصیه می گردد که در تنظیم راهبردهای بازاریابی برای گروه های مختلف مصرف کنندگان به ترجیحات آن ها در بازارهای هدف توجه ویژه ای داشته باشند.
اقتصاد و بازاریابی
جواد عادلی؛ علی اکبر عنابستانی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی علل کشت زعفران در نواحی معتدل کوهستانی گلستان میباشد. بر این اساس نوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای بوده و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. قلمرو مکانی آن مزارع روستای وامنان از توابع شهرستان آزادشهر را در برمی‌گیرد. جامعه آماری آن را 110 کشاورز با تجربه زعفران‌کار تشکیل میدهد که بهصورت سرشماری اطلاعات گردآوری و ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی علل کشت زعفران در نواحی معتدل کوهستانی گلستان میباشد. بر این اساس نوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای بوده و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. قلمرو مکانی آن مزارع روستای وامنان از توابع شهرستان آزادشهر را در برمی‌گیرد. جامعه آماری آن را 110 کشاورز با تجربه زعفران‌کار تشکیل میدهد که بهصورت سرشماری اطلاعات گردآوری و به کمک نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. نتایج بدست آمده نشان داد: از نظر سازگاری اقلیمی 1/82 درصد کشاورزان در اولویت‌بندی کشت محصولات زراعی اولویت اول را به محصول زعفران اختصاص داده‌اند که این وضعیت در سایر محصولات رقم ناچیزی را تشکیل میدهد. از نظر شاخص درآمدی، درآمد زعفران در مقایسه محصولات بومی بیشتر میباشد. بهطوریکه نسبت درآمد محصول زعفران (92372 هزار ریال) به سیب‌زمینی (5983 هزار ریال) 20 و به غلات (9617.2 هزار ریال) 7/8 برابر قید گردید. همچنین بین استقبال مردم نسبت به کشت محصول زعفران و شرایط اقتصادی و ویژگیهای فیزیولوژی آن رابطه معناداری در سطح 99 درصد بدست آمد. نبود زیرساخت‌های لازم از جمله بازار فروش در سطح ناحیه و منطقه، دستگاه‌های خشک‌کننده، کمبود کارگر مهمترین مانع توسعه کشت زعفران در ناحیه قیدشده است؛ بنابراین رفع موانع مذکور در جهت توسعه کشت زعفران در منطقه ضروری است.
اقتصاد و بازاریابی
سید امیر محمد علوی زاده؛ محمود رضا میرلطفی؛ نازنین نعیم آبادی
چکیده
پایداری کشاورزی امروزه بی‌شک یکی از مهمترین بخشهای توسعه پایدار است. اتکای اصلی درآمد ساکنین روستاهای استان خراسان رضوی به محصولات کشاورزی و باغی به‌ویژه زعفران میباشد. در این راستا گل‌های فیروزه فام این گیاه پهنه اراضی شهرستان نیشابور را نیز در برگرفته و در این شهرستان با استقبال زیاد کشاورزان مواجه شده است. در این مطالعه ...
بیشتر
پایداری کشاورزی امروزه بی‌شک یکی از مهمترین بخشهای توسعه پایدار است. اتکای اصلی درآمد ساکنین روستاهای استان خراسان رضوی به محصولات کشاورزی و باغی به‌ویژه زعفران میباشد. در این راستا گل‌های فیروزه فام این گیاه پهنه اراضی شهرستان نیشابور را نیز در برگرفته و در این شهرستان با استقبال زیاد کشاورزان مواجه شده است. در این مطالعه به بررسی کشت زعفران در ایجاد پایداری اقتصادی روستاهای دهستان دربقاضی در بخش مرکزی شهرستان نیشابور پرداخته شده است. روش انجام این پژوهش، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی و تحلیلی - توصیفی است. در همین چارچوب برای تعیین پایداری اقتصادی روستا‌ها، از مدل موریس دیویس استفاده شده است. این مدل شامل سه ماتریس میباشد که برای شاخص‌های اقتصادی بهطور جداگانه محاسبه و تحلیل می‌شود. جامعه آماری روستاهای بالای صد خانوار در دهستان دربقاضی میباشد، همچنین حجم نمونه مورد مطالعه براساس فرمول کوکران 308 خانوار است . نتایج حاصل از مدل موریس دیویس نشان داد، از بین ده روستای مورد مطالعه، روستاهای بحرودی، جیلو، خوجان و نوروزآباد از پایداری کم، روستای روح‌آباد، حقیه، شادمیانه، کاریزک و همچنین روستاهای باغ جعفرآباد و کاریز صباح از پایداری متوسطی برخوردار هستند. در راستای نتایج این پژوهش پیشنهادی مبتنی بر حفظ اشتغال در منطقه و حمایت از زعفرانکاران منطقه برای ترغیب کشت زعفران و پایداری روستاهای مورد مطالعه ذکر شده است.
کشاورزی و علوم پایه
فاطمه نصیریان؛ علی سروش زاده؛ فائزه قناتی؛ حسین اورکی
چکیده
به‌منظور ارزیابی اثر دمای محیط ریشه بر رشد و فعالیت آنتی اکسیدانت‌های موجود در بنه زعفران، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط اتاق رشد اجرا گردید. در این آزمایش اثر دو دمای 1±23 و 1±33 درجه سانتی‌گراد بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت: پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز و اکسین ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی اثر دمای محیط ریشه بر رشد و فعالیت آنتی اکسیدانت‌های موجود در بنه زعفران، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط اتاق رشد اجرا گردید. در این آزمایش اثر دو دمای 1±23 و 1±33 درجه سانتی‌گراد بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت: پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز و اکسین اکسیداز در جوانه انتهایی و بنه زعفران از تیرماه (دوره خواب بنه) تا مهرماه (شروع رشد بنه) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هر دو دما، فعالیت آنزیم‌ها در تیرماه حداقل بود. در مهرماه فعالیت آنزیم‌های مذکور در دمای 23 درجه سانتی‌گراد همزمان با شروع رشد ریشه، جوانه انتهایی و برگ در بنههای زعفران افزایش یافت، اما در دمای 33 درجه سانتی‌گراد، هیچ‌گونه تغییری در فعالیت‌های آنزیمی مشاهده نشد. همچنین بیشترین میزان قندهای محلول (گلوکز، مانوز و آرابینو) در جوانه و بنه زعفران در دمای 23 درجه سانتی‌گراد به دست آمد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، به نظر می‌رسد دمای 33 درجه سانتی‌گراد در محیط کشت با ایجاد اختلال در فعالیت آن‌ها موجب ادامه خواب در بنههای زعفران می‌شود و در مقابل در دمای 23 درجه سانتی‌گراد، افزایش فعالیت آنزیمی موجب تحریک رشد زعفران می‌شود.
کشاورزی و علوم پایه
لورین علی احمد؛ علی سروش زاده؛ علی مختصی بیدگلی
چکیده
با وجود اینکه زعفران یکی از گرانترین گیاهان دارویی در جهان است، اما تاکنون در مورد تولید آن در کشت عمودی مطالعهای انجام نشده است. بنابراین رشد و تولید زعفران در دو سیستم کشت متفاوت (عمودی و افقی) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس در سال زراعی 1393-1392 مورد مقایسه قرار گرفت. بنههای زعفران در سیستم کشت عمودی در کیسههای پارچهای ...
بیشتر
با وجود اینکه زعفران یکی از گرانترین گیاهان دارویی در جهان است، اما تاکنون در مورد تولید آن در کشت عمودی مطالعهای انجام نشده است. بنابراین رشد و تولید زعفران در دو سیستم کشت متفاوت (عمودی و افقی) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس در سال زراعی 1393-1392 مورد مقایسه قرار گرفت. بنههای زعفران در سیستم کشت عمودی در کیسههای پارچهای در یک مکعب که ابعاد هر وجه آن 5/1 در 5/1 متر بود کشت شدند. در کشت افقی در مزرعه بنهها در سه کرت که مساحت هر کرت 25/2 مترمربع بود کشت شدند. نتایج نشان داد که در سال اول رشد تعداد گل، وزن خشک گل و وزن خشک کلاله در واحد سطح در سیستم کشت عمودی به ترتیب 10 گل، 34/347 و 56 میلیگرم در مترمربع بود که بهطور معنیداری تقریباً سه برابر بیشتر از کشت افقی بود. در مقابل در سیستم کشت افقی تعداد و وزن خشک بنههای دختری (به ترتیب 4/2 عدد و 36/0 گرم در بوته)، وزن خشک بنههای مرکزی (88/0 گرم در بوته) و وزن خشک برگ و ریشه بهطور معنیداری بیشتر از کشت عمودی بود، ولی حداکثر طول برگ در کشت عمودی نسبت به کشت افقی بیشتر بود. لذا میتوان نتیجه‌گیری کرد که از سیستم کشت عمودی برای افزایش محصول زعفران در سال اول استفاده کرد؛ اما باید در مورد بهبود وزن خشک بنههای دختری جانبی و وزن خشک بنههای مرکزی در این سیستم تحقیق بیشتر انجام داد.
اقتصاد و بازاریابی
سید میثم جلیلی؛ اکبر میرزاپور باباجان؛ بیت اله اکبری مقدم؛ آرش هادی زاده میارکلائی
چکیده
با معرفی گواهی سپرده کالایی در بورس کالای ایران، این پژوهش سعی در شناخت عوامل موثر بر نوسانات قیمت آن و از جمله تأثیر حجم معاملات آتی و ارتباط دوسویه بین این دو در جهت بررسی آزمون فرضیه ترکیب توزیعها MDH و فرضیه ورود متوالی اطلاعات SIAH می نماید. به این منظور از روش بررسی وجود رابطه علیت خطی و غیر خطی بین دو متغیر فوق استفاده و داده ها به ...
بیشتر
با معرفی گواهی سپرده کالایی در بورس کالای ایران، این پژوهش سعی در شناخت عوامل موثر بر نوسانات قیمت آن و از جمله تأثیر حجم معاملات آتی و ارتباط دوسویه بین این دو در جهت بررسی آزمون فرضیه ترکیب توزیعها MDH و فرضیه ورود متوالی اطلاعات SIAH می نماید. به این منظور از روش بررسی وجود رابطه علیت خطی و غیر خطی بین دو متغیر فوق استفاده و داده ها به صورت روزانه در بازه زمانی شهریور ماه 1397 الی پایان شهریورماه 1399 اخذ شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای با استفاده از روشها و مدلهای اقتصاد سنجی و مفهوم شبکه های عصبی به کمک نرم افزارهای Eviews و R صورت گرفته است. نوسانات قیمت گواهی سپرده زعفران با استفاده از مدلهای خانواده Arch استخراج گردیده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که رابطه علیت خطی بین نوسانات قیمت گواهی سپرده و قیمت آتی وجود داشته و این رابطه دوطرفه است. نتایج آزمون BDS روی پسماند حاصل از مدلVAR بین متغیرها وجود رابطه غیر خطی بین متغیرها را نشان می دهد. نتایج آزمون علیت گرنجر غیرخطی مبتنی بر شبکه عصبی نشان می دهد که حجم معاملات آتی ها علیت نوسانات قیمت گواهی سپرده زعفران است لذا در معاملات زعفران در بورس کالای ایران، اطلاعات از بازارهای آتی به بازار نقد جریان دارد و سفته بازی در بازار گواهی سپرده زعفران نمی تواند به عنوان عامل تثبیت کننده در قیمت معاملات آتی اثرگذار باشد.
اقتصاد و بازاریابی
امیرحسین توحیدی؛ محمد قربانی؛ علیرضا کرباسی؛ احمدرضا اصغرپور ماسوله؛ بهروز حسنی-مهموئی
چکیده
زعفران یکی از محصولات کشاورزی مهم و ارزشمند ایران به شمار میرود و برای رشد بازار آن لازم است که به ترجیحات مصرفکنندگان این محصول توجه شود. مصرفکنندگان دارای نیازها و خواستههای متفاوتی میباشند و با بخشبندی منفعتی بازار زعفران، شرکتها میتوانند از ترجیحات مصرفکنندگان در هر بخش از بازار درک صحیحی داشته باشند. ...
بیشتر
زعفران یکی از محصولات کشاورزی مهم و ارزشمند ایران به شمار میرود و برای رشد بازار آن لازم است که به ترجیحات مصرفکنندگان این محصول توجه شود. مصرفکنندگان دارای نیازها و خواستههای متفاوتی میباشند و با بخشبندی منفعتی بازار زعفران، شرکتها میتوانند از ترجیحات مصرفکنندگان در هر بخش از بازار درک صحیحی داشته باشند. لذا، در این مطالعه با بکارگیری الگوریتمهای خوشهبندی قطعی و فازی، بازار زعفران به بخشهای همگن تقسیم و سپس با استفاده از نتایج تحلیل متقارن؛ ترجیحات، نگرش و خصوصیات جمعیتشناختی مصرفکنندگان در هر یک از بخشهای بازار مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، اطلاعات مربوط به 400 پاسخدهنده با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای از 13 منطقه مشهد جمعآوری گردید. نتایج مطالعه نشان داد که بازار زعفران را میتوان به شش بخش همگن تقسیم نمود و الگوریتم خوشهبندی فازی C-means در مقایسه با روشهای قطعی K-means، K-medoids و روشهای فازی گوستافسون-کسل و گت-گوا دارای عملکرد بهتری در شناسایی خوشهها میباشد. مطابق با یافتههای مطالعه، در اغلب بخشهای بازار، وزن زعفران و نوع بستهبندی مهمترین ویژگیهای اثرگذار بر تصمیمات خرید میباشند. بر اساس نتایج مطالعه، به شرکتهای زعفرانی توصیه میگردد که در عرضه محصولات زعفرانی و تدوین استراتژیهای بازاریابی به ترجیحات مصرفکنندگان در بخشهای مختلف بازار توجه نمایند.
کشاورزی و علوم پایه
فریده احمدی؛ محمد حسین امینی فرد؛ مهدی خیاط؛ علیرضا صمدزاده
چکیده
به منظور بررسی اثرات اسید هیومیک و تراکم کاشت بر صفات رویشی و زایشی زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1395- 1394 اجرا شد. فاکتورها شامل اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) و تراکم کاشت در سه سطح (50، 75 و 100 بنه در مترمربع) با سه تکرار ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات اسید هیومیک و تراکم کاشت بر صفات رویشی و زایشی زعفران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1395- 1394 اجرا شد. فاکتورها شامل اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) و تراکم کاشت در سه سطح (50، 75 و 100 بنه در مترمربع) با سه تکرار بودند. نتایج نشان داد که اسید هیومیک اثر معنیداری بر صفات بنه (وزن کل بنه و وزن تر و خشک بنه دختری) داشت، به طوری‌که بیشترین وزن کل بنه (09/23 گرم در بوته) در نتیجه اعمال تیمار 5 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک به دست آمد. همچنین، نتایج سال دوم آزمایش، نشان دهنده تاثیر معنی‌دار اسید هیومیک بر صفات گل (تعداد و عملکرد کل گل تر و عملکرد کلاله تر و خشک) بود، به طوری‌که بیشترین عملکرد کلاله تر و خشک (35/1 و23/0 گرم در مترمربع به ترتیب) در سطح 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک حاصل شد، و کمترین مقدار این صفات در تیمار شاهد مشاهده گردید. تراکم کاشت نیز بر تعداد و عملکرد کل گل تر و عملکرد کلاله تر و خشک تاثیرگذار بود، به طوری‌که بیشترین میزان این صفات در تراکم 100 بنه در مترمربع حاصل شد. اثرات متقابل نشان داد، که سطوح مختلف اسید هیومیک و تراکم کاشت تاثیر معنیداری بر متوسط طول و عملکرد کلاله تر در سال دوم داشت. بر اساس نتایج، میتوان 5 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و تراکم 75 بنه در مترمربع را در افزایش ویژگیهای عملکردی و رشدی زعفران در این آزمایش موثر دانست.
کشاورزی و علوم پایه
محمد ناطق گلستان؛ آرش هنرمند
چکیده
زعفران یا طلای سرخ یکی از محصولات استراتژیک کشاورزی است که پتانسیل صادرات غیرنفتی بسیار بالایی برای کشور دارد. با توجه به ممنوعیت استفاده از سموم شیمیایی مصنوعی علیه آفات زعفران و روند رو به رشد کاشت این محصول در کشور و همچنین اهمیت تولید بذر گواهی شده محصولات کشاورزی، یافتن راه‌های کنترل غیر‌شیمیایی آفت و تولید پیاز سالم زعفران، ...
بیشتر
زعفران یا طلای سرخ یکی از محصولات استراتژیک کشاورزی است که پتانسیل صادرات غیرنفتی بسیار بالایی برای کشور دارد. با توجه به ممنوعیت استفاده از سموم شیمیایی مصنوعی علیه آفات زعفران و روند رو به رشد کاشت این محصول در کشور و همچنین اهمیت تولید بذر گواهی شده محصولات کشاورزی، یافتن راه‌های کنترل غیر‌شیمیایی آفت و تولید پیاز سالم زعفران، اجتناب ناپذیر میباشد. در این میان، کنه زعفران Rhizoglyphus robini Claparède یکی از مهمترین آفات زعفران بوده که هرساله خسارت زیادی به پیاز و محصول زعفران وارد میسازد. در مطالعه‌ی حاضر سمیت اسانسهای گیاهی از خانواده کاسنی (Compositae) شامل گیاه درمنه Artemisia sieberi Besser، تلخه Acroptilon repens (L.)، کاسنی Cichorium intybus L. و بومادران Achillea millefolium L. روی کنه ماده بالغ زعفران در شرایط آزمایشگاه ارزیابی شد. زیست سنجی به روش تدخینی در داخل پتری دیش 5 سانتی‌متری در تاریکی مطلق، رطوبت نسبی 70 درصد و دمای 26 درجه به مدت 24 ساعت انجام شد. برای هر اسانس 6 غلظت و برای هر غلظت 3 تکرار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اسانس درمنه با ppm09/160=LC50 دارای بیشترین و اسانس کاسنی با ppm 12/440=LC50 دارای کمترین میزان سمیت بر کنه بنه زعفران بودند. همچنین بیشترین شیب رگرسیون غلظت- مرگ و میر در اثر اسانس تلخه (719/0±801/5) و کمترین آن در اثر اسانسهای درمنه و بومادران مشاهده گردید. بر اساس نقطه شروع سمیت، اسانس درمنه با بیشترین مقدار عرض از مبداء (323/0±177/2-) سریعترین سمیت اولیه را بر کنه در غلظت ppm21/33 ایجاد نمود.
کشاورزی و علوم پایه
محمود غلامی؛ محمد کافی؛ حمید رضا خزایی؛ حسین ابرقوئی
چکیده
به منظور بهبود عملکرد زعفران و تغییر الگوی کاشت در مناطق خشک، آزمایشی بصورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سالهای زراعی 1395-1392 در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در روستای چرخاب از توابع استان یزد به اجرا درآمد. سطوح فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری تا 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی) به عنوان کرت‌های اصلی و 7 تیمار ...
بیشتر
به منظور بهبود عملکرد زعفران و تغییر الگوی کاشت در مناطق خشک، آزمایشی بصورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سالهای زراعی 1395-1392 در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در روستای چرخاب از توابع استان یزد به اجرا درآمد. سطوح فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری تا 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی) به عنوان کرت‌های اصلی و 7 تیمار مختلف مدیریت کودی شامل شاهد، 10 تن در هکتار کود دامی یا ورمی‌کمپوست به صورت توزیع روی سطح خاک، 5 و 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست به صورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت، 10 لیتر در هکتار هیومستر سفرون در یک نوبت و در دو نوبت پس از گلدهی، به عنوان کرت‌های فرعی بود. نتایج نشان داد که کاهش آبیاری از 75% به 50% نیاز آبی موجب کاهش معنی‌دار وزن خشک برگ، وزن بزرگترین بنه، وزن کل بنه و تعداد بنه مؤثر در بوته شد. اختلاف عملکرد بین تیمارهای آبیاری هر ساله بیشتر شد. بهطوریکه در سال اول آزمایش، تیمارها از نظر تعداد گل اختلاف معنیداری نداشتند اما در سال سوم آزمایش تعداد گل در تیمار 100% نیاز آبی با میانگین 76/100 گل در هر کرت بصورت معنیداری بیش از دو تیمار دیگر بود. همچنین با کاهش آبیاری از 100% به 75% نیاز آبی، تعداد کل بنه بیش‌از 40% کاهش یافت، اما وزن کل بنه کمتر از 30% کاهش یافت. بین تیمارهای مدیریت کودی، مصرف ورمی‌کمپوست به مقدار 10 تن در هکتار بهصورت ردیفی در زیر ردیف‌های کاشت (10RV) و مصرف کود هیومستر سفرون به مقدار 10 لیتر در هکتار طی دو نوبت در طول فصل رشد (CH) به صورت معنیداری مطلوبتر بود. بطوریکه بیشترین تعداد گل در سالهای دوم و سوم آزمایش در تیمار 10RV به ترتیب 78/71 و 22/98 عدد در هر کرت بدست آمد اما سود خالص حاصل از تیمار CH حدود 5/13 برابر بیش از بهترین تیمار این آزمایش (10RV) بود. درمجموع، روند تغییرات صفات طی سه سال آزمایش نشان داد که مزیت مصرف هیومستر سفرون نسبت به سایر تیمارها بیشتر است. لکن توصیه می‌شود در تحقیقات آتی مقادیر بیشتر این کود مورد بررسی قرار گیرد.
اقتصاد و بازاریابی
علیرضا کرباسی؛ هاشم محمودی؛ بهزاد فکاری سردهایی؛ محمد مهدی فارسی علی آبادی
چکیده
زعفران یکی از مهمترین محصولات تولیدی کشاورزی کشور میباشد و استان‌های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی از عمده‌ترین استان‌های تولیدکننده زعفران میباشند. هدف از مطالعه حاضر سنجش فرضیه بازار مرکزی محصول زعفران در استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی با استفاده از دادههای ماهانه طی سالهای 1385 تا 1390 میباشد. بدین منظور از فن آزمون ...
بیشتر
زعفران یکی از مهمترین محصولات تولیدی کشاورزی کشور میباشد و استان‌های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی از عمده‌ترین استان‌های تولیدکننده زعفران میباشند. هدف از مطالعه حاضر سنجش فرضیه بازار مرکزی محصول زعفران در استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی با استفاده از دادههای ماهانه طی سالهای 1385 تا 1390 میباشد. بدین منظور از فن آزمون همجمعی برای سریهای قیمت با استفاده از رهیافت یوهانسون بهره گرفتهشده است. نتایج نشان‌داد که استان خراسان جنوبی نقش رهبری قیمت را در بین استان‌های مذکور بر عهده دارد. این در حالی است که از بین سه استان مربوطه، استان‌های خراسان رضوی و جنوبی تشکیل یک بازار واحد را میدهند که شرط LOP برای آن‌ها صادق میباشد. استان خراسان شمالی نیز بازاری است که در بلندمدت تحت تأثیر تغییرات قیمت دو استان خراسان رضوی و جنوبی قرار نمیگیرد و بهصورت یک بازار مجزا رفتار میکند. لذا اتخاذ یک سیاست در بازار زعفران در هر یک از این سه استان، بازار این محصول در دو استان دیگر را تحتالشعاع قرار میدهد.
اقتصاد و بازاریابی
سمیه کوچک زاده؛ علیرضا کرباسی
چکیده
با توجه به اهمیت و نقش تجارت خارجی در توسعه اقتصادی کشور و نیز تأکیدی که برنامهریزان اقتصادی کشور به گسترش صادرات غیرنفتی دارند و همچنین جهت رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، لزوم توجه بیشتر به اقتصاد تک‌محصولی ضروری میباشد. از میان محصولات صادراتی برخوردار از مزیت نسبی زعفران به دلیل موقعیت ویژه آن از لحاظ اشتغال‌زایی در بخش کشاورزی ...
بیشتر
با توجه به اهمیت و نقش تجارت خارجی در توسعه اقتصادی کشور و نیز تأکیدی که برنامهریزان اقتصادی کشور به گسترش صادرات غیرنفتی دارند و همچنین جهت رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، لزوم توجه بیشتر به اقتصاد تک‌محصولی ضروری میباشد. از میان محصولات صادراتی برخوردار از مزیت نسبی زعفران به دلیل موقعیت ویژه آن از لحاظ اشتغال‌زایی در بخش کشاورزی و ایجاد درآمد ارزی قابلتوجه برای کشور یک محصول مهم در اقتصاد تلقی می‌شود. اهمیت زعفران به‌عنوان یک محصول صادراتی باارزش در اقتصاد کشور و همچنین اقتصاد جهانی، روز به روز آشکارتر میگردد. برای حفظ مقام ایران) به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده زعفران (در بازارهای جهانی و توسعه بیشتر صادرات این محصول باارزش، شناخت مسائل و مشکلات صادرات و عوامل مؤثر بر آن، می‌تواند گام مهمی در این راستا باشد. ازاینرو، مطالعه حاضر به دنبال بررسی عوامل مؤثر بر تجارت زعفران ایران طی دوره زمانی 92-1380 میباشد، بدین منظور از مدل جاذبه و روش اقتصادسنجی پانل استفاده شد و نتایج نشان داد که تولید ناخالص داخلی و جمعیت کشورهای واردکننده و نرخ ارز بهترتیب با ضرایب 55/1، 015/0 و 54/0 تأثیر مثبت و معنیداری بر تجارت زعفران ایران دارد.
کشاورزی و علوم پایه
سمیه حیدری؛ مریم خلیلی
چکیده
اصلی‌ترین عامل ایجاد قدرت رنگی در زعفران ترکیبی به نام کروسین به فرمول شیمیایی C44H64O24 است. کروسین یکی از چند کاروتنویید محدود موجود در طبیعت است که به‌آسانی در آب حل می‌شود. این حلالیت یکی از دلایل کاربرد وسیع آن به‌عنوان رنگ دهنده در مواد غذایی و دارویی نسبت به سایر کاروتنوییدها میباشد. قدرت رنگی زعفران یکی از پارامترهای عمده تعیین ...
بیشتر
اصلی‌ترین عامل ایجاد قدرت رنگی در زعفران ترکیبی به نام کروسین به فرمول شیمیایی C44H64O24 است. کروسین یکی از چند کاروتنویید محدود موجود در طبیعت است که به‌آسانی در آب حل می‌شود. این حلالیت یکی از دلایل کاربرد وسیع آن به‌عنوان رنگ دهنده در مواد غذایی و دارویی نسبت به سایر کاروتنوییدها میباشد. قدرت رنگی زعفران یکی از پارامترهای عمده تعیین کننده کیفیت زعفران میباشد که با اندازه‌گیری میزان کروسین موجود در آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. روش میکرو استخراج مورد استفاده در این تحقیق از جدیدترین و ساده‌ترین روشهای میکرو استخراج است که می‌تواند با موفقیت برای پیش تغلیظ و جداسازی کروسین در نمونه زعفران بکار رود. سرعت، ارزانی و آنالیز آسان در طیف سنجی UV-Vis مورد استفاده در اندازه‌گیری کروسین نسبت به سایر روشهای اندازه‌گیری، از مزایای این روش است. بررسی‌ها نشان‌داد که نوع و حجم حلال پخشی و حلال استخراج در بازده استخراج تأثیر بسزایی دارد. در این پژوهش از استون به عنوان حلال پخشی و دی‌کلرو‌متان به عنوان حلال استخراج استفاده شد. تحت شرایط بهینه، منحنی کالیبراسیون در دامنه 00001/0-15/0 میکروگرم بر میلی‌لیتر خطی بوده و حد تشخیص روش 000008/0 میکروگرم بر میلی‌لیتر است. روش پیشنهادی تحت شرایط بهینه برای اندازه‌گیری کروسین نمونه‌های زعفران مناطق مختلف مورد استفاده قرار گرفته است و درصد بازیابی بسیار خوبی با خطای کم محاسبه شده است.
پریسا شیخ الاسلامی؛ جلال صبا؛ فرید شکاری؛ محمد رضا عظیمی؛ اعظم ملکی
چکیده
گلبرگ زعفران که از لحاظ وزنی بخش قابل توجهی از گل زعفران را تشکیل میدهد سالانه در مقادیر زیاد به عنوان ضایعات دور ریخته می‌شود. در حالیکه این قسمت گل دارای ترکیباتی از جمله فنل، آنتوسیانین و فلاونوئید با خواص آنتی‌اکسیدانی هستند. به منظور ارزیابی متابولیت‌های ثانویه، محتوای فنل کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گلبرگ در 8 جمعیت زعفران، ...
بیشتر
گلبرگ زعفران که از لحاظ وزنی بخش قابل توجهی از گل زعفران را تشکیل میدهد سالانه در مقادیر زیاد به عنوان ضایعات دور ریخته می‌شود. در حالیکه این قسمت گل دارای ترکیباتی از جمله فنل، آنتوسیانین و فلاونوئید با خواص آنتی‌اکسیدانی هستند. به منظور ارزیابی متابولیت‌های ثانویه، محتوای فنل کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گلبرگ در 8 جمعیت زعفران، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در دو شرایط آبیاری مرسوم و یکبار آبیاری در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان بر روی بوته‌های سال سوم زعفران به اجرا درآمد. جهت اندازه‌گیری متابولیت‌های ثانویه، محتوای فنل کل گلبرگ و تعیین خواص آنتی‌اکسیدانی عصاره گلبرگ زعفران به ترتیب از روشهای طیف نورسنجی فرابنفش- مرئی، فولین سیوکالتیو و DPPHاستفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب در دو شرایط آبیاری مرسوم و یکبار آبیاری نشان داد که متابولیت‌های ثانویه و خواص آنتی‌اکسیدانی در دو شرایط آبیاری تفاوت معنیداری نداشت. در حالیکه از نظر محتوای فنل کل در شرایط یکبار آبیاری افزایش معنی‌دار مشاهده شد. جمعیت تربت‌جام بیشترین مقدار فنل کل (56/86 میلیگرم گالیک اسید بر گرم عصاره متانولی) را در شرایط یکبار آبیاری داشت. در هر دو شرایط آبیاری، جمعیت‌های مورد ارزیابی مقادیر مناسبی از متابولیت‌های ثانویه، فنل و آنتی‌اکسیدان را داشتند، که می‌تواند برای استفاده در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد.
حسین ریاحی؛ عباس خاشعی؛ اکرم سیفی
چکیده
با توجه به حساسیت عملکرد زعفران و تأثیرپذیری آن از پارامترهای اقلیمی و خاصیت غیرخطی توابع عملکرد گیاهی، در این تحقیق پیشبینی و تحلیل عدم قطعیت مدل شبکه عصبی مصنوعی در تخمین عملکرد زعفران انجام شد. بردار ورودی مدل از بین 37 مؤلفه مختلف، بر اساس استراتژی همبستگی و تحلیل تورم واریانس بهینه‌سازی شد و مدل با معماری 1-2-4-11 با تابع فعال‌سازی ...
بیشتر
با توجه به حساسیت عملکرد زعفران و تأثیرپذیری آن از پارامترهای اقلیمی و خاصیت غیرخطی توابع عملکرد گیاهی، در این تحقیق پیشبینی و تحلیل عدم قطعیت مدل شبکه عصبی مصنوعی در تخمین عملکرد زعفران انجام شد. بردار ورودی مدل از بین 37 مؤلفه مختلف، بر اساس استراتژی همبستگی و تحلیل تورم واریانس بهینه‌سازی شد و مدل با معماری 1-2-4-11 با تابع فعال‌سازی سیگموئید در مراحل سهگانه آموزش و آزمایش و ارزیابی عملکرد برتری را نشان داد. مقادیر پارامترهای MAE و RMSE مدل شبکه عصبی مصنوعی در مرحله یادگیری برابر 3/0 و 5/0 و در مرحله آزمایش بهترتیب 7/0 و 1 حاصل شد. نتایج تحلیل عدم قطعیت مونتکارلو بر مبنای 1000 نمونهگیری بدون جایگذاری، بر اساس فاکتورهای d-factor, 95% PPU, R2 بیانگر پهنای باند اطمینان مطلوب پیشبینیها بود و الگوهای عمومی و کلی تغییرات عملکرد زعفران را به‌خوبی پیشبینی نمود. متوسط ضریب R2 مدل در مرحله آموزش و آزمایش بر اساس 1000 شبیهسازی مونتکارلو بهترتیب 92/0 و 58/0 بود که برای مدلهای عملکرد گیاهی مبتنی بر دادههای اقلیمی دارای معنیداری در سطح 1% است. با اینحال در شرایط حدی و مرزی، احتمال بروز وقایعی خارج از باند پیشبینی 95 درصد وجود داشته و لزوم توجه به شرایط مدیریت تغذیه، کود، خاک و آب مزارع در مدلهای هوشمند پیشبینی عملکرد را نشان میدهد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر برنامهریزان بهجای مواجهه با یک رقم به‌عنوان پیشبینی، ترکیب این رقم و باند اطمینان را در اختیار داشته و میتوانند تصمیمات واقعبینانهتری اتخاذ نمایند.
اقتصاد و بازاریابی
محمد قربانی؛ سعید شوال پور
چکیده
پژوهش و فناوری جایگاه مهمی در توسعه زنجیره ارزش داخلی محصولات زعفران و زرشک دارد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء سهم واحدهای پژوهش و فناوری کشاورزی در ارزش‌افزوده محصولات میباشد، بدین منظور پس از مرور ادبیات موضوعی در حوزه پژوهش و فناوری کشاورزی، مجموعه مؤلفه‌های تأثیرگذار بر ارتقا سهم این واحدها در ارزش‌افزوده ...
بیشتر
پژوهش و فناوری جایگاه مهمی در توسعه زنجیره ارزش داخلی محصولات زعفران و زرشک دارد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء سهم واحدهای پژوهش و فناوری کشاورزی در ارزش‌افزوده محصولات میباشد، بدین منظور پس از مرور ادبیات موضوعی در حوزه پژوهش و فناوری کشاورزی، مجموعه مؤلفه‌های تأثیرگذار بر ارتقا سهم این واحدها در ارزش‌افزوده بخش کشاورزی شناسایی و با نظر خبرگان نهایی گردید. سپس با توزیع پرسشنامه ساختاریافته در میان ۶۵ نفر از مدیران و محققان شرکتهای تولیدی زعفران و زرشک و سازمانهای تحقیقاتی کشاورزی و با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS و smart PLS ارتباط میان گویهها و سازهها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، در ادامه با بهره‌گیری از روش معادلات ساختاری ارتباط میان عوامل ۶ گانه: تحقیقات کاربردی، اکتساب فناوری، تجاریسازی، توسعه بازار، عوامل داخلی صنعت و عوامل کلان ملی بررسی شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان میدهد، حمایت از سرمایهگذاری شرکتهای فعال در حوزه کشاورزی صنعتی در واحدهای پژوهش و فناوری کشاورزی مهمترین عامل شناساییشده میباشد. در نهایت پیشنهادهایی جهت بهبود وضعیت پژوهش و فناوری و ارتقا ارزش‌افزوده محصولات مذکور ارائه شده است.
زیست فناوری، ژنتیک و اصلاح نباتات
علی محمد محیط اردکانی؛ سیدابراهیم سیفتی؛ علی ایزانلو؛ زهرا کریمی بکر
چکیده
در سالهای اخیر که استفاده از زعفران به دلیل خصوصیات دارویی و ترکیبات مؤثره آن رو به افزایش است، علاوه بر افزایش تولید محصول، افزایش کمی و کیفی متابولیت‌های ثانویه به عنوان یکی از مهمترین اهداف به‌نژادی در این گیاه به‌شمار میرود. از طرفی، گیاه زعفران به خاطر ماهیت تکثیر رویشی از تنوع ژنتیکی پایینی برخوردار بوده و اصلاح از ...
بیشتر
در سالهای اخیر که استفاده از زعفران به دلیل خصوصیات دارویی و ترکیبات مؤثره آن رو به افزایش است، علاوه بر افزایش تولید محصول، افزایش کمی و کیفی متابولیت‌های ثانویه به عنوان یکی از مهمترین اهداف به‌نژادی در این گیاه به‌شمار میرود. از طرفی، گیاه زعفران به خاطر ماهیت تکثیر رویشی از تنوع ژنتیکی پایینی برخوردار بوده و اصلاح از طریق جهش، می‌تواند ابزار مناسبی برای دستیابی به تنوع مدنظر به شمار آید. در این مطالعه به منظور بررسی برخی تغییرات فیتوشیمیایی و شاخص‌های رشدی بنههای پرتوتابی شده زعفران، بنههای جمعآوری شده در مردادماه 1398 از شهرستان قائن استان خراسان جنوبی در دو سطح 15 و 18 گری با اشعه گاما (چشمه Co60) در پژوهشکده کشاورزی هستهای کرج تیمار و سپس به‌همراه بنههای شاهد (بدون پرتو) در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل در گلخانه پژوهشی دانشگاه یزد کشت شدند. در این بررسی که ترکیبات پیکروکروسین، سافرانال و کروسین برحسب جذب محلول آبی 1% به ترتیب در طول موج‌های 254، 330 و 440 نانومتر بر ماده خشک اندازه‌گیری شد، نتایج نشان داد که در نمونه‌های پرتوتابی‌شده، محتوای این سه ترکیب (P<0.001) بیشتر از شاهد و در دُز 15 گری محتوای پیکروکروسین و کروسین (77/93 و 02/263) بهطور معنی‌دار بیشتر از 18 گری (34/92 و 73/262) بود اما درخصوص محتوای سافرانال، تفاوت بین سطوح پرتوتابی معنی‌دار نبود. همچنین شاخص سطح برگ و شاخص برداشت نیز در دُز 15 گری بیشترین میزان افزایش معنیداری (06/3 و 14/0) را نشان داد. در این مطالعه اگرچه تیمار پرتو گاما نتوانست تغییر معنیداری را در تعداد بنههای دختری بین سطوح مختلف پرتو و شاهد ایجاد کند اما نتایج حاکی از کاهش معنی‌دار محتوای کلروفیل نسبی و وزن متوسط بنه دختری پرتوتابی‌شده نسبت به سطح بدون پرتوتابی بود. به‌طورکلی، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در صفات فیتوشیمایی و نیز شاخص برداشت و سطح برگ، گیاهان تیمار 15 گری نسبت به گیاهان بدون پرتوتابی، برتری معنیداری داشتند اما در سطح بالاتر پرتو گاما، احتمالاً به دلیل تخریب محتوای ژنتیکی و نیز تأثیر بر روی برخی پارامترهای بیوشیمیایی، گیاهان تیمار 18 گری، نتوانستند نتایج قابل قبولی را نشان دهند.
کشاورزی و علوم پایه
حسن فیضی؛ سید محمد سیدی؛ حسین صحابی
چکیده
جهت بررسی اثر تراکم کاشت و منابع کودهای آلی و شیمیایی بر روند تشکیل بنههای دختری زعفران و جذب فسفر توسط آن‌ها، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. منابع مختلف کودی شامل تیمار شاهد (عدم مصرف کود)، کود شیمیایی (150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن + 75 کیلوگرم در ...
بیشتر
جهت بررسی اثر تراکم کاشت و منابع کودهای آلی و شیمیایی بر روند تشکیل بنههای دختری زعفران و جذب فسفر توسط آن‌ها، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. منابع مختلف کودی شامل تیمار شاهد (عدم مصرف کود)، کود شیمیایی (150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن + 75 کیلوگرم در هکتار فسفر) و کود گاوی (25 تن در هکتار) به‌عنوان عامل اول و تراکم‌های (25، 50، 75 و 100 بنه در مترمربع) به‌عنوان عامل دوم آزمایش بودند. همچنین پنج نمونه‌برداری از بنههای زعفران در طی فصل رشد (30 آبان، 30 آذر، 30 دی، 31 فروردین و 31 اردیبهشت) انجام شد. طبق نتایج آزمایش، بیشترین تعداد بنههای دختری کمتر از 4 گرم در بوته (8/5 بنه در بوته) در زمان نمونه‌برداری چهارم مشاهده گردید و پس از آن تعداد این بنهها در بوته کاهش یافت. در هر یک از سطوح تراکم، کاربرد کود دامی در مقایسه با کود شیمیایی نقش بیشتری در افزایش معنی‌دار تعداد، وزن بنههای دختری و میزان جذب فسفر در آن‌ها (1/4 تا 8 و 1/8 تا 12 گرمی در بوته) داشت. همچنین در زمان نمونه‌برداری پنجم، کاربرد کود دامی نسبت به کود شیمیایی منجر به افزایش معنی‌دار تعداد بنههای بیش از 8 گرم در بوته و نیز میزان فسفر در بنههای بیش از 8 گرم در بوته (تا حدود دو برابر) شد. به‌نظر می‌رسد کاهش تراکم کاشت بنهها می‌تواند از طریق افزایش درصد تشکیل بنههای درشت‌تر به‌ازای هر بوته، تا حدودی کاهش عملکرد زعفران در واحد سطح را جبران کند.
اقتصاد و بازاریابی
تکتم محتشمی
چکیده
با توجه به اهمیت بنه (پیاز) زعفران در بهبود عملکرد محصول، اقدام به عرضه بنه گواهی‌شده که استانداردهای موردنیاز برای تضمین عملکرد بالای تولید به‌ویژه در سالهای نخست کشت رادار است، ضروری است. با در نظر گرفتن اینکه در حال حاضر بازار رسمی برای این محصول (بنه گواهی‌شده زعفران) وجود ندارد، در این مطالعه تلاش شد با بهره‌گیری از روش ارزش‌گذاری ...
بیشتر
با توجه به اهمیت بنه (پیاز) زعفران در بهبود عملکرد محصول، اقدام به عرضه بنه گواهی‌شده که استانداردهای موردنیاز برای تضمین عملکرد بالای تولید به‌ویژه در سالهای نخست کشت رادار است، ضروری است. با در نظر گرفتن اینکه در حال حاضر بازار رسمی برای این محصول (بنه گواهی‌شده زعفران) وجود ندارد، در این مطالعه تلاش شد با بهره‌گیری از روش ارزش‌گذاری مشروط، ضمن اندازه‌گیری حداکثر تمایل به پرداخت زعفران کاران برای این کالای غیر بازاری، به بررسی عوامل مؤثر بر انتخاب این نوع از بنه پرداخته شود. نمونه موردبررسی در این مطالعه را 150 نفر از زعفران کاران در منطقه تربتحیدریه و زاوه در استان خراسان رضوی تشکیل داده است. با به‌کارگیری مدل لاجیت چندگانه برای تعیین عوامل مؤثر بر انتخاب یکی از انواع بنه استاندارد زعفران (نوع A بنه با وزن 5-10 گرم و تا 60% گلدهی در سال اول، نوع B بنه با وزن 15-10 گرم و تا 80% گلدهی در سال اول، نوع C بنه با وزن 20-15 گرم و تا 90% گلدهی در سال اول، نوع D بنه با وزن بیش از 20 گرم و تا بیش از 90% گلدهی در سال اول) مشخص شد، افزایش سطح تحصیلات، سن مزرعه، انجام تیمار پیش از کشت و نیز داشتن شغل جانبی، احتمال انتخاب بنههای نوع A را به میزان معناداری افزایش میدهد. در مقابل افزایش متغیرهای سن کشاورز و وزن بنه مصرفی کنونی، احتمال انتخاب این نوع از بنهها را کاهش میدهد. به همین ترتیب در انتخاب بنههای نوع B و C، متغیرهای تحصیلات، سطح زیر کشت، داشتن شغل جانبی، سن مزرعه و انجام تیمار پیش از کشت مؤثر تشخیص داده شد. مقدار انتظاری متوسط تمایل به پرداخت (WTP) برابر82500 ریال تعیین شد که در مقایسه با متوسط قیمت کنونی بنههای موجود در بازار نشان میدهد زعفران کاران حاضرند برای این نوع از بنهها قیمتی بالاتر از متوسط قیمت بازار پرداخت نمایند.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
حامد کاوه
چکیده
زعفران به‌عنوان گیاهی ارزشمند مورد توجه تولیدکنندگان و بازرگانان قرار دارد. محصولات جانبی زعفران همچون گلبرگ آن، که امروزه اثرات آنتی‌اکسیدانی، ضد میکروبی و تغذیه‌ای آن به اثبات رسیده است متأسفانه بجز موارد محدود مورد استفاده چندانی ندارد. به منظور بررسی کاربرد عصاره گلبرگ زعفران به‌عنوان یک بهبود دهنده در کیفیت پس از برداشت ...
بیشتر
زعفران به‌عنوان گیاهی ارزشمند مورد توجه تولیدکنندگان و بازرگانان قرار دارد. محصولات جانبی زعفران همچون گلبرگ آن، که امروزه اثرات آنتی‌اکسیدانی، ضد میکروبی و تغذیه‌ای آن به اثبات رسیده است متأسفانه بجز موارد محدود مورد استفاده چندانی ندارد. به منظور بررسی کاربرد عصاره گلبرگ زعفران به‌عنوان یک بهبود دهنده در کیفیت پس از برداشت و فرآوری محصول تازه‌برش خورده هندوانه رقم کریمسون سوییت، پژوهشی در قالب طرح کاملا تصادفی بر قطعات مکعبی با ضخامت 1 سانتی‌متر (وزن متوسط 5/0 ± 1 گرم) هندوانه انجام شد. قطعات آماده شده هندوانه در چهار گروه دسته‌بندی شده و تحت تیمار عصاره گلبرگ زعفران (10 درصد حجمی / حجمی) به‌مدت 10 دقیقه، اشعه یو- وی (حداکثر تابش طول موج 4/253 نانومتر، قدرت 15 وات) به‌مدت 5 دقیقه، 10 دقیقه عصاره گلبرگ زعفران 10 درصد و سپس تیمار اشعه یو- وی به‌مدت 5 دقیقه و بدون تیمار (به‌عنوان شاهد) قرار گرفتند. بعد از تیمار قطعات میوه در ظروف پلاستیکی شفاف (150×130×45 میلی‌متر) با در لولایی قرار گرفته و در یخچال (دمای 5/0± 5 درجه سانتی‌گراد) به‌مدت 14 روز نگهداری شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که عصاره گلبرگ زعفران به تنهایی نتوانست از کاهش وزن جلوگیری نماید اما بهطور معنیداری در سطح احتمال پنج درصد توانست بار میکروبی را کاهش‌داده و کیفیت رنگ را بهبود دهد. همچنین از تجزیه و کاهش لیکوپن جلوگیری نمود. هرچند تیمار توام عصاره گلبرگ و UV عملکرد بهتری در کاهش بار میکروبی داشتند.
کشاورزی و علوم پایه
فریبا نیرومند فرد؛ عباس خاشعی سیوکی؛ سید رضا هاشمی؛ خلیل قربانی
چکیده
بررسی و شناسایی میزان آب واقعی استفاده شده برای محصولات مختلف کشاورزی از اهمیت ویژهای برخوردار است و با در نظر گرفتن چنین ارزیابیهایی میتوان راهکارهای مناسبی جهت کاهش مصرف آب کشاورزی ارائه داد که دارای اهمیت بالایی است. شاخص ردپای آب به عنوان یک شاخص جهانی مقدار واقعی آب مصرفی محصولات را براساس شرایط و اقلیم هر منطقه نشان ...
بیشتر
بررسی و شناسایی میزان آب واقعی استفاده شده برای محصولات مختلف کشاورزی از اهمیت ویژهای برخوردار است و با در نظر گرفتن چنین ارزیابیهایی میتوان راهکارهای مناسبی جهت کاهش مصرف آب کشاورزی ارائه داد که دارای اهمیت بالایی است. شاخص ردپای آب به عنوان یک شاخص جهانی مقدار واقعی آب مصرفی محصولات را براساس شرایط و اقلیم هر منطقه نشان میدهد. از طرفی دیگر پدیده تغییر اقلیم از مهمترین چالشهای زیست محیطی است که بر منابع آب تأثیر بسزایی دارد. بنابراین ارزیابی این پدیده نیز جهت پیشبینی تأثیر آن بر مصرف آب در بخش کشاورزی امری مهم و ضروری است. در این تحقیق به شبیهسازی پارامترهای اقلیمی با استفاده از مدل گزارش ششم گردش عمومی جوی اقیانوسی MIROCES2L تحت سه سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 در دشت بیرجند پرداخته شده است و سپس با استفاده از نتایج آن محاسبه پیشبینی ردپای آب آبی و ردپای آب سبز محصول استراتژیک زعفران در منطقه دشت بیرجند انجام شد. نتایج بخش اول نشان داد که حداقل دما و حداکثر دما در هر سه سناریو در آینده نزدیک (2022-2050) به طور کلی افزایش یافته است و پارامتر بارش در پاییز و زمستان افزایش و در بهار و تابستان کاهش می‌یابد. در بخش دوم نیز پیشبینی عملکرد محصول زعفران توسط مدل NIO نشان داد که تحت سه سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 در آینده نزدیک (2038-2022) به طور میانگین به ترتیب به میزان 13/0، 21/0 و 05/0 کیلوگرم بر هکتار نسبت به دوره مشاهداتی (2021-2005) کاهش یافته است و در ادامه نتایج نشان داد با افزایش نیاز آبی در دوره آینده، ردپای آب آبی، ردپای آب سبز و ردپای آب کل محصول زعفران تحت تأثیر تغییر اقلیم در دوره آینده تقریبا به میزان 2 برابر نسبت به دوره مشاهداتی افزایش داشته است. همچنین نسبت مصرف آب آبی به آب سبز در این محصول در آینده تحت هر سه سناریو نسبت به دوره مشاهداتی از 91/1 تا 04/2 افزایش یافته است. بنابراین با وجود پدیده تغییر اقلیم، افزایش دما، افزایش نیاز آبی و در نهایت افزایش ردپای مصرف آب در منابع آب سطحی و زیرزمینی در دشت بیرجند در طی سالهای آینده، ضروری است تا برای پیادهسازی الگوی مناسب مصارف آبی در دشت و به کار گرفتن راهکارهای مناسب و مؤثر جهت کاهش ردپای آب در منطقه مطالعاتی نیز روشهایی مبنی بر کاهش سطح زیرکشت، کم آبیاری، تغییر الگوی کشت و تغییر تقویم زراعی نیز مطرح و اجرایی شوند.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
حسن رحیمی؛ احسان ترابی؛ حسین رحیمی؛ مهدی عراقی؛ محمد روشناوندی
چکیده
در این آزمایش، تأثیر آفتابدهی با پلاستیک شفاف، زمان کاشت و اولین آبیاری پس از کاشت بر جمعیت کنه (Rhizoglyphus robini) و عملکرد کلاله زعفران بهصورت کرت‌های خردشده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سالهای 1390 تا 1394 در شهرستان گناباد مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتورهای اصلی شامل آفتابدهی و عدم آفتابدهی خاک قبل از ...
بیشتر
در این آزمایش، تأثیر آفتابدهی با پلاستیک شفاف، زمان کاشت و اولین آبیاری پس از کاشت بر جمعیت کنه (Rhizoglyphus robini) و عملکرد کلاله زعفران بهصورت کرت‌های خردشده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سالهای 1390 تا 1394 در شهرستان گناباد مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتورهای اصلی شامل آفتابدهی و عدم آفتابدهی خاک قبل از کاشت بودند که در کرت‌های اصلی قرار گرفتند. هفت روش مدیریت زراعی شامل 1- کاشت زعفران در شهریور ماه بدون آبیاری پس از کاشت، 2- کاشت زعفران در شهریور ماه همراه با آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 3- کاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد بدون آبیاری پس از کاشت، 4- کاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد همراه با آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 5- کاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد و آبیاری آن در مرداد ماه، 6- کاشت زعفران در شهریور ماه سال بعد بدون آبیاری پس از کاشت و 7- کاشت زعفران در شهریور ماه سال بعد همراه با آبیاری بلافاصله پس از کاشت در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد آفتابدهی به‌طورکلی و فارغ از بسته مدیریت اعمال شده باعث کاهش جمعیت کنه و افزایش عملکرد کلاله زعفران شد. روش زراعی 4 یعنی آبیاری بلافاصله پس از کاشت زعفران در خرداد موجب شد جمعیت کنه افزایش یابد و در نتیجه باعث کاهش عملکرد کلاله زعفران شد. درحالی‌که روش 2 (کاشت در شهریور و آبیاری آن بلافاصله بعد از کاشت) جمعیت کنه را کاهش و عملکرد را افزایش داد. عملکرد زعفران در تاریخ کشت‌های خرداد (روشهای 3، 4 و 5) نسبت به شهریور (روشهای 1، 2، 6 و 7) بیشتر بود. کمترین جمعیت کنه و بیشترین عملکرد زعفران به تیمار آفتابدهی و روش زراعی 3 (کاشت زعفران در خرداد سال بعد و بدون آبیاری بعد از کاشت) تعلق گرفت بهطوریکه در این تیمار نسبت به بدترین تیمار (بدون آفتابدهی، روش 1)، جمعیت کنه را 94 درصد کاهش و در نتیجه عملکرد زعفران را 53/348 درصد افزایش داد.
کشاورزی و علوم پایه
احسان تقی زاده طوسی
چکیده
در این پژوهش غلظت وانادیوم، کروم، منگنز، کبالت، روی و آرسنیک در خاک و گیاه زعفران در دو شهرستان تربت حیدریه و زاوه به عنوان دو قطب تولید زعفران در جهان، با استفاده از روش فعال‌سازی نوترونی مورد ارزیابی قرار گرفت. غلظت کروم و کبالت در خاک از سطح مجاز سازمان بهداشت جهانی بسیار بالاتر و میزان غلظت عناصر وانادیوم، منگنز، روی و آرسنیک از ...
بیشتر
در این پژوهش غلظت وانادیوم، کروم، منگنز، کبالت، روی و آرسنیک در خاک و گیاه زعفران در دو شهرستان تربت حیدریه و زاوه به عنوان دو قطب تولید زعفران در جهان، با استفاده از روش فعال‌سازی نوترونی مورد ارزیابی قرار گرفت. غلظت کروم و کبالت در خاک از سطح مجاز سازمان بهداشت جهانی بسیار بالاتر و میزان غلظت عناصر وانادیوم، منگنز، روی و آرسنیک از سطح مجاز این سازمان کمتر، اندازه‌گیری شد. هیچ کمبود عناصر ضروری برای رشد گیاه زعفران در خاک مشاهده نشد. برای ارزیابی نتایج آنالیز فعال‌سازی نوترونی از دو آزمون آماری استفاده شد. نتایج آزمون تی جفت شده نشان داد که غلظت عناصر وانادیوم، منگنز، کروم و کبالت در عمق‌های مختلف خاک هم‌ارز بوده که بر توزیع یکنواخت این عناصر در خاک اشاره دارد. فقط غلظت فلز روی در بنه و خاک اطراف آن از نظر آماری هم‌ارز بود، که می‌تواند یکی از نشانه‌های روند حرکتی مناسب روی از خاک به گیاه زعفران باشد. همچنین این آزمون نشان داد که توزیع عناصر جذب شده در قسمت‌های هوایی گیاه زعفران یکنواخت بود. محاسبه ضریب همبستگی نیز نشان داد که افزایش غلظت روی در خاک باعث کاهش جذب کبالت و منگنز توسط گیاه زعفران می‌شود. براساس شاخص‌های آلودگی و زمین‌انباشت خاک تمامی مزارع زعفران شهرستان‌های تربت حیدریه و زاوه، بسیار زیاد به کروم آلودهاند. در مناطق مجاور هم در دو شهرستان (جنوب تربتحیدریه و غرب زاوه) سطح آلودگی خاک مزارع زعفران به آرسنیک، متوسط و در منطقه مرکزی زاوه بسیار زیاد ارزیابی شد. همچنین براساس شاخص آلودگی، به‌جز زعفران شرق زاوه و جنوب تربتحیدریه که به کروم آلوده بودند، محصول زعفران در تمام مزارع غیرآلوده تخمین زده شد. دو شاخص بار و درجه آلودگی، خاک مزارع زعفران را در مجموع به شدت آلوده ارزیابی کردند. همچنین براساس این دو آزمون به‌جز در منطقه شهری شهرستان تربتحیدریه که محصول زعفران در سطح متوسط آلودگی ارزیابی شد، محصول زعفران در شهرستان‌های تربت حیدریه و زاوه به صورت کلی غیرآلوده تخمین زده شد.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
مهدی بشیری؛ علی ماروسی؛ امیر سالاری؛ محمد قدوسی
چکیده
پیشبینی عملکرد محصولات کشاورزی، نقش مهمی در برنامهریزی صادرات، واردات، خرید تضمینی، قیمتگذاری، سود مطمئن و افزایش بهرهوری کشاورزی دارد. عملکرد محصولات، تابع پارامترهای متعددی از جمله اقلیم است. در این تحقیق، عملکرد زعفران در استان خراسان رضوی توسط الگوریتمهای طبقهبندی شامل شبکههای عصبی مصنوعی، مدلهای رگرسیونی، ...
بیشتر
پیشبینی عملکرد محصولات کشاورزی، نقش مهمی در برنامهریزی صادرات، واردات، خرید تضمینی، قیمتگذاری، سود مطمئن و افزایش بهرهوری کشاورزی دارد. عملکرد محصولات، تابع پارامترهای متعددی از جمله اقلیم است. در این تحقیق، عملکرد زعفران در استان خراسان رضوی توسط الگوریتمهای طبقهبندی شامل شبکههای عصبی مصنوعی، مدلهای رگرسیونی، درخت خطی محلی، درخت تصمیم، آنالیز تشخیص، جنگل تصادفی، ماشین بردار پشتیبان و آنالیز نزدیک‌ترین همسایه با استفاده از 11 پارامتر اقلیمی طی دوره 20 ساله زراعی (88-1368) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تعداد کمی از پارامترهای اقلیمی، بر عملکرد زعفران تأثیر دارند. پارامترهای دمای حداقل، میانگین و حداکثر و بارش به ترتیب بیشترین همبستگی مثبت و پارامترهای رطوبت مطلق حداکثر، رطوبت نسبی ساعت 6:30، ساعات آفتابی، رطوبت نسبی ساعت 18:30، تبخیر، رطوبت نسبی ساعت 12:30 و رطوبت مطلق حداقل نیز بهترتیب بیشترین همبستگی منفی را با مناطق کشت زعفران داشتند. همچنین در طبقهبندی مناطق کشت زعفران، آنالیز تشخیص و ماشین بردار پشتیبان، از دقت بالاتری برخوردار بودند. بین مناطق کشت زعفران و میزان عملکرد محصول همبستگی نسبتاً مناسبی با ضریب همبستگی 38/0 به‌دست آمد. بین مناطق کشت و پارامترهای اقلیمی همبستگی بالایی برخوردار است و آنالیز نزدیک‌ترین همسایه با ضرایب تعیین برابر ۱ و 94/0 در مراحل آموزش و آزمون، با دقت بالایی مناطق کشت را طبقهبندی نماید، اما در پیشبینی میزان عملکرد محصول بر اساس پارامترهای اقلیمی، دقت مدلها نسبتاً پایین بود (متوسط ضریب تعیین برابر 48/0 و 05/0 در مراحل آموزش و آزمون) و آنالیز نزدیک‌ترین همسایه، بالاترین دقت پیشبینی را در مراحل آموزش و آزمون (به ترتیب ضریب تعیین برابر ۱ و 17/0) نشان داد. طبق یافتههای تحقیق، میتوان با استفاده از پارامترهای اقلیمی و الگوریتمهای دادهکاوی، بهطور مناسب اقدام به تفکیک مناطق کشت نمود و با شناسایی مناطقی که اقلیم آن‌ها مشابه مناطق با میزان عملکرد بالا است، مناطق مستعد کشت زعفران را شناسایی نمود.
کشاورزی و علوم پایه
الناز غفارزاده؛ نورالدین حسین پورآزاد؛ علی شاهی؛ اولیویا دمورتاس
چکیده
گیاه زعفران با نام علمی (Crocus sativus L.) و از خانواده زنبقیان بوده کلاله سه شاخه این گیاه بخاطر داشتن آپوکاروتنوئیدهای کروسین (مسئول رنگ)، پیکروکروسین (طعم تلخ) و سافرانال (عطر) از جمله گرانترین ادویه دنیا است. جهت بررسی کمّی این متابولیت‌ها به روش اسپکتروسکوپی و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC UV-Vis) در عصاره دو فازی حاصل شده از کلاله ...
بیشتر
گیاه زعفران با نام علمی (Crocus sativus L.) و از خانواده زنبقیان بوده کلاله سه شاخه این گیاه بخاطر داشتن آپوکاروتنوئیدهای کروسین (مسئول رنگ)، پیکروکروسین (طعم تلخ) و سافرانال (عطر) از جمله گرانترین ادویه دنیا است. جهت بررسی کمّی این متابولیت‌ها به روش اسپکتروسکوپی و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC UV-Vis) در عصاره دو فازی حاصل شده از کلاله گیاه زعفران، با هدف معرفی تیپ‌های بیوشیمیایی مناسبی از این گیاه جهت کشت در سطح استان اردبیل، تحقیقی بر پایه طرح آزمایشی بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تجزیه واریانس داده‌ها با نرم افزار آماری GenStat ver. 12.1 نشان داد که بین مناطق مورد مطالعه از نظر مقادیر کمی آپوکارتنوئیدها اختلاف معنی‌دار (P<0/01) وجود داشته و مقایسات میانگین با آزمون فیشر حفاظت شده، ضمن تایید برتری ارزیابی متابولیتی با کروماتوگرافی مایع، نشان داد در بین مناطق مورد مطالعه کیموتایپ روستای اونار در شهرستان مشگین‌شهر با تبعیت از الگوی کمی آپوکاروتنوئیدها دارای غالبیت نسبی در مقایسه با دیگر مناطق بوده و بطور میانگین مقادیر ماده کروسین، پیکروکروسین و سافرانال در وا حد حجم نمونه به ترتیب0/1 ±15/0،0/13±9/4 و0/21±1 گرم در هر صد گرم از ماده خشک اندازه‌گیری شد، با توجه به دادههای حاصله میتوان استنباط نمود که این منطقه از استان اردبیل، نسبت به دیگر مناطق این استان پتانسیل لازم جهت تولید این محصول را با کیفیت بالا دارا میباشد.
