علوم و صنایع دارویی و پزشکی
عباس معمار باشی؛ ویدا حکیمی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر مکمل زعفران بر فاکتورهای استقامت قلبی-تنفسی در زنان سالم غیرفعال بود. پس از تکمیل پرسشنامه تندرستی و فعالیت بدنی و اجرای تست یک مایل دویدن، از میان افراد واجد شرایط 14 نفر از دانشجویان دختر غیرفعال دانشگاه محقق (با میانگین سنی 38/1± 7/20 سال و شاخص توده بدنی 8/1±1/21) انتخاب شدند و 3 مرحله آزمون بروس را بر ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر مکمل زعفران بر فاکتورهای استقامت قلبی-تنفسی در زنان سالم غیرفعال بود. پس از تکمیل پرسشنامه تندرستی و فعالیت بدنی و اجرای تست یک مایل دویدن، از میان افراد واجد شرایط 14 نفر از دانشجویان دختر غیرفعال دانشگاه محقق (با میانگین سنی 38/1± 7/20 سال و شاخص توده بدنی 8/1±1/21) انتخاب شدند و 3 مرحله آزمون بروس را بر روی دستگاه نوارگردان متصل به دستگاه تجزیهوتحلیل گازهای تنفسی به فاصله یک هفته از یکدیگر اجرا کردند. در این تحقیق آزمودنیها در مرحله اول یک هفته پس از مصرف دارونما و در مرحله دوم یک هفته پس از مصرف روزانه، 300 میلیگرم کلاله گل زعفران تست را اجرا نموده و متغیرهای مورد نظر اندازهگیری شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمون تحلیل کوواریانس و تصحیح بونفرونی استفاده شد. نتایج نشان داد که مصرف 300 میلیگرم زعفران بهمدت یک هفته باعث افزایش معنیداری دراکسیژن مصرفی (VO2)، حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2max) و زمان واماندگی و کاهش معنیدار در فشارخون و ضربان قلب در حالت استراحت شد و همچنین در گروه تجربی افزایش معنیدار در اکسیداسیون چربی و کاهش معنیدار در مصرف کربوهیدرات طی اجرای تست بروس مشاهده شد (05/0 p<). در نتیجه، مصرف زعفران اثر ارگوژنیکی بر عملکرد قلبی-تنفسی دانشجویان دختر غیرفعال دارد.
کشاورزی و علوم پایه
محمدباقر عالیزاده؛ حسن مکاریان؛ علی عبادی خزینه قدیم؛ ابراهیم ایزدی دربندی؛ احمد غلامی
چکیده
در سالهای اخیر جهت تولید محصولات سالم و کاهش مشکلات زیستمحیطی، از کودهای آلی و زیستی برای افزایش حاصلخیزی خاک، رفع نیاز تغذیهای و افزایش رشد گیاهان استفاده میشود. بهمنظور بررسی تأثیر کودهای آلی و زیستی بر صفات کمی و کیفی زعفران آزمایشی در دو سال زراعی 95- 1394 و 96- 1395 بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای ...
بیشتر
در سالهای اخیر جهت تولید محصولات سالم و کاهش مشکلات زیستمحیطی، از کودهای آلی و زیستی برای افزایش حاصلخیزی خاک، رفع نیاز تغذیهای و افزایش رشد گیاهان استفاده میشود. بهمنظور بررسی تأثیر کودهای آلی و زیستی بر صفات کمی و کیفی زعفران آزمایشی در دو سال زراعی 95- 1394 و 96- 1395 بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل اجرا شد. کرتهای اصلی شامل کودهای آلی در سه سطح شاهد، ورمیکمپوست (10 تن در هکتار) و کود دامی (25 تن در هکتار) و کرتهای فرعی شامل کودهای زیستی در تلقیح با بنه و مخلوط با آب آبیاری در پنج سطح شاهد، ازتوباکتر (Azotobacter sp .PTCC 1658)، سودوموناس آیروژینوس (Pseudomonaaeroginosa)و باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis) و تلفیق آنها (Azotobacter sp.PTCC 1658 + Bacillus subtilis +Pseudomonaaeroginosa ) بودند. نتایج نشان داد که برهمکنش کودهای آلی و زیستی سبب افزایش معنی دار صفات وزن تر گل، عملکرد خشک و تر کلاله و خامه و ترکیبات کیفی شامل کروسین (عامل ایجاد رنگ)، پیکروکروسین (عامل ایجاد طعم) و سافرانال (عامل ایجاد عطر) نسبت به تیمار شاهد گردید. کاربرد کود دامی و ورمیکمپوست همراه با کاربرد تلفیقی کودهای زیستی (ازتوباکتر، سودوموناس آیروژینوسو باسیلوس سوبتیلیس) عملکرد خشک کلاله را از 86/0 کیلوگرم در هکتار در تیمار شاهد، بترتیب به 93/2 و 70/2کیلوگرم در هکتار در تیمارهای مذکور افزایش داد. همچنین کود دامی همراه با کاربرد توأم کودهای زیستی، میزان پیکروکروسین، سافرانال و کروسین را بهترتیب 73، 77 و 83 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. با توجه به نتایج این آزمایش، کاربرد توأم کودهای آلی و زیستی ضمن کاهش آلودگیهای زیست محیطی، می تواند از طریق اثرات همافزایی باعث افزایش معنیدار عملکرد کمی و کیفی زعفران شود.
اقتصاد و بازاریابی
کریم نادری؛ سید جعفر اصفهانی
چکیده
زعفران به دلیل موقعیت ویژه آن از لحاظ اشتغالزایی و ایجاد درآمد ارزی برای کشور، بهعنوان یک گیاه استراتژیک و مهم در اقتصاد ملی تلقی میشود و با توجه به شرایط ویژه مناطق زعفرانخیز برنامهریزی جهت استفاده بهینه از عوامل در تولید این محصول از اهمیت بالایی برخوردار بوده و انجام مطالعه به منظور بررسی کارایی مزارع زعفران را ضروری ...
بیشتر
زعفران به دلیل موقعیت ویژه آن از لحاظ اشتغالزایی و ایجاد درآمد ارزی برای کشور، بهعنوان یک گیاه استراتژیک و مهم در اقتصاد ملی تلقی میشود و با توجه به شرایط ویژه مناطق زعفرانخیز برنامهریزی جهت استفاده بهینه از عوامل در تولید این محصول از اهمیت بالایی برخوردار بوده و انجام مطالعه به منظور بررسی کارایی مزارع زعفران را ضروری میسازد. لذا، در این مطالعه با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها کراندار،کارایی مزارع زعفران اندازهگیری شد تا ارزیابی کلی از این واحدها انجام شود. اطلاعات موردنیاز این پژوهش از طریق مصاحبه و تکمیل 36 پرسشنامه از بین زعفرانکاران منطقه شاهیک شهرستان قاین در سال 1392جمعآوری و دادهها با استفاده نرمافزارGAMS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان میدهد که میانگین کارایی خوشبینانه در دو حالت ستاده محور و نهاده محور به ترتیب برابر 259/1 و 849/0 و 8/13 درصد واحدها در حالت بدبینانه ناکارا هستند. 47 درصد واحدها بین دو مرز کارا و ناکارا احاطه شده و از منظر بدبینانه ناکارا نیستند، درحالیکه از منظر خوشبینانه نیز روی مرز کاری قرار ندارند که نشاندهنده زیادهروی در مصرف نهاده و توان بالقوه در افزایش تولید و کاهش مصرف نهاده میباشد. باتوجه به نتایج این مطالعه، پیشنهاد میشود با الگو قرار دادن واحدهای کارآمد و نیاز سنجی آموزشی واحدهای ناکارا نسبت به برنامه ریزی آموزشی مناسب زعفرانکاران در راستای افزایش کارایی آنها اقدام شود.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
سید حسین محمدزاده؛ علیرضا کرباسی؛ مریم کاشفی
چکیده
بیمه محصولات کشاورزی را میتوان یکی از اهرمهای توسعه کشاورزی دانست؛ زیرا با استفاده از آن هم میتوان امنیت بیشتری برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی فراهم ساخت و هم شرایط مطلوبتری برای جلب و جذب سرمایههای خصوصی در بخش کشاورزی فراهم آورد. در این مطالعه تلاش شده است تا با استفاده اطلاعات حاصل از 118 کشاورز زعفران کار شهرستان قاین ...
بیشتر
بیمه محصولات کشاورزی را میتوان یکی از اهرمهای توسعه کشاورزی دانست؛ زیرا با استفاده از آن هم میتوان امنیت بیشتری برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی فراهم ساخت و هم شرایط مطلوبتری برای جلب و جذب سرمایههای خصوصی در بخش کشاورزی فراهم آورد. در این مطالعه تلاش شده است تا با استفاده اطلاعات حاصل از 118 کشاورز زعفران کار شهرستان قاین در سال 1392 و بهرهگیری از سه الگوی لاجیت، پروبیت و دومرحلهای هکمن توبیت عوامل تأثیرگذار بر پذیرش بیمه زعفران مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد که از بین الگوهای برآوردی، روش دو مرحلهای هکمن به دلیل اینکه میتواند میان عوامل مؤثر بر پذیرش بیمه و نیز عوامل مؤثر بر سطح بیمهگذاری تمایز قائل شود، از قوت بیشتری برخودار است. نتایج به دست آمده از متغیرهای الگو با هر سه مدل برآوردی نشان میدهد که متغیرهای تحصیلات کشاورز، درآمد سالیانه، استفاده از تسهیلات بانکی، سطح زیرکشت، استفاده از خدمات آموزشی مروجان، شاخص دانش بیمهای و شاخص دانش فنی زراعی دارای تأثیر مثبت بر پذیرش و بیمهگذاری زعفران دارد و تنها متغیر سن دارای تأثیر منفی براقدام به بیمهگذاری و میزان بیمهگذاری زعفران دارد. با توجه به نتایج استفاده از دورههای آموزشی در خصوص مزایای بیمه محصول در مناطق روستایی و نیز افزایش سطح آگاهی کشاورز از انواع خدماتدهی صندوقهای بیمه، زمان بیمه نمودن و میزان حق بیمه، توجه بیشتر مسئولان صندوق بیمه کشاورزی به سطوح درآمدی مختلف و تدوین راهکارهایی جهت گسترش استفاده از تسهیلات بانکی برای کشاورزان به عنوان پیشنهاد مطرح میگردد.
نیما خالدی
چکیده
هدف از این مطالعه شناسایی گونههای Fusarium همراه با ریشه و بنه زعفران و ارزیابی فعالیت آنزیمهای مخرب دیواره سلولی تولید شده توسط آنها می باشد. به منظور بررسی گونههای Fusarium، طی فصل رشدی 1397 در مجموع 53 نمونه ریشه و بنه به طور تصادفی از مزارع زعفران استان خراسان جنوبی جمعآوری شد. پس از شستشو نمونهها با آب مقطر استریل و ضدعفونی سطحی ...
بیشتر
هدف از این مطالعه شناسایی گونههای Fusarium همراه با ریشه و بنه زعفران و ارزیابی فعالیت آنزیمهای مخرب دیواره سلولی تولید شده توسط آنها می باشد. به منظور بررسی گونههای Fusarium، طی فصل رشدی 1397 در مجموع 53 نمونه ریشه و بنه به طور تصادفی از مزارع زعفران استان خراسان جنوبی جمعآوری شد. پس از شستشو نمونهها با آب مقطر استریل و ضدعفونی سطحی با هیپوکلریت سدیم یک درصد، قطعات کوچک ریشه و بنه روی محیطهای کشت عمومی و اختصاصی کشت داده شدند. تهیه کشت خالص قارچها به روش تک اسپور و نوک ریسه کردن روی محیط کشت آب - آگار دو درصد انجام شد. شناسایی قارچها بر اساس مشخصات میکروسکوپی و ریختشناختی با توجه به کلیدهای معتبر شناسایی انجام گرفت. با توجه به خصوصیات ریختشناختی، گونه های F. oxysporum، F. culmorum،F. proliferatum و F. graminearum شناسایی شدند. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل مولکولی با استفاده از آغازگرهای اختصاصی گونه، شناسایی ریختشناختی را تأیید کرد. نتایج نشان داد که 6/22 درصد از نمونههای زعفران توسط گونههای Fusarium آلوده بودند. بر اساس مشاهدات ریختشناختی و مولکولی، F. oxysporumبهعنوان گونه غالب با بیشترین درصد فراوانی در نمونهها به میزان 4/9 درصد پس از آن F. culmorum (7/5 درصد)،F. proliferatum (8/3 درصد) و F. graminearum (8/3 درصد) بود. نتایج نشان داد که تمام جدایههای Fusarium قادر به تولید آنزیمهای مخرب دیواره سلولی و به طور عمده سلولاز و زایلاناز میباشند. سطوح فعالیت آنزیمهای سلولز، زایلاناز و پکتیناز در این مطالعه بالاتر از فعالیت لیپاز در همه جدایههای مورد بررسی بود. تجزیه و تحلیل روند فعالیت آنزیمهای مخرب دیواره سلولی نشان داد که برای بسیاری از جدایههای مورد بررسی حداکثر سطح فعالیت سلولاز، زایلاناز، پکتیناز و لیپاز به ترتیب در 72، 96، 144 و 192 ساعت پس از کشت در محیط مایع مشاهده شد. سپس فعالیتهای آنزیمی به تدریج با گذشت زمان کاهش یافت، تا اینکه در سطوح ثابتی باقی ماند. بر اساس منابع موجود F. graminearum، F. culmorum و F. proliferatum برای اولین بار در ایران از روی زعفران گزارش می شوند.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
صادق اصغری لفمجانی؛ علی ایزدی
چکیده
محصول زعفران بهعنوان گرانترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، به دلایلی چون بهرهوری بالای آب در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی، اشتغال روستاییان و جلوگیری از مهاجرت آنها، ارزش والای دارویی و ادویهای، سهولت نگهداری و حملونقل و از همه مهمتر درآمدزایی بالای آن نسبت به سایر محصولات کشاورزی، یک محصول کشاورزی قابلتوجه ...
بیشتر
محصول زعفران بهعنوان گرانترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، به دلایلی چون بهرهوری بالای آب در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی، اشتغال روستاییان و جلوگیری از مهاجرت آنها، ارزش والای دارویی و ادویهای، سهولت نگهداری و حملونقل و از همه مهمتر درآمدزایی بالای آن نسبت به سایر محصولات کشاورزی، یک محصول کشاورزی قابلتوجه محسوب میگردد. بر این اساس، با توجه به مستعد بودن برخی از نقاط ایران در تولید زعفران، بررسی اثرات معیشتی آن در سطح روستاهای فعال در تولید زعفران، امری کاملاً ضروری به نظر میرسد. لذا هدف تحقیق حاضر، ارزیابی وضعیت تولید زعفران و نقش آن در معیشت خانوارهای روستایی دهستان رشتخوار است. این پژوهش به روش توصیفی– تحلیلی انجام گردیدهاست. در این راستا، نقش زعفران در 355 خانوار زعفرانکار ساکن در 13 روستای بالای 100 خانوار این دهستان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا ضمن مطالعات اسنادی و بازدیدهای اولیه میدانی، طیف گستردهای از شاخصها تعیین گردید. سپس جمعآوری دادهها بر اساس شاخصهای انتخابی و با استفاده از پرسشنامههای روستا و خانوار انجامشدهاست. برای تجزیه و تحلیل دادهها نیز از تحلیلهای آماری و فضایی و نرمافزارهای Expert choice، SPSS و ArcGIS استفاده گردید. یافتههای تحقیق نشان میدهد که درآمدهای سالانه حاصل از تولید زعفران در 9/43 درصد از خانوارهای مورد مطالعه، بیش از سایر درآمدها است. همچنین از تجزیهوتحلیل دادههای مورد مطالعه میتوان استنباط نمود که تولید زعفران بر بهبود وضعیت معیشت ساکنان روستاهای دهستان رشتخوار تأثیر چشمگیری دارد و این امر باعث تقویت انگیزه ماندگاری خانوارهای ساکن در این دهستان شدهاست.
اقتصاد و بازاریابی
محمّد قدوسی؛ تکتم محتشمی؛ مهناز متولی حبیبی؛ شکیبا شدتی
چکیده
اهمیت زعفران در رشد صادرات غیر نفتی کشور، تبیین نظام بازاریابی صحیح در این صنعت بر اساس اولویتهای کارشناسی شده را ضروری میسازد. هدف از این مطالعه شناسایی و اولویتبندی عناصر آمیخته بازاریابی مؤثر بر افزایش صادرات این محصول است. در این راستا ضمن تعیین معیارهای مختلف بازاریابی صادراتی این محصول بر اساس مدل 4Pمک کارتی، با استفاده ...
بیشتر
اهمیت زعفران در رشد صادرات غیر نفتی کشور، تبیین نظام بازاریابی صحیح در این صنعت بر اساس اولویتهای کارشناسی شده را ضروری میسازد. هدف از این مطالعه شناسایی و اولویتبندی عناصر آمیخته بازاریابی مؤثر بر افزایش صادرات این محصول است. در این راستا ضمن تعیین معیارهای مختلف بازاریابی صادراتی این محصول بر اساس مدل 4Pمک کارتی، با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی به اولویتبندی شاخصهای هر معیار بر اساس تکمیل پرسشنامه و انجام مصاحبه با 63 کارشناسان خبره در حوزه صادرات زعفران پرداخته شده است. بر اساس یافتهها، معیار محصول که شاخصهای دارای اولویت آن وجود نام تجاری، داشتن نشان استاندارد و وزن بستهبندی شناسایی شد، با وزن 485/0 از بالاترین اولویت در بازاریابی زعفران برخوردار است. معیار ترفیع (وزن 281/0) معیار مهم بعدی در آمیخته بازاریابی تعیین شد. در میان شاخصهای این معیار، تبلیغات تجاری (408/0)، داشتن نمایندگی فروش در خارج از کشور (23/0) و برگزاری نمایشگاههای تخصصی (138/0) از عواملی تعیین شد که سبب پاسخگویی مناسب به بازار هدف و حفظ سهم ایران در بازار این محصول خواهد شد. در نهایت معیارهای قیمت (با وزن 183/0) و توزیع (068/0) اولویت سوم و چهارم در آمیخته بازاریابی این محصول را به خود اختصاص داند. بر این اساس شناسایی کانالهای توزیع زعفران در بازارهای هدف و اعطای کمکهای مالی جهت تشکیل شبکه توزیع بینالمللی برای برندهای ایرانی، حمایت مالی از مکانیزه نمودن فرآیند تولید و فرآوری زعفران، توسعه مراکز مشاوره تولید، ترغیب و الزام تولیدکنندگان به اخذ گواهینامههای مربوط به مواد غذایی و درجهبندی محصول بر اساس سطح کیفی و بهداشتی ضرورت داشته و پیشنهاد میشود
اقتصاد و بازاریابی
محمد جواد مهدی زاده راینی؛ حمید محمدی؛ مسعود دهدشتی
چکیده
زعفران از جمله محصولات صادارتی غیرنفتی است که بیش از نیمی از بازار جهانی آن به ایران تعلق دارد. در دو دهه اخیر قیمت صادارتی محصول زعفران روند نزولی داشته است. ادامه این روند از طریق کاهش صادرات میتواند پیامدهای رفاهی مهمی بر روی تولیدکنندگان، صادرکنندگان و مصرفکنندگان داشته باشد. در همین راستا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات رفاهی ...
بیشتر
زعفران از جمله محصولات صادارتی غیرنفتی است که بیش از نیمی از بازار جهانی آن به ایران تعلق دارد. در دو دهه اخیر قیمت صادارتی محصول زعفران روند نزولی داشته است. ادامه این روند از طریق کاهش صادرات میتواند پیامدهای رفاهی مهمی بر روی تولیدکنندگان، صادرکنندگان و مصرفکنندگان داشته باشد. در همین راستا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات رفاهی کاهش قیمت صادراتی زعفران در بازار جهانی بر روی گروههای یادشده صورت گرفت. ابزارهای تحلیلی مورد استفاده شامل توابع عرضه و تقاضای داخلی و عرضه صادرات میباشد که با استفاده از دادههای سری زمانی دوره 1399-1359 برآورد گردید. یافتههای مطالعه حاکی از اثر معنیدار کاهش قیمت صادراتی بر صادرات زعفران میباشد. مشخص شد که با کاهش قیمت صادراتی تولیدکنندگان و صادرکنندگان با زیان رفاهی مواجه می شوند اما رفاه مصرفکنندگان داخلی افزایش مییابد که البته این افزایش به مراتب کمتر از کاهش رفاه دو گروه دیگر است. تحلیل رفاهی نشان داد در بازار زعفران در صورتی که انحصار در بازار این محصولات بهطور کامل از میان برود رفاه کل گروههای یادشده حدود 53 درصد کاهش خواهد یافت. پیشنهاد میشود پیش از آسیب دیدن تولیدکنندگان، برای این گروه بهطور خاص برنامههای حمایتی تدارک دیده شود تا در صورت تغییر شرایط در بازار جهانی با حمایت از محصول امکان تداوم تولید فرآهم شود. تاکنون همواره قیمت صادراتی به مراتب بالاتر از قیمت داخل بوده است و صادرکنندگان توانستهاند سود کسب نمایند لذا برای حمایت از تولیدکنندگان انتقال درآمد از صادرکنندگان در قالب تشکیل صندوق حمایت از تولید می تواند بهعنوان یک راهکار سیاستی باشد. این صندوق می تواند بهعنوان وسیلهای برای کاهش نوسان درامد صادرکنندگان نیز مورد استفاده قرار گیرد.
فرآوری، صنایع غذایی و بیوشیمی
ندا هاشمی؛ حدیثه ربیعی؛ حمید توکلی پور؛ سمانه گازرانی
چکیده
امروزه تولید و استفاده از مواد غذایی و نوشیدنی های رژیمی و فراسودمند رو به فزونی گذاشته است.با توجه به اینکه کربوهیدراتها یکی از مهمترین منابع افزایش دهنده کالری می باشند، بسیاری از توجهات در صنعت غذا به کاهش استفاده از این منبع مهم و جایگزینی آن با شیرین کننده های بدون کالری یا کم کالری معطوف گردیده است. با توجه به اینکه، شیرین کننده ...
بیشتر
امروزه تولید و استفاده از مواد غذایی و نوشیدنی های رژیمی و فراسودمند رو به فزونی گذاشته است.با توجه به اینکه کربوهیدراتها یکی از مهمترین منابع افزایش دهنده کالری می باشند، بسیاری از توجهات در صنعت غذا به کاهش استفاده از این منبع مهم و جایگزینی آن با شیرین کننده های بدون کالری یا کم کالری معطوف گردیده است. با توجه به اینکه، شیرین کننده های طبیعی و سنتزی بسیاری برای جایگزینی ساکارز در مواد غذایی استفاده می شود، اثرات شیرین کننده های مصنوعی و جایگزین بر روی ویژگیهای محصول نهایی قابل توجه می باشد.استویا یک شیرین کننده گیاهی مناسب است که در بسیاری از مواد غذایی رژیمی به عنوان جایگزین شکر مورد استفاده قرار می گیرد. در تحقیق پیش رو اثر مصرف قند استویا در جایگزینی با ساکارز در تهیه نوشیدنی زعفرانی به عنوان یک نوشیدنی فراسودمند بررسی شده است. بر این اساس در تهیه شربت زعفرانی 5 تیمار 100%، 75%، 50%، 25%، 0% از قند استویا جایگزین ساکارزگردید. سپس خصوصیات فیزیکوشیمیایی، رئولوژیکی و حسی آن بررسی شد. بر اساس نتایج حاصله، با افزایش استویا میزان بریکس، دانسیته، ویسکوزیته و pH شربتها کاهش یافت وهمچنین از نظر حسی نیزبا افزایش قند استویا امتیاز کمتری کسب گردید. بهترین تیمار در بین تمامی تیمارها، نمونه حاوی 25% استویا و 75% ساکارز می باشد که در مقایسه با دیگر نمونه ها از نظر خصوصیات حسی از پذیرش بالاتری برخوردار بود واز لحاظ خصوصیات فیزیکوشیمیایی مشابهت بیشتری با نمونه شاهد داشت.
اقتصاد و بازاریابی
علیرضا کرباسی؛ محمود صبوحی صابونی؛ بهاره زندی دره غریبی
چکیده
این مطالعه در راستای ارتقاء سطح طبقهبندی کیفی محصول زعفران و افزایش سود کشاورزان با ایجاد بازار فرضی به بررسی عاملهای مؤثر بر انتخاب و میزان تمایل به پرداخت کشاورزان برای انجام آزمون کیفیت زعفران با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و پرسش انتها – باز پرداخته است. دادههای موردنیاز با تکمیل پرسشنامه از یک نمونه تصادفی 170 نفر ...
بیشتر
این مطالعه در راستای ارتقاء سطح طبقهبندی کیفی محصول زعفران و افزایش سود کشاورزان با ایجاد بازار فرضی به بررسی عاملهای مؤثر بر انتخاب و میزان تمایل به پرداخت کشاورزان برای انجام آزمون کیفیت زعفران با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و پرسش انتها – باز پرداخته است. دادههای موردنیاز با تکمیل پرسشنامه از یک نمونه تصادفی 170 نفر از زعفران کاران استان خراسان رضوی جمعآوری گردید. از مدل دومرحلهای هکمن برای تشخیص عاملهای مؤثر بر انتخاب و میزان تمایل به پرداخت اضافه استفاده شد. تحلیل دادهها نشان داد که حدود 48 درصد کشاورزان حاضر به پرداخت مبلغ اضافه برای انجام آزمون کیفیت میباشند، که از این تعداد، 29 درصد تمایل به پرداختی بیشتر از 900 هزار ریال به ازای هر کیلوگرم گلتر را نشان دادند. نتایج حاصل از برآورد مدل نیز نشان داد که متغیرهای سن، تحصیلات، مالکیت زمین و سابقه انجام آزمون کیفیت زعفران درگذشته هم بر احتمال انتخاب و هم بر میزان تمایل به پرداخت اضافی برای انجام آزمون کیفیت تأثیر مثبت و معناداری دارند. بر این اساس استفاده از آموزشهای درست و همهجانبه، برگزاری تشکلهای عمومی و فعالیتهای ترویجی میتواند در ترغیب کشاورزان جهت انجام آزمون کیفیت نقش مؤثری داشته باشد.
سمیه زاده رحیم؛ ایرج رداد؛ حسن بهزادی
چکیده
زعفران از جمله محصولات صادراتی و دارای مزیت رقابتی در ایران محسوب میشود و زعفرانکاران برای ارتقای کیفیت و عملکرد زراعی خود نیازمند دسترسی به اطلاعات مناسب هستند. ازاینرو پرداختن به رفتار اطلاعیابی و شناسایی مقولهها، منابع و راهبردهای اطلاعیابی و چالشها و مشکلات موجود میتواند در سیاستگذاری و تصمیمگیریهای مقتضی ...
بیشتر
زعفران از جمله محصولات صادراتی و دارای مزیت رقابتی در ایران محسوب میشود و زعفرانکاران برای ارتقای کیفیت و عملکرد زراعی خود نیازمند دسترسی به اطلاعات مناسب هستند. ازاینرو پرداختن به رفتار اطلاعیابی و شناسایی مقولهها، منابع و راهبردهای اطلاعیابی و چالشها و مشکلات موجود میتواند در سیاستگذاری و تصمیمگیریهای مقتضی یاریرسان متولیان امر باشد. ازاینرو پژوهش کاربردی حاضر باهدف مقایسه رفتار اطلاعیابی زعفرانکاران نمونه و عادی استان خراسان جنوبی به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعهآماری پژوهش شامل کلیه زعفرانکاران استان خراسان جنوبی است (17387N=) که از طریق فرمول مورگان و با روش نمونهگیری خوشهای تعداد 375 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شد. یافتههای پژوهش نشانداد پیاز زعفران (با میانگین 58/3 از 5)، آفتکشها و کودها (با میانگین 56/3) و کارگر مزرعه (با میانگین 54/3) بهترتیب مهمترین مقولههای اطلاعیابی دو گروه زعفرانکاران بوده است. منابع کسب اطلاعات برای دو گروه بیشتر شامل مراجعه به تجارب قبلی (با میانگین 68/2 از 5)، زعفرانکاران همجوار (با میانگین 67/2)، تماس با افراد مطلع (با میانگین 64/2) و سایر اعضای خانواده (با میانگین 64/2) است. همچنین ارائه اطلاعات به زبان محلی (با میانگین 4 از 5)، توسط افراد بومی(با میانگین 98/3)، واضح و قابلفهم بودن(با میانگین 98/3) و کمهزینه بودن (با میانگین 82/3) از مهمترین معیارهای هدایتکننده رفتار اطلاعیابی دو گروه مورد مطالعه بودهاست. زعفران کاران با مشکلات مشترکی همچون عدم توجه کارشناسان به نیاز کشاورزان (با میانگین 57/3 از 5)، کافی نبودن کارشناسان فنی(با میانگین 42/3) روبرو هستند. همچنین مشخص شد که بین رفتار اطلاعیابی و میزان عملکرد دو گروه زعفرانکاران عادی و نمونه رابطه معناداری وجود ندارد (r= -0.08 و p= 0.133). با توجه به یافتههای تحقیق مبنی بر عدم توجه کارشناسان کشاورزی به نیازهای اطلاعاتی زعفرانکاران بهعنوان اصلیترین مشکل (با میانگین 47/3 از 5)، پیشنهاد میشود سازمان ترویج کشاورزی خراسان جنوبی دورههای آموزشی مربوطه را مبتنی بر نیازهای زعفرانکاران طراحی و اجرا کنند.
فرآوری، صنایع غذایی و بیوشیمی
مرتضی محمد زاده مقدم؛ مسعود تقی زاده؛ حسن صدرنیا؛ حمیدرضا پوررضا
چکیده
طبقهبندی زعفران به عنوان گرانترین ادویه از اهمیت بالایی برای مشتریان و تجار برخوردار است. به طور کلی، در حال حاضر دو روش برای درجهبندی زعفران استفاده میشود. روش اول براساس تجربیات فرد خبره و با مشاهده نمونهها انجام میشود. روش دوم تخریبی بوده و با استفاده از متدهای آزمایشگاهی انجام میگیرد. طبق نظر متخصصان، استفاده ...
بیشتر
طبقهبندی زعفران به عنوان گرانترین ادویه از اهمیت بالایی برای مشتریان و تجار برخوردار است. به طور کلی، در حال حاضر دو روش برای درجهبندی زعفران استفاده میشود. روش اول براساس تجربیات فرد خبره و با مشاهده نمونهها انجام میشود. روش دوم تخریبی بوده و با استفاده از متدهای آزمایشگاهی انجام میگیرد. طبق نظر متخصصان، استفاده از تکنیکهای یادگیری ماشین برای طبقهبندی زعفران به دلیل داشتن ماهیت غیر مخرب و خصوصیات بهنگام، یک هدف است. این روش همچنین میتواند باعث افزایش دقت فرآیند درجهبندی در مقیاس صنعتی شود. در این مقاله، یک روش مبتنی بر ماشین بینایی ارائه شده است. با توجه به عدم تحقیقات مستند در مورد این موضوع، جستجوی مشروح جامع در این کار ارائه میشود. تقریباً تمام ویژگیهای رنگ استخراج و در تعداد زیادی از طبقهبندی کنندهها استفاده شد. افراد خبره در ایران زعفران را بر اساس خصوصیات ظاهری به سه طبقه اصلی یعنی پوشال، نگین و سرگل طبقهبندی میکنند. در این مقاله، یک بانک اطلاعاتی متشکل از 440 تصویر از زعفران برای سه کلاس مختلف با استفاده از دوربین تلفن همراه جمعآوری شد. پس از اعمال تعدادی از مراحل پیش پردازش مانند حذف پس زمینه، بریدن و حذف مناطق ناخواسته تصاویر و غیره ، 21 ویژگی رنگی با استفاده از روش های مختلف تحلیل تصویر استخراج شد. برای طبقهبندی از 22 طبقهبندیگر استفاده شدند. مقایسه نتایج طبقهبندی کنندههای مختلف نشان داد که Linear Discriminant ، Linear SVM، Bagged Trees و RUSBoost Trees می توانند در هنگام استفاده از ویژگیهای رنگی، درجهبندی دقیقتری را نسبت به سایر طبقهبندی کنندهها ایجاد کنند. به طور خاص، دراین کار، میانگین دقت 23/82 درصد با استفاده از طبقهبندیکننده خطی SVM بدست آمد.
کشاورزی و علوم پایه
زهرا توکلی؛ مهدی جهانی؛ حسین حمامی
چکیده
با هدف ارزیابی خاصیت دگرآسیبی و قارچکشی عصاره برگ و بنه زعفران بر خصوصیات جوانهزنی و رشدی علفهرز خاکشیر تلخ و قارچ فوزاریوم سولانی آزمایشهای مستقل بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ًتصادفی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1401 انجام شد. عامل اول آزمایش دگرآسیبی شامل دو نوع اندام زعفران (برگ و بنه) و عامل ...
بیشتر
با هدف ارزیابی خاصیت دگرآسیبی و قارچکشی عصاره برگ و بنه زعفران بر خصوصیات جوانهزنی و رشدی علفهرز خاکشیر تلخ و قارچ فوزاریوم سولانی آزمایشهای مستقل بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ًتصادفی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1401 انجام شد. عامل اول آزمایش دگرآسیبی شامل دو نوع اندام زعفران (برگ و بنه) و عامل دوم هفت غلظت عصاره (صفر، 25/0، 5/0، 1، 5/1، 2 و 4 درصد وزنی- حجمی) بودند. عامل اول آزمایش ضدقارچی شامل دو نوع اندام زعفران (برگ و بنه) و عامل دوم شامل هفت غلظت عصاره (صفر، 0312/0، 625/0، 125/0، 25/0، 5/0 و 1 وزنی-حجمی) بودند. نتایج نشان داد که نوع عصاره بر درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، میانگین زمان جوانهزنی، طول و وزن ریشهچه، طول و وزن ساقهچه و وزن و بنیه گیاهچه خاکشیر تلخ معنیدار بود و عصاره بنه دارای آثار منفی بیشتری نسبت به عصاره برگ بود. با افزایش غلظت عصاره، اثر بخشی آن نیز بیشتر شد بهطوریکه افزایش غلظت عصاره به چهار درصد سبب کاهش معنیدار طول و وزن ریشهچه، طول و وزن ساقهچه، وزن و بنیه گیاهچه خاکشیر تلخ شد. نتایج اثر متقابل نشان داد که کمترین درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، طول و وزن تر ریشهچه، وزن تر و خشک ساقهچه و وزن خشک گیاهچه خاکشیر تلخ از غلظت چهار درصد عصاره بنه مشاهده شد. نتایج اثر متقابل نوع عصاره در غلظت عصاره بر قطر کلونی قارچ فوزاریوم سولانی نشان داد که تمام غلظتهای مورد استفاده برای عصاره بنه مانع از رشد قارچ فوزاریوم در هر چهار مرحله نمونهبرداری شدند. در عصاره برگ، غلظتهای 125/0، 25/0، 5/0 و 1 درصد بهطور کامل مانع رشد قارچ فوزاریوم در هر چهار مرحله نمونهبرداری شدند. در نهایت نتایج این آزمایشها نشان داد که اثر ضدقارچی و همچنین اثر ممانعت کنندگی از جوانهزنی و رشد خاکشیر تلخ در عصاره بنه زعفران بیشتر از عصاره برگ است. لذا با در نظر گرفتن نتایج این تحقیق و انجام پژوهشهای بیشتر و کاملتر در زمینه اثر قارچکشی و دگرآسیبی عصاره اندامهای زعفران میتوان جهت تولید قارچکش و علفکش طبیعی به این عصاره ها توجه بیشتری نمود.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
علی اصغر پادارلو؛ ابراهیم ایزدی دربندی؛ محمد حسن راشد محصل؛ حسن فیضی
چکیده
استان خراسان رضوی بهعنوان قطب تولید زعفران در ایران و دنیا میباشد. در بین عوامل مؤثر در خلأ عملکرد زعفران، علفهای هرز از مهمترین عوامل میباشند. با این وجود در سطح استان اطلاعاتی مدون در خصوص ساختار جوامع علفهای هرز وجود ندارد. این بررسی باهدف تعیین فلور و ساختار جوامع علفهای هرز و تعیین غالبیت گونههای مختلف علفهای ...
بیشتر
استان خراسان رضوی بهعنوان قطب تولید زعفران در ایران و دنیا میباشد. در بین عوامل مؤثر در خلأ عملکرد زعفران، علفهای هرز از مهمترین عوامل میباشند. با این وجود در سطح استان اطلاعاتی مدون در خصوص ساختار جوامع علفهای هرز وجود ندارد. این بررسی باهدف تعیین فلور و ساختار جوامع علفهای هرز و تعیین غالبیت گونههای مختلف علفهای هرز مزارع زعفران استان خراسان رضوی طی دو سال زراعی 93-92 و 94-93 انجام شد .برای این منظور، تعداد 118 مزرعه در 6 شهرستان بر اساس سطح مزارع و میزان تولید در واحد سطح انتخاب شدند. در هر مزرعه علفهای هرز به تفکیک جنس و گونه شمارش و طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا توسط سیستم موقعیتیاب جهانی برداشت و ثبت شد. با استفاده از این اطلاعات، شاخصهای جمعیتی گونههای مختلف علف هرز مزارع زعفران شهرستانهای موردبررسی ازجمله میانگین تراکم نسبی و فراوانی نسبی گونهها محاسبه شد. در طی دو سال بررسی مزارع موردنظر، تعداد 52 گونه علفهرز مشاهده و شناسایی شد که خانوادههای شب بو، کاسنی، گندمیان، بقولات و میخک به ترتیب دارای بیشترین فراوانی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین تعداد گونه به ترتیب متعلق به شهرستانهای تربتحیدریه و گناباد بود. علفهای هرز مهم مزارع زعفران استان خراسان رضوی، براساس شاخص غالبیت به ترتیب شامل جو موشی (Hordeum murinum L.) و خاکشیر تلخ (Sisymbrium septulatum DC.)از گونههای یکساله و شاهی وحشی (Cardaria draba L.)و بومادران (Achillea millefoliam L.) از گونههای چندساله بودند.
اقتصاد و بازاریابی
محمد رضا کهنسال؛ امیرحسین توحیدی
چکیده
زعفران ایران از لحاظ کمی و کیفی از جایگاه نمایانی در سطح بینالمللی برخوردار است و با بهرهگیری از ظرفیت موجود میتوان درآمدهای صادراتی حاصل از آن را بهطور قابل ملاحظهای افزایش داد. از سوی دیگر، پیشبینی فروش بر اساس تجزیه وتحلیل سری زمانی یک عنصر بسیار مهم در طراحی و اجرای استراتژیهای بازاریابی در عرصهی بینالمللی ...
بیشتر
زعفران ایران از لحاظ کمی و کیفی از جایگاه نمایانی در سطح بینالمللی برخوردار است و با بهرهگیری از ظرفیت موجود میتوان درآمدهای صادراتی حاصل از آن را بهطور قابل ملاحظهای افزایش داد. از سوی دیگر، پیشبینی فروش بر اساس تجزیه وتحلیل سری زمانی یک عنصر بسیار مهم در طراحی و اجرای استراتژیهای بازاریابی در عرصهی بینالمللی است. اما رویکردهای متداول پیشبینی با نادیده گرفتن ساختار خطی یا غیرخطی دادهها نتایج دقیقی را ارائه نمیدهند. لذا، هدف اصلی این مطالعه طراحی یک مدل هیبرید متشکل از دو روش شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و ﺧـﻮد ﺗﻮﺿـﻴﺢ ﺟﻤﻌـﻲ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺘﺤـﺮک (ARIMA) بهمنظور رفع نواقص و استفاده از ویژگیهای منحصر بهفرد هر یک از این مدلها است. با استفاده از دادههای مربوط به صادرات زعفران ایران طی دورهی 1392-1283، نتایج مطالعه نشان داد که مدل هیبرید ARIMA-ANN در مقایسه با مدلهای ARIMA و ANN از عملکرد بهتری در پیشبینی صادرات زعفران ایران برخوردار است. لذا، با توجه به کارایی شایان توجه مدل هیبرید ARIMA-ANN، استفاده از این مدل در تنظیم استراتژیهای مربوط به صادرات در بازارهای جهانی زعفران و همچنین در پیشبینی متغیرهای سری زمانی توصیه میگردد.
اقتصاد و بازاریابی
حمیدرضا جعفری زاده؛ تکتم محتشمی؛ فاطمه رستگاری پور
چکیده
در ﻣﯿﺎن رﯾﺴﮏﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ بانکها و مؤسسات ﻣﺎﻟﯽ را ﺗﻬﺪﯾﺪ میکند، رﯾﺴﮏ اﻋﺘﺒﺎری ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺤﻮرﯾﺖ، ﺣﺠﻢ ﻋﻤﻠﯿﺎت و بهویژه ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ آن، مهمترین رﯾﺴﮏ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر میرود. به دلایل نبود تجهیزات حملونقل و زیرساخت ارتباطی مناسب و نیازمندی به مدیریت منابع آب و سرمایه اولیه برای تبلیغات و بستهبندی و غیره بخش عمدهای ...
بیشتر
در ﻣﯿﺎن رﯾﺴﮏﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ بانکها و مؤسسات ﻣﺎﻟﯽ را ﺗﻬﺪﯾﺪ میکند، رﯾﺴﮏ اﻋﺘﺒﺎری ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺤﻮرﯾﺖ، ﺣﺠﻢ ﻋﻤﻠﯿﺎت و بهویژه ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ آن، مهمترین رﯾﺴﮏ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر میرود. به دلایل نبود تجهیزات حملونقل و زیرساخت ارتباطی مناسب و نیازمندی به مدیریت منابع آب و سرمایه اولیه برای تبلیغات و بستهبندی و غیره بخش عمدهای از تولیدکنندگان زعفران در شمال شرق کشور و بهویژه شهرستان زاوه در استان خراسان رضوی، از تسهیلات بانکی جهت تأمین سرمایه در گردش استفاده میکنند. بااینحال هر ساله بخشی از تسهیلات اعطایی به آنها برنمیگردد و باعث ریسک عدم بازپرداخت برای بانک میشود. براین اساس، هدف از تحقیق پیش رو اندازهگیری ریسک اعتباری تسهیلات اعطایی به تولیدکنندگان زعفران در شهرستان زاوه میباشد. اطلاعات مورد بررسی مربوط به 16000 مشتری حقیقی از سه شعبه بانک کشاورزی واقع در شهرستان زاوه از ابتدای سال 1396 تا انتهای سال 1398 است که با بکارگیری الگوی لاجیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با توجه به نتایج آزمون می-توان عنوان کرد تخصصی کردن هرچه بیشتر وام های بخش کشاورزی، پرداخت آن به افراد فنی و آموزش دیده و عدم تمدید این تسهیلات در موعد مقرر، همراه با پیگیری ها و نظارت بهتر می تواند به کارایی بهتر ریسک اعتباری کمک نماید. همچنین با توجه به تاثیرگذاری بیشتر ویژگی های مالی نسبت به ویژگی های فردی در بدحسابی مشتریان، با نزدیک تر شدن به بانکداری اسلامی که در آن بانک، شریک گیرنده تسهیلات در فعالیت های اقتصادی می باشد و سهم آورده فرد به عنوان ضمانت درنظر گرفته می شود، می توان ضمن رهایی از وثیقه محوری برای انتخاب مشتریان بهتر به پوشش هرچه بهتر ریسک های اعتباری کمک کرد.
فرآوری، صنایع غذایی و بیوشیمی
بهروز اکبری آدرگانی؛ مرتضی محمدزاده مقدم؛ مهدی کریمی نوقابی؛ مجتبی محمدپور؛ محمد خلیلیان موحد
چکیده
زعفران یکی از گرانترین ادویههای جهان محسوب میشود. زعفران ادویهای که بسیار مورد تقلب قرار میگیرد. توسعه تکنیکهای مبتنی بر ابزار ساده، ارزان قیمت، مناسب و سریع در صنایع غذایی جهت تشخیص تقلّباتی همچون تقلّبات زعفران ضروری است. در پژوهش حاضر، ترکیب پردازش تصویر و روش ماشین بردار پشتیبان (SVM) برای ارزیابی سریع و غیر مخرّب ...
بیشتر
زعفران یکی از گرانترین ادویههای جهان محسوب میشود. زعفران ادویهای که بسیار مورد تقلب قرار میگیرد. توسعه تکنیکهای مبتنی بر ابزار ساده، ارزان قیمت، مناسب و سریع در صنایع غذایی جهت تشخیص تقلّباتی همچون تقلّبات زعفران ضروری است. در پژوهش حاضر، ترکیب پردازش تصویر و روش ماشین بردار پشتیبان (SVM) برای ارزیابی سریع و غیر مخرّب تشخیص زعفران واقعی از زعفران تقلبی به کار رفته است. پس از تهیه تصاویر از توده زعفران خالص و تقلّبی و کلالههای مجزا، تصاویر وارد مراحل پیش پردازش شدند و در نهایت، ویژگیهای آماری مرتبط با بافت تصاویر و ویژگیهای مورفولوژی شامل 105 ویژگی استخراج شدند. به منظور افزایش سرعت و دقت طبقهبندی، از روش آنالیز مؤلفههای اصلی PCA برای کاهش ابعاد ماتریس ویژگی استفاده شد. همچنین طبقهبندی تصاویر به کمک توابع کرنل مختلف SVM ،به صورت دو کلاس انجام شد. سپس شاخصهای آماری نظیر دقت، صحت، حساسیّت، اختصاصی بودن و سطح زیر منحنی به منظور ارزیابی طبقهبند محاسبه شدند که مقادیر این شاخصها برای طبقهبندی با کرنل کوبیک SVM برای تشخیص زعفران تقلبی از زعفران واقعی به ترتیب 97، 93، 83، 5/97و 97 درصد بدست آمد. نتایج حاصل از این طبقهبندی نشان داد که این سیستم به عنوان یک روش هوشمند، سریع، غیرمخرب و دقیق، قابلیت تشخیص زعفران واقعی را از تقلبی دارد.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
فاطمه سوگندی
چکیده
زعفران به عنوان گرانترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، جایگاه ویژهای در بین محصولات صنعتی و صادراتی ایران دارد. مشتریان همواره به دنبال انتخاب بهترین محصولات از نظر قیمت، کیفیت و تحویل به موقع هستند. بنابراین کنترل کیفیت فرآیند تولیدی زعفران نیز به منظور جلب رضایت مشتری و سودآوری بیشتر اهمیت و ضرورت دارد. برای موفقیت در بازار رقابتی ...
بیشتر
زعفران به عنوان گرانترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، جایگاه ویژهای در بین محصولات صنعتی و صادراتی ایران دارد. مشتریان همواره به دنبال انتخاب بهترین محصولات از نظر قیمت، کیفیت و تحویل به موقع هستند. بنابراین کنترل کیفیت فرآیند تولیدی زعفران نیز به منظور جلب رضایت مشتری و سودآوری بیشتر اهمیت و ضرورت دارد. برای موفقیت در بازار رقابتی باید به مشخصات کیفی بحرانی زعفران (کروسین، پیکروکروسین و سافرانال)، توجه بیشتری داشت. از طرف دیگر، کنترل کیفیت آماری روشی برای پایش فرآیندها در جهت شناسایی علل اصلی تغییرات خاص و انحرافات بادلیل و انجام اقدامات اصلاحی است. در این خصوص، نمودارهای کنترل و شاخصهای توانایی فرآیند دو ابزار کاربردی مهم برای کنترل کیفیت آماری محسوب میشوند. بنابراین، این مقاله ابتدا، با استفاده از نمودار کنترل میانگین متحرک موزون نمایی که برای انحرافات کوچک مؤثر است، فرآیند تولید زعفران در یک مجموعه داده در فاز یک کنترل و نظارت میشود. مجموعه دادهها مربوط به مشخصه های کیفی زعفران شهرهای تربت حیدریه، زاوه، رشتخوار، بردسکن و کاشمر میباشند. پس از به بررسی ابعاد کیفیتی فرآیند تولید زعفران وپایداری آن، با محوریت نمودار کنترل به عنوان مهمترین ابزار کنترل کیفیت آماری، به محاسبه و تجزیه و تحلیل شاخصهای کارایی فرآیند تولید زعفران با استفاده از استانداردهای 259-1 و 259-2 پرداخته میشود تا با تحلیل آنها بتوان به کاهش تغییرپذیری فرآیند و در نتیجه به مقایسه و بهبود سطح کیفیت زعفران تولیدی مناطق مورد بررسی کمک کرد. نتایج نشان داد در زعفران رشتهای بریده ممتاز، شهر تربت حیدریه دارای بهترین پیکروکروسین، زعفران شهر کاشمر دارای بهترین سافرانال و زعفران شهر رشتخوار دارای بهترین کروسین است. همچنین، بهترین پیکروکروسین و کروسین زعفران رشته ای نوع یک مربوط به شهر تربت حیدریه و بهترین سافرانال آن مربوط به شهر بردسکن میباشد. بکارگیری این شاخصها در فرآیند تولید زعفران معیاری جهت ارزیابی میزان توانایی فرآیندها برای تأمین خواستههای مشتریان و رعایت الزامات استانداردهای مربوطه است.
زیست فناوری، ژنتیک و اصلاح نباتات
سارا صابرتنها؛ براتعلی فاخری؛ نفیسه مهدی نژاد؛ زهره علیزاده
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و نانو ذرات نقره بر صفات مورفولوژیکی برخی اکوتیپهای زعفران انجام شد. آزمایش بهصورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند با دو سطح آبیاری کامل و کمآبی بر روی 10 اکوتیپ زعفران و در سه سطح نانو ذرات نقره شامل تیمار شاهد (آب مقطر)، ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و نانو ذرات نقره بر صفات مورفولوژیکی برخی اکوتیپهای زعفران انجام شد. آزمایش بهصورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند با دو سطح آبیاری کامل و کمآبی بر روی 10 اکوتیپ زعفران و در سه سطح نانو ذرات نقره شامل تیمار شاهد (آب مقطر)، 55 و 110 پیپیام اجرا شد. صفاتی مانند تاریخ جوانهزنی (سبز شدن)، تعداد بنه جوانهزده، تعداد پنجه، تعداد برگ، طول برگ، طول غلاف و عرض برگ اندازهگیری شد. بهترین تاریخ خروج جوانه (سبز شدن) و بیشترین تعداد پنجه در تیمار آبیاری کامل، تحت تیمار آب مقطر (شاهد) مشاهده شد. بیشترین تعداد بنه جوانهزده در شرایط آبیاری در غلظت 55 پیپیام نانو ذرات نقره در اکوتیپ قاین مشاهده شد. بیشترین طول برگ تحت تنش خشکی در تیمار با آب مقطر (شاهد) مشاهده شد. بیشترین تعداد برگ و عرض برگ تحت تنش خشکی در غلظت 55 پیپیام نانوذره نقره مشاهده شد. بر اساس نتایج چنین استدلال شد برخی از صفات در شرایط تنش خشکی تحت نانو ذرات نقره با غلظت 55 پی-پیام و برخی از صفات در آبیاری کامل و عدم استفاده از نانو ذرات نقره بهترین عملکرد داشتند که احتمالا میتوان گفت در تنش خشکی میزان اتیلن افزایش مییابد، برخی از نتایج در این تحقیق میتواند به اثر نقره در جلوگیری از فعالیت اتیلن مرتبط باشد.
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
ام البنین بذرافشان؛ زهرا گرکانی نژاد مشیزی
چکیده
کمبود منابع آب کافی، علاوه بر کاهش روند توسعه کشاورزی در حال حاضر، باعث خسارات و زیانهایی نیز در آینده خواهد شد. مطالعه حاضر، مطالعهای به منظور ارائه راهکارهای پایدار در مدیریت منابع آب با استفاده از مفهوم ردپای آب و کارایی مصرف آب زعفران در سطح ملی از طریق تجزیه و تحلیل خوشهای میباشد، که با هدف شناسایی اولویت استانها ...
بیشتر
کمبود منابع آب کافی، علاوه بر کاهش روند توسعه کشاورزی در حال حاضر، باعث خسارات و زیانهایی نیز در آینده خواهد شد. مطالعه حاضر، مطالعهای به منظور ارائه راهکارهای پایدار در مدیریت منابع آب با استفاده از مفهوم ردپای آب و کارایی مصرف آب زعفران در سطح ملی از طریق تجزیه و تحلیل خوشهای میباشد، که با هدف شناسایی اولویت استانها به توجه به دو شاخصه مذکور انجام شد. در این مطالعه، حجم ردپای آب سبز، آبی، خاکستری و سفید در تولید زعفران در سطح کشور با بهکارگیری چارچوب اصلی طی دوره آماری 1387 تا 1393برآورد گردید. نتایج نشان داد، سهم هریک از اجزای ردپای آب شامل آب سبز، آب آبی و آب خاکستری در محصول زعفران در ایران بهترتیب 20، 90 و 10 درصد است که متوسط ردپای آب مجازی ناشی از آن 2764 مترمکعب برکیلوگرم تخمین زده شد. محدوده تغییرات کارایی مصرف آب از 2/0 تا 62/0 متغیر است. در بررسی اولویتبندی بر حسب دو شاخص معرفی شده، استانها به چهار دسته تقسیم شدند که لرستان، کرمانشاه، همدان، خراسان شمالی، تهران، کرمان، آذربایجان شرقی و زنجان در دسته کمترین ردپای آب و بیشترین کارایی مصرف آب و در اولویت اول قرار میگیرند. استان گلستان، قزوین، مرکزی، البرز، یزد و خراسان رضوی و جنوبی در زمره استانهای با اولویت دوم؛ استان فارس و سمنان در اولویت سوم و استان چهارمحال و بختیاری در اولویت آخر قرار دارد. براین اساس، توجه به شاخصهایی همچون کارایی مصرف آب و ردپای آب میتواند کمک شایانی به تصمیمگیران در زمینه تغییر الگوی کشت در مناطق خشک و نیمه خشک و توسعه کشت محصول فوق در کشور ارائه نماید.
فرآوری، صنایع غذایی و بیوشیمی
محسن کاظمی؛ حسن صالح؛ بهزاد فهمیده
چکیده
این مطالعه با هدف تعیین ترکیب شیمیایی، خصوصیات سیلویی، قابلیت هضم و فراسنجههای تولید گاز برونتنی ضایعات زعفران (شامل گلبرگ و پرچم) قبل و بعد از سیلو شدن انجام شد. تیمارهای آزمایشی (با 4 تکرار) شامل 1) ضایعات زعفران قبل از سیلو شدن، 2) سیلاژ ضایعات زعفران بدون افزودنی، 3) سیلاژ حاوی 88/96 درصد ضایعات زعفران+12/3 درصد سبوس گندم (وزنتر)، ...
بیشتر
این مطالعه با هدف تعیین ترکیب شیمیایی، خصوصیات سیلویی، قابلیت هضم و فراسنجههای تولید گاز برونتنی ضایعات زعفران (شامل گلبرگ و پرچم) قبل و بعد از سیلو شدن انجام شد. تیمارهای آزمایشی (با 4 تکرار) شامل 1) ضایعات زعفران قبل از سیلو شدن، 2) سیلاژ ضایعات زعفران بدون افزودنی، 3) سیلاژ حاوی 88/96 درصد ضایعات زعفران+12/3 درصد سبوس گندم (وزنتر)، 4) سیلاژ حاوی 75/93 درصد ضایعات زعفران+25/6 درصد سبوس گندم (وزنتر)، 5) سیلاژ حاوی 5/87 درصد ضایعات زعفران +5/12 درصد سبوس گندم (وزن تر)، 6) سیلاژ حاوی 75 درصد ضایعات زعفران +25 درصد سبوس گندم (وزنتر)، و 7) سیلاژ حاوی 50 درصد ضایعات زعفران+50 درصد سبوس گندم (وزن تر) بود. تجزیهی آماری دادهها در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمار 2 بهدلیل کپکزدگی و چسبندگی زیاد، از کیفیت ظاهری و بوی مناسبی برخوردار نبود، ولی افزودن سبوس گندم بویژه در سطوح بالاتر (تیمارهای 4، 5 و 6) منجر به افزایش کیفیت سیلاژ ضایعات زعفران شد. ترکیب شیمیایی تیمارهای آزمایشی (ماده خشک 37/54-40/10 درصد وزن تازه، الیاف نامحلول در شویندهی خنثی 35/27-83/12 درصد، الیاف نامحلول در شویندهی اسیدی 45/11-23/7 درصد، پروتئین خام 67/15-88/14 درصد، چربی خام 77/5-43/5 درصد و خاکستر 12/11-89/5 درصد وزن خشک) متفاوت بود. در بین تیمارهای آزمایشی، بیشترین مقدار الیاف نامحلول در شویندهی خنثی و اسیدی (بهترتیب 35/27 و 45/11 درصد) در تیمار 7 مشاهده شد. کمترین مقدار pH و بیشترین غلظت اسید لاکتیک، اسید استیک، حجم گاز تولید شده در زمانهای 12 و 24 ساعت و ثابت نرخ تولید گاز در تیمار 7 مشاهده شد. قابلیت هضم حقیقی ماده خشک از 30/76 درصد برای تیمار 2 تا 95/79 درصد برای تیمار 1 متغیر بود. در مجموع، ضایعات زعفران پیش از سیلو شدن از ارزش تغذیهای مناسبی برخوردار بود، و سیلو کردن بدون افزودنی موجب کاهش کیفیت آن شد. به هر حال، سیلو کردن این ضایعات مخلوط با سبوس گندم بهعنوان یک مادهی جاذب رطوبت امکانپذیر بود بدون آنکه تأثیر منفی بر برخی پارامترهای تغذیهای داشته باشد. از لحاظ کیفیت ظاهری، بو، عدم کپکزدگی و خصوصیات تخمیری محیط سیلو، بهترین شرایط در تیمار 7 مشاهده شد.
اقتصاد و بازاریابی
مرتضی یعقوبی؛ مصطفی یعقوبزاده؛ معین توسن
چکیده
زعفران یکی از با ارزشترین محصولات کشاورزی در بازار جهانی است. بیشترین سطح زیر کشت و بیشترین میزان تولید این محصول در ایران است. با این وجود، سهم زعفران ایران از ارزش افزوده این محصول در بازارهای جهانی غیر قابل قبول و رو به افول است که نشاندهنده چالشهای عدیده این صنعت است. هدف پژوهش حاضر تبیین ساختارهای پنهان چالشهای تولید، ...
بیشتر
زعفران یکی از با ارزشترین محصولات کشاورزی در بازار جهانی است. بیشترین سطح زیر کشت و بیشترین میزان تولید این محصول در ایران است. با این وجود، سهم زعفران ایران از ارزش افزوده این محصول در بازارهای جهانی غیر قابل قبول و رو به افول است که نشاندهنده چالشهای عدیده این صنعت است. هدف پژوهش حاضر تبیین ساختارهای پنهان چالشهای تولید، فرآوری و بازار و رتبهبندی مهمترین چالشهای صنعت زعفران در شهرستان تربتحیدریه به عنوان قطب زعفران دنیا است. دادههای مورد نیاز با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس به تعداد 108 پرسشنامه در سال 1402 گردآوری شد. ساختارهای پنهان با تکیه بر تحلیل مولفههای اصلی شناسایی شد، و رتبهبندی چالشها با تکیه بر آزمون رتبه فریدمن و ضرایب وزنی بدست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی انجام گردید. نتایج نشان داد مهمترین چالش صنعت زعفران در حوزه تولید تغییر اقلیم، در حوزه فرآوری نیاز به سرمایه گردش بالا، در حوزه بازارهای بینالمللی قوانین سختگیرانه گمرکی و در حوزه بازارهای داخلی عدم همکاری شرکت تعاونی روستایی جهت خرید محصول است. به علاوه، مهمترین مؤلفههای پنهان در حوزه تولید، ناپایداری تولید و عدم بهرهوری تولید؛ در حوزۀ فرآوری، چالشهای فنی و زیرساختی و چالشهای مالی، در حوزه بازار داخلی، عدم توسعۀ بازار رقابتی داخلی و ضعف نهادی بازار داخلی و در حوزۀ بازار بینالمللی، عدم دسترسی به بازارهای خارجی و کیفیت نامطلوب زعفران در بازارهای خارجی میباشند.
کشاورزی و علوم پایه
فاطمه ارسلانی؛ سید جواد رسولی
چکیده
صادراتی بودن زعفران باعث شده، برنامهریزی برای افزایش کیفیت برای رقابت در بازار جهانی امری اجتنابناپذیر باشد و تحقیقات گستردهای را در هر نقطهای بطلبد. در این پژوهش با استفاده از نرمافزار تعیین اقلیم و نرمافزار SPSS آمار روزانه و ماهانه پارامترهای بارش، دما، رطوبت نسبی، تعداد روز یخبندان و تعداد ساعت آفتابی شهرستان کاشمر و ...
بیشتر
صادراتی بودن زعفران باعث شده، برنامهریزی برای افزایش کیفیت برای رقابت در بازار جهانی امری اجتنابناپذیر باشد و تحقیقات گستردهای را در هر نقطهای بطلبد. در این پژوهش با استفاده از نرمافزار تعیین اقلیم و نرمافزار SPSS آمار روزانه و ماهانه پارامترهای بارش، دما، رطوبت نسبی، تعداد روز یخبندان و تعداد ساعت آفتابی شهرستان کاشمر و قائن طی دوره آماری 20 ساله زراعی (90-1371) تحلیل شد. نتایج بررسیها نشان داد دمای حداکثر و رطوبت نسبی در دو شهرستان یکسان است. بارش بعد از چیدن گل از سطح مزرعه در کاشمر 7 میلیمتر بیشتر از قائن است، در این زمان بارش برای گیاه مفید است. تعداد روز یخبندان کاشمر 1 روز از قائن کمتر است درحالیکه یخبندان در زمان گلدهی بر عملکرد محصول تأثیر منفی میگذارد. بارش در زمان خواب تابستانی برای زعفران مضر است بارش کاشمر در این زمان 9/9 میلیمتر بیشتر از قائن است. هر چه افت درجه حرارت شب بیشتر باشد روز بعد تعداد گل بیشتری جمع خواهد شد. درجه حرارت میانگین قائن 3 درجه سانتیگراد و حداقل آن 5/1 درجه سانتیگراد کمتر از کاشمر بود و هرچقدر ساعت آفتابی در فصل گلدهی بیشتر باشد کیفیت محصول بالاتر است. ساعت آفتابی قائن در فصل گلدهی 9/55 ساعت بیشتر از کاشمر است. اختلاف اندک در سه پارامتر اقلیمی، بارش زمان خواب تابستانی، درجه حرارت و ساعت آفتابی نمیتواند تنها دلیل پایینتر بودن کیفیت زعفران شهرستان کاشمر نسبت به قائنات باشد.
کشاورزی و علوم پایه
نسیم رضوانی؛ علی سروش زاده
چکیده
آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل و در چهار تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این آزمایش اثر پیشتیمار غلظتهای صفر، 40، 80 و 120 پیپیام محلول نانو نقره و برهمکنش این تیمارها با شرایط تنش غرقابی و عدم تنش غرقابی بر روی ریشههای زعفران موردبررسی قرار گرفت. در شرایط بدون تنش غلظتهای 40 و 80 پیپیام ...
بیشتر
آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل و در چهار تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این آزمایش اثر پیشتیمار غلظتهای صفر، 40، 80 و 120 پیپیام محلول نانو نقره و برهمکنش این تیمارها با شرایط تنش غرقابی و عدم تنش غرقابی بر روی ریشههای زعفران موردبررسی قرار گرفت. در شرایط بدون تنش غلظتهای 40 و 80 پیپیام نانو نقره تعداد ریشه را افزایش داد، اما طول ریشه با پیش تیمارهای آب و نانو نقره 40 پیپیام در سطح اطمینان 99 درصد افزایش پیدا کرد. در شرایط تنش غرقابی کاربرد غلظتهای 40 و80 پیپیام اثر تنش را بر تعداد ریشه جبران کرد و کاربرد غلظت 40 پیپیام نهتنها موجب جبران اثر تنش روی طول ریشه شد، بلکه میزان این صفت را به بیشتر از میزان آن در شرایط شاهد بدون تنش افزایش داد. همچنین کلیه پیشتیمارها موجب جبران اثر تنش بر وزن خشک و وزن تر ریشه شدند.
اقتصاد و بازاریابی
مجید خسروی؛ علی شمس؛ حیدر قلی زاده؛ زهرا هوشمندان مقدم فرد
چکیده
زعفرانکاران به خاطر دلایل متعددی دارای رفتارهای بازاریابی متفاوتی در ارتباط با شیوه فروش زعفران تولیدی خودشان هستند، ازاینرو تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با شیوه فروش محصول تولید شده توسط زعفرانکاران شهرستان قائن صورت گرفت. جامعه آماری کلیه زعفرانکاران شهرستان قائن در سال 1394 بودند (12860 نفر) که با استفاده ...
بیشتر
زعفرانکاران به خاطر دلایل متعددی دارای رفتارهای بازاریابی متفاوتی در ارتباط با شیوه فروش زعفران تولیدی خودشان هستند، ازاینرو تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با شیوه فروش محصول تولید شده توسط زعفرانکاران شهرستان قائن صورت گرفت. جامعه آماری کلیه زعفرانکاران شهرستان قائن در سال 1394 بودند (12860 نفر) که با استفاده از فرمول نمونهگیری کوکران 230 زعفرانکار مشخص و از طریق روش نمونهگیری چندمرحلهای تصادفی مطالعه شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه ساختارمند و از طریق مصاحبه حضوری با زعفرانکاران جمعآوری و با نرمافزار Spss20 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که زعفرانکاران دارای رفتارهای متفاوت فروش بوده و 23/38 درصد کل زعفران تولیدی بهصورت پوشال، 55/31 درصد بهصورت نگین و 21/30 درصد نیز بهصورت دسته به فروش رفته است. تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیرهای تعداد افراد خانوار، مقدار زعفران خودمصرفی، درآمد حاصل از زعفران به کل درآمد، سطح زیر کشت، تعداد کلاسهای آموزشی شرکت کرده، میزان رضایت از کمیت محصول و استفاده از برخی منابع اطلاعاتی بازاریابی با شیوه فروش زعفرانکاران رابطه معنیداری وجود دارد.