مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
انیس رضایی؛ حسن فیضی؛ روح الله مرادی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر زمان قطع آخرین آبیاری و منابع مختلف کودی بر ویژگیهای کمی و کیفی گل زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی بهصورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه چهار ساله تحقیقاتی جهاد کشاورزی واقع در روستای لالهزار، شهرستان بردسیر، استان کرمان در سال 95-1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل زمان قطع ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر زمان قطع آخرین آبیاری و منابع مختلف کودی بر ویژگیهای کمی و کیفی گل زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی بهصورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه چهار ساله تحقیقاتی جهاد کشاورزی واقع در روستای لالهزار، شهرستان بردسیر، استان کرمان در سال 95-1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل زمان قطع آخرین آبیاری (15 روز قبل از زمان عرف منطقه (اول اردیبهشت)، عرف (15 اردیبهشت) و 15 روز بعد از عرف (2 خرداد) به عنوان عامل اصلی و منابع مختلف کودی (کود گاوی 40 تن در هکتار، کود مرغی 15 تن در هکتار، ورمی کمپوست 10 تن در هکتار، اسید هیومیک 2 کیلوگرم در هکتار و کود شیمیایی شامل 200 کیلوگرم در هکتار کود اوره و 140 کیلوگرم در هکتار فسفر و پتاسیم) به عنوان عامل فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تأثیر تیمار قطع آبیاری بر خصوصیات کمی گل معنیدار بود، ولی ویژگیهای کیفی تحت تأثیر این تیمار قرار نگرفت. نتایج نشان داد که تأخیر در قطع آبیاری منجر به کاهش معنیدار صفات کمی شد. بطوریکه، بیشترین تعداد گل (10/41 عدد در متر مربع)، عملکرد تر (6/145 کیلوگرم در هکتار) و خشک (41/19 کیلوگرم در هکتار) گل، وزن تر (12/11 کیلوگرم در هکتار) و خشک (02/2 کیلوگرم در هکتار) کلاله در تیمار قطع زود هنگام آبیاری (قبل از عرف) حاصل شد. تأثیر منابع کودی نیز بر کلیه صفات مورد بررسی به استثنای میزان پیکروکروسین و سافرانال معنیدار بود. کودهای ورمی کمپوست و کود دامی بطور معنیداری در کلیه تیمارهای آبیاری، تعداد گل و عملکرد کلاله بیشتری را نسبت به دیگر تیمارها تولید نمودند. عملکرد کلاله خشک در تیمارهای کود شیمیایی (91/1 کیلوگرم در هکتار)، مرغی (57/1 کیلوگرم در هکتار) و اسید هیومیک (42/1 کیلوگرم در هکتار) نیز بطور معنیداری بیشتر از شاهد (26/1 کیلوگرم در هکتار) بود. بیشترین (7/169 نانومتر) و کمترین (1/163 نانومتر) میزان کروسین به ترتیب در تیمارهای شاهد و ورمی کمپوست حاصل شد. بطورکلی، نتایج نشان داد که قطع آبیاری در اوایل اردیبهشت و استفاده از کود آلی ورمی کمپوست بهترین شرایط را برای زراعت زعفران در منطقه بردسیر کرمان دارا بودند.
مقاله علمی پژوهشی
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
محمدبهزاد امیری؛ یاسر اسماعیلیان
چکیده
به منظور ارزیابی واکنش گیاه زعفران به کودهای مختلف دامی، زیستی و شیمیایی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی گناباد طی سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 صورت گرفت. عامل اصلی بصورت کاربرد کود گاوی به میزان 60 تن در هکتار و عدم مصرف کود و عامل فرعی متشکل از تیمارهای: شاهد ...
بیشتر
به منظور ارزیابی واکنش گیاه زعفران به کودهای مختلف دامی، زیستی و شیمیایی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی گناباد طی سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 صورت گرفت. عامل اصلی بصورت کاربرد کود گاوی به میزان 60 تن در هکتار و عدم مصرف کود و عامل فرعی متشکل از تیمارهای: شاهد (عدم مصرف کود)، نیتروکسین (5 لیتر در هکتار)، بیوفسفر (3 لیتر در هکتار)، بیوسولفور (5 کیلوگرم در هکتار)، اسید هیومیک (10 کیلوگرم در هکتار) و کود شیمیایی (به ترتیب 150، 100 و 100 کیلوگرم در هکتار از منابع اوره، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم) بود. نتایج آزمایش مشخص کرد اثر متقابل تیمارهای کود گاوی و کودهای بیولوژیکی و شیمیایی بر صفات عملکرد گل تر، کلاله تر و کلاله خشک معنی دار بود. بیشترین عملکرد گل تر (181 کیلوگرم در هکتار) از اعمال کود بیوفسفر همراه با مصرف 60 تن در هکتار کود گاوی حاصل شد. عملکرد کلاله تر در تیمار کود شیمیایی تحت شرایط مصرف کود گاوی بیشترین افزایش (میانگین عملکرد 10405 گرم در متر مربع) را نشان داد. درحالی که عملکرد کلاله خشک درنتیجه مصرف بیوفسفر حداکثر مقادیر (5351 گرم در هکتار) را حاصل کرد. اثر کود گاوی بر صفات بنه معنی دار شد. تعداد بنه در واحد سطح و عملکرد بنه افزایش 19 درصدی را در اثر مصرف کود گاوی نسبت به تیمار شاهد در سال دوم نشان دادند. در بین تیمارهای کود بیولوژیکی و شیمیایی، بیشترین تعداد بنه (440 بنه در متر مربع) و عملکرد بنه (4401 کیلوگرم در متر مربع) درنتیجه اعمال کود بیوفسفر بدست آمد. بر اساس نتایج بدست آمده، مصرف کود دامی توصیه شده بصورت تلفیقی همراه با کودهای بیولوژیکی بخصوص کود بیوفسفر در شرایط اقلیمی و خاکی مشابه با محل این آزمایش توصیه می گردد.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
شیرین انصاریان مهابادی؛ ایرج اله دادی؛ مجید قربانی جاوید؛ الیاس سلطانی
چکیده
اسید سالیسیلیک یکی از هورمون های گیاهی است که نقش محوری در تنظیم رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان ایفا میکند. به منظور مطالعه تأثیر هورمون اسید سالیسیلیک و وزن بنه مادری بر گل دهی زعفران، آزمایشی در سال 96- 95 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی زعفران پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام ...
بیشتر
اسید سالیسیلیک یکی از هورمون های گیاهی است که نقش محوری در تنظیم رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان ایفا میکند. به منظور مطالعه تأثیر هورمون اسید سالیسیلیک و وزن بنه مادری بر گل دهی زعفران، آزمایشی در سال 96- 95 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی زعفران پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل پیش تیمار بنه با هورمون اسید سالیسیلیک (شاهد و کاربرد با غلظت 1 و 2 میلی مولار) و وزن بنه مادری شامل بنههای ریز با وزن (3 تا 5 گرم) و بنه های درشت با وزن (5 تا 8 گرم) بودند. نتایج نشان داد که اثر وزن بنه مادری بر صفات عملکردی شامل وزن تر گل، طول گل، وزن تر کلاله، وزن تر مادگی، طول کلاله، طول مادگی و بر صفات کیفی کلاله شامل میزان کروسین، پیکروکروسین و سافرانال معنی دار بود. مقدار این صفات در شرایط استفاده از بنه های مادری درشت نسبت به بنه ریز بیشتر بود. اثر وزن بنه مادری بر صفت وزن خشک کلاله در این پژوهش معنی دار نبود. هرچند اثر متقابل اسید سالیسیلیک و وزن بنه مادری بر صفات مورد بررسی معنی دار نبود، اما نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد تیمار پرایمینگ بنه با غلظت 2 میلی مولار اسید سالیسیلیک بیشترین وزن تر گل (99.5 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک کلاله (1.45 کیلوگرم در هکتار) و کمترین زمان تا سبز شدن (47 روز پس از کاشت) را منجر شد. همچنین بیشترین میزان ماده مؤثره پیکروکروسین، مربوط به تیمار پرایمینگ بنه با غلظت 1 میلی مولار اسید سالیسیلیک بود. میزان کروسین در تیمار پرایمینگ بنه با غلظت 2 میلی مولار اسید سالیسیلیک و میزان سافرانال در سطح 1 میلی مولار بیشتر بود. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که کاشت بنه های مادری درشت همراه با کاربرد اسید سالیسیلیک باعث بهبود برخی خصوصیات کمی و کیفی کلاله زعفران گردید.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
فاطمه معلم بنهنگی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ قربانعلی اسدی؛ سرور خرم دل
چکیده
به منظور مطالعه تاثیر سطوح مختلف عمق کاشت و مقادیر مختلف بنه بر عملکرد گل و بنه زعفران، آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل مقادیر مختلف بنه برای کاشت در چهار سطح 7، 8، 9 و 10 تن بنه در هکتار و عمق کاشت بنه ...
بیشتر
به منظور مطالعه تاثیر سطوح مختلف عمق کاشت و مقادیر مختلف بنه بر عملکرد گل و بنه زعفران، آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل مقادیر مختلف بنه برای کاشت در چهار سطح 7، 8، 9 و 10 تن بنه در هکتار و عمق کاشت بنه در سه سطح 15،10 و 20 سانتیمتر از سطح خاک بود. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد و تعداد بنههای دختری تحت تأثیر اثرات ساده تیمار ها قرار گرفت. اثر متقابل مقادیر مختلف بنه و عمق کاشت تأثیر معنیداری بر سایر صفات مورد بررسی گل و بنه زعفران داشت. افزایش مقدار بنه تا 9 تن در هکتار و کاهش عمق کاشت به 10 سانتیمتر سبب افزایش عملکرد گل تر، وزن خشک کلاله، تعداد گل و قطر بنههای دختری در سال اول شد. بیشترین مقدار عملکرد بنه دختری مربوط به تیمار 8 تن بنه در هکتار بود به طوریکه عملکرد بنه دختری نسبت به تیمار 7 تن بنه در هکتار و 10 تن بنه در هکتار به ترتیب 2/33 و 9/15 درصد افزایش داشت، همچنین بیشترین و کمترین وزن خشک بنه در عمق کاشت 10 و 20 سانتیمتر به دست آمد. تیمار 10 تن بنه در هکتار با تعداد بنه معادل 173 بنه در متر مربع بیشترین تعداد بنه دختری را به خود اختصاص داد به طوری که افزایش مقدار بنه کشت شده از 7 تن به 10 تن باعث افزایش 101 درصدی در تعداد بنه های دختری تولید شده شد. باتوجه به عملکرد پایین زعفران در سال اول، افزایش مقدار بنه مصرفی تا حد مطلوب و کاهش عمق کاشت میتواند علاوه بر افزایش عملکرد گل زعفران در سال اول منجر به تولید بنههای دختری درشتتر جهت عملکرد بهتر در سالهای بعد شود
مقاله علمی پژوهشی
زیست فناوری، ژنتیک و اصلاح نباتات
مریم واحدی؛ سید علیرضا سلامی؛ مجید شکرپور؛ حسن رضادوست
چکیده
زعفران گیاه دارویی و ادویهای ارزشمند متعلق به خانواده زنبق و بهعنوان منبع غنی از آپوکاروتنوئیدها در جهان محسوب میشود. به دلیل سایز بزرگ و پیچیدگی ژنوم زعفران توالییابی آن بهعنوان چالش مطرح است. با ظهور تکنیکهای توالییابی نسل بعد، توالییابی RNA بهعنوان منبع غنی مطالعات بیولوژیکی توسعه یافته است. سرهمبندی ترنسکریپتومها ...
بیشتر
زعفران گیاه دارویی و ادویهای ارزشمند متعلق به خانواده زنبق و بهعنوان منبع غنی از آپوکاروتنوئیدها در جهان محسوب میشود. به دلیل سایز بزرگ و پیچیدگی ژنوم زعفران توالییابی آن بهعنوان چالش مطرح است. با ظهور تکنیکهای توالییابی نسل بعد، توالییابی RNA بهعنوان منبع غنی مطالعات بیولوژیکی توسعه یافته است. سرهمبندی ترنسکریپتومها از تعداد بیشمار خوانشهای کوتاه منبعی غنی برای مطالعه گونههایی که ژنوم مرجع آنها در دسترس نیست فراهم میکند. اما سرهمبندی قرائتها و رسیدن به نتیجه مطلوب بهویژه برای گیاهان پلیپلوئید همواره یک چالش بزرگ محسوب میشود. در این مطالعه کارایی ابزارهای مختلف سرهمبندی با توجه به فاکتورهایی همچون طول N50، تعداد کل یونیژنها و درصد همردیفی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که Bridger بهعنوان ابزاری بهتر جهت سرهمبندی قرائتهای ترنسکریپتوم زعفران است که میتواند سرهمبندی بر اساس پارامترهای تعداد ترنسکریپتها، طول N50، اندازه کل سرهمبندی و درصد همردیفی قرائتها به ترنسکریپتوم فراهم آورد. Velvet/Oases بالاترین درصد درهمریختگی را نشان میدهد که منجر میشود اعضای مختلف یک خانواده ژنی که شباهت بالایی به یکدیگر دارند در یک ترنسکریپت سرهمبندی شوند. نتایج حاصل از این تحقیق میتواند به محققان در جهت انتخاب بهتر ابزار سرهمبندی و توسعه ابزارهای موجود راهکارهایی را ارائه نماید.
مقاله علمی پژوهشی
سایر موضوعات مرتبط با زعفران
صدیقه کسعلی؛ سعید مینایی؛ مهدی عیاری
چکیده
خشک کردن یکى از روشهاى رایج براى افزایش ماندگارى گیاهان دارویی و محصولات کشاورزى است. در این پژوهش، فرآیند خشک کردن گلبرگهای زعفران با خشک کن هوای داغ لایه نازک در پنج سطح دمای 40، 60، 80، 100 و 120 درجه سلسیوس و سه سرعت هوای 5/0، 1 و 5/1 متر بر ثانیه و تأثیرات آنها بر پارامترهای رنگی (مقادیر G ,R و B) مورد بررسی قرار گرفت. به کمک سامانه ماشین ...
بیشتر
خشک کردن یکى از روشهاى رایج براى افزایش ماندگارى گیاهان دارویی و محصولات کشاورزى است. در این پژوهش، فرآیند خشک کردن گلبرگهای زعفران با خشک کن هوای داغ لایه نازک در پنج سطح دمای 40، 60، 80، 100 و 120 درجه سلسیوس و سه سرعت هوای 5/0، 1 و 5/1 متر بر ثانیه و تأثیرات آنها بر پارامترهای رنگی (مقادیر G ,R و B) مورد بررسی قرار گرفت. به کمک سامانه ماشین بینایی، تصاویر رنگی از نمونههای خشک شده گلبرگ زعفران، دریافت و با استفاده از الگوریتمهای پردازش تصویر، مورد پردازش قرار گرفت. ویژگی-های رنگی (RGB) آنها نیز استخراج گردید. از سوی دیگر میزان آنتوسیانین به روش pH افتراقی و ویژگیهایL*a*b* نمونهها به منظور تعیین شرایط مناسب خشک کردن اندازهگیری شدند. دادههای حاصل با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد تجزیه و تحلیل آمـاری قرار گرفتنـد. نتایج بررسی نشان داد بیشترین مقادیرRGB مربوط به محدوده دمای 80 تا 100 درجه سلسیوس است که نشان دهندهی بیشترین نسبت و شدت رنگهای قرمز، سبز و آبی میباشد. همچنین در این بازه دمایی بیشترین میزان آنتوسیانین (21/482 میلیگرم بر لیتر) و کمترین مقدار تغییرات رنگ (∆E) بدست آمد که مطلوبیت نسبی این بازه برای خشک کردن گلبرگهای زعفران را نشان میدهد.
مقاله علمی پژوهشی
کشاورزی و علوم پایه
مهدی عباس زاده؛ امیر سالاری؛ حمید روحانی
چکیده
شناخت منابع سرزمین بهمنظور استفاده بهینه از آن و متناسب با توان تولید هر زمین، گام مهمی در دستیابی به توسعه پایدار با حفظ نظام اکولوژیکی بهشمار می رود. هدف از این مطالعه تعیین تناسب کیفی، کمی و اقتصادی اراضی تربت حیدریه (جلگه رخ) خراسان رضوی برای محصولات گندم (Triticum aestivum) و زعفران (Crocus sativus) میباشد. بدین منظور مشخصات اقلیمی و خصوصیات ...
بیشتر
شناخت منابع سرزمین بهمنظور استفاده بهینه از آن و متناسب با توان تولید هر زمین، گام مهمی در دستیابی به توسعه پایدار با حفظ نظام اکولوژیکی بهشمار می رود. هدف از این مطالعه تعیین تناسب کیفی، کمی و اقتصادی اراضی تربت حیدریه (جلگه رخ) خراسان رضوی برای محصولات گندم (Triticum aestivum) و زعفران (Crocus sativus) میباشد. بدین منظور مشخصات اقلیمی و خصوصیات خاک منطقه با نیازهای هر محصول مقایسه گردیده و با بهرهگیری از روش فائو و بر اساس روش پارامتریک (ریشه دوم) کالوگیره و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تناسب کیفی اراضی تعیین گردید. ارزیابی کمی بر اساس میزان عملکرد واقعی در هر واحد اراضی و ارزیابی اقتصادی بر اساس سود ناخالص در واحد سطح انجام گردید. نتایج تناسب کیفی نشان داد علیرغم آنکه درمنطقه شاخص اقلیم و پتانسیل تولید محصولات بالاتر بوده ولی بهدلیل محدودیت ویژگیهای خاکی، تناسب کیفی ارضی متوسط (S2) میباشد. این محدودیت برای زعفران بیشتر است. مقایسه تناسب کیفی و کمی نشان داد که عموماً کلاس تناسب کمی برابر یا بالاتر است، خصوصاً این تفاوت در محصول زعفران بیشتر مشهود است. نتایج تناسب اقتصادی نیز بیانگر آن است که محصول زعفران در مقایسه با گندم سودآورتر بوده ولی بهدلیل محدودیتهای خاک امکان توسعه کشت این محصول در منطقه با محدودیت مواجه است. بهطوریکه در برخی از واحدهای اراضی اساسأ کشت این محصول توصیه نمیگردد. با توجه به پتانسیل تولید بالای گندم برابر 12260 کیلو گرم در هکتار کشت این محصول با درجات مختلف تناسب توصیه میگردد. بهنظر میرسد با اقدامات اصلاحی و بهبود خواص فیزیکی خاک، امکان افزایش راندمان تولید را در اکثر واحدها مقدور خواهد بود.
مقاله علمی پژوهشی
اقتصاد و بازاریابی
مرتضی اشرفی؛ محمود هوشمند؛ محمد رضا لطفعلی پور؛ کامران داوری
چکیده
دشت مشهد در استان خراسان رضوی و جزو دشتهای ممنوعه و ممنوعهی بحرانی است. با عنایت به اینکه در اثر بهرهبرداریهای بیرویه و غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی، سـطح آب زیرزمینـی در آن بـه تدریج پایین رفته و با کسری مخزن مواجه شدهاست ، انتخاب استراتژیهای مناسب برای کاهش مصرف آب در این دشت ضروری است. سیاستهای متنوعی برای کاهش مصرف آب ...
بیشتر
دشت مشهد در استان خراسان رضوی و جزو دشتهای ممنوعه و ممنوعهی بحرانی است. با عنایت به اینکه در اثر بهرهبرداریهای بیرویه و غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی، سـطح آب زیرزمینـی در آن بـه تدریج پایین رفته و با کسری مخزن مواجه شدهاست ، انتخاب استراتژیهای مناسب برای کاهش مصرف آب در این دشت ضروری است. سیاستهای متنوعی برای کاهش مصرف آب کشاورزی توسط محققین پیشنهاد گردیده که از جمله آنها سیاست توسعه کشت محصولات با نیاز آبی پایین همچون زعفران است. این سیاست ممکن است راه حل مناسبی برای مقابله با مصرف روزافزون آب باشد اما از آنجا که سیاستهای مختلف دارای ابعاد اقتصادی متفاوتی میباشند، لذا بایستی تاثیرگذاری هر سیاست در تحقق اهداف و همچنین پیامدهای هر سیاست با دقت مورد بررسی قرار گیرند. در این راستا پیامدهای سیاست گسترش کشت زعفران در 5 سناریوی تخصیص حداقل 5%، 7.5%، 10%، 12.5% و 15 درصد از کل سطح زیرکشت 3 شهرستان واقع شده در دشت مشهد(مشهد، بینالود و چناران)، با استفاده از مدل برنامهریزی ریاضی اثباتی بررسی شد. نتایج نشان داد که با اعمال این سیاست، در هر 3 شهرستان درآمد کشاورزان افزایش خواهد یافت اما مصرف آب فقط در شهرستان بینالود به مقدار کمی کاهش مییابد و در دو شهرستان دیگر تغییری نمیکند زیرا با گسترش کشت زعفران، به جای کاهش سطح زیرکشت محصولات با نیاز آبی بالا، سطح زیرکشت گندم و جو که نیاز آبی کمتری نسبت به زعفران دارند کاهش مییابد و بنابراین کاهشی در مصرف آب ایجاد نمیشود. بنابراین سیاست گسترش کشت زعفران توام با عدم کاهش مجموع سطح زیر کشت گندم و جو باشد و اثرات آن مورد بررسی قرار گرفت و مشاهده گردید که اعمال این سیاست باعث میشود که مصرف آب در هر سه شهرستان کاهش و درآمد کشاورزان به نحو مطلوبی افزایش یابد.
مقاله علمی پژوهشی
اقتصاد و بازاریابی
سید حسین محمدزاده؛ علیرضا کرباسی
چکیده
درآمدهای نفتی نقش مهمی در اقتصاد ایران دارد. درطی سالهای گذشته، بهطور متوسط 60% درآمد دولت و 80% درآمد صادرات ایران از نفتوگاز بوده است. از دیگرسوی ایران بهعنوان بزرگترین صادرکننده زعفران بخش قابل توجهی از ارزش صادراتی جهانی این محصول را به خود اختصاص داده است. با توجه به تأثیرگذاری درآمدهای نفتی در اقتصاد ایران به عنوان ...
بیشتر
درآمدهای نفتی نقش مهمی در اقتصاد ایران دارد. درطی سالهای گذشته، بهطور متوسط 60% درآمد دولت و 80% درآمد صادرات ایران از نفتوگاز بوده است. از دیگرسوی ایران بهعنوان بزرگترین صادرکننده زعفران بخش قابل توجهی از ارزش صادراتی جهانی این محصول را به خود اختصاص داده است. با توجه به تأثیرگذاری درآمدهای نفتی در اقتصاد ایران به عنوان مهمترین منبع درآمدی، بررسی تأثیر شوک حاصل از نوسانات این درآمدها بر اقتصاد ایران ضروری بهنظر میرسد. از این رو مطالعه حاضر به بررسی اثر شوک درآمدهای نفتی بر صادرات زعفران ایران پرداخته است. در این راستا از دادههای سریزمانی دوره 95-1354 و الگوهای جوهانسون- جوسیلیوس و تصحیح خطا برای برآورد روابط بلندمدت و کوتاهمدت بین متغیرهای الگو استفاده شده است. یافتههای پژوهش بیانگر این است که نرخ ارز مؤثر واقعی در بلندمدت و کوتاهمدت تأثیر معنیدار مثبت بر صادرات زعفران درکشور دارد. شاخص قیمتداخلی زعفران به قیمت جهانی آن و بهرهوری زعفران نیز با اینکه اثرشان از لحاظ آماری معنیدار نیست ولی تأثیر آن از لحاظ علامت بهترتیب منفی و مثبت است. شوک درآمدهای نفتی نیز طبق انتظار درکوتاهمدت و بلندمدت دارای اثر منفی بر صادرات زعفران بوده است.